Poseł Wojciech Zubowski:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W bieżącym roku Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie obchodzi 45-lecie swojego istnienia. Jest to niezwykle ważna placówka nie tylko dla tego miasta, ale dla całego regionu. Oprócz prowadzenia działalności muzealnej stanowi ona bowiem znaczący punkt na mapie kulturalnej Dolnego Śląska, jest także inicjatorem i organizatorem przedsięwzięć o charakterze krajowym i międzynarodowym, promujących i propagujących polską historię i dziedzictwo narodowe.

    Początki muzealnictwa na ziemi głogowskiej sięgają jeszcze pierwszych ćwierci XIX w., jednak pierwsza placówka powstała bez mała wiek później jako muzeum regionalne. Wraz z wielkimi zniszczeniami, jakie przyniosły walki o głogowską twierdzę w 1945 r., placówka ta, podobnie jak większość obiektów miejskich, została zrównana z ziemią. Po zakończeniu II wojny światowej, po zmianie granic, wraz z nastaniem na Ziemiach Odzyskanych nowej sytuacji społeczno-politycznej oraz zmian ludnościowych, rozpoczął się trudny okres dźwigania Głogowa z ruin, zresztą proces ten, niestety, trwa do dnia dzisiejszego. Nowy etap w dziejach miasta i regionu otworzyło odkrycie pod koniec lat 50. XX w. złóż miedzi w tej części Dolnego Śląska i rozwój przemysłowy Zagłębia Miedziowego.

    Za początek współczesnego polskiego muzealnictwa w Głogowie należy przyjąć powstanie w tym mieście Izby Muzealnej w 1965 r. Została ona utworzona z inicjatywy archeologa Mieczysława Kaczkowskiego. W 1967 r. przestała funkcjonować Izba Muzealna, natomiast 7 października tegoż roku powstało Muzeum Hutnictwa i Odlewnictwa Metali Kolorowych. Na siedzibę tego muzeum wskazany został wymagający w dużej mierze odbudowy Zamek Książąt Głogowskich. Stanowisko dyrektora tej placówki objął Mieczysław Kaczkowski. Mimo kłopotów lokalowych wynikających z remontu siedziby, zespół pracowników muzeum prowadzi dynamiczną działalność wystawienniczą, gromadzi i opracowuje eksponaty, wreszcie zajmuje się ochroną zabytków.

    Od 1978 r. głogowska placówka wypełnia zadania dotyczące ochrony zabytków archeologicznych na obszarze dawnego województwa legnickiego, przekazane jej przez wojewódzkiego konserwatora zabytków. Po śmierci w 1981 r. pierwszego dyrektora i twórcy głogowskiego muzeum, propagatora historii i kultury, obowiązki dyrektora pełnił krótko Józef Miszczyszyn. W 1982 r. stanowisko dyrektora głogowskiego muzeum objął mgr Leszek Lenarczyk, który kieruje tą placówką do dziś. Leszek Lenarczyk, archeolog i muzealnik, absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego z doświadczeniem w pracy w zakresie ochrony zabytków, z zapałem podjął się kontynuacji dzieła rozpoczętego przez Mieczysława Kaczkowskiego, pisząc wraz z pracownikami własny rozdział historii głogowskiego muzeum.

    W 1983 r. została zakończona odbudowa zamku w Głogowie. Muzeum gromadzi w swojej siedzibie zbiory, organizuje wystawy oraz prowadzi działalność naukową i konserwatorską. W latach 1983-1991 placówka funkcjonuje pod nazwą Muzeum w Głogowie - Ośrodek Archeologiczno-Konserwatorski. Natomiast od 1992 r., w efekcie przejęcia muzeum przez Radę Miasta Głogowa od wojewody legnickiego, placówka otrzymuje statut i obowiązującą do dziś nazwę Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie.

    W 1989 r. muzeum w Głogowie zostało wpisane do Światowego Wykazu Muzeów, a w 2008 r. - do Państwowego Rejestru Muzeów. W 2010 r. został otwarty najnowocześniejszy w Polsce Ośrodek Studyjno-Magazynowy Zabytków Archeologicznych będący oddziałem Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Głogowie. Znamienne, że już w 2011 r. ośrodek ten realizował zadania zlecone mu przez Narodowy Instytut Dziedzictwa.

    Obecnie muzeum w Głogowie posiada zbiory liczące przeszło 42 tys. eksponatów archeologicznych, historycznych oraz sztuki, w tym jedną z największych w Polsce kolekcji numizmatów, prowadzi szeroką działalność naukową, badawczą i wydawniczą, organizuje liczne wystawy, w tym również poza Głogowem. Obecnie na przykład wystawa głogowskiego muzeum ˝Skarb z Głogowa˝ prezentowana jest w Katowicach, wcześniej można było ją oglądać w Warszawie, Krakowie czy Zamościu, a w planach są prezentacje poza granicami kraju. Prowadzi zajęcia z zakresu edukacji muzealnej, wykłady otwarte, warsztaty, a także włącza się w liczne przedsięwzięcia ponadregionalne, tak jak na przykład Europejskie Dni Dziedzictwa, Noc Muzeów czy Dolnośląski Festiwal Nauki. Muzeum od kilkunastu lat jest organizatorem Przeglądu Kultury Polskiej ˝Kresy˝ oraz Letniej Akademii Kultury i Języka Polskiego, projektu edukacyjnego skierowanego do młodzieży z terenów dawnej Rzeczypospolitej. W bieżącym roku przegląd ˝Kresy˝ odbędzie się już po raz 17., a po raz 13. zorganizowana będzie letnia akademia.

    Na uwagę zasługuje też współpraca międzynarodowa, jaką prowadzi głogowskie muzeum, na przykład już od 25 lat trwa owocna współpraca z podmiotami z Republiki Federalnej Niemiec. Realizowany przez Muzeum Archeologiczno-Historyczne w Głogowie i Muzeum Miejskie w Riesie w latach 2010-2011 polsko-niemiecki młodzieżowy projekt badawczo-wystawienniczy ˝Ucieczka i wypędzenie - osobiste wspomnienia z końca II wojny światowej˝ nagrodzony został w 2011 r. kulturalną nagrodą Saksonii. Od dwóch lat głogowska placówka współpracuje też z Muzeum Deriego w Debreczynie.

    Jubileusz 45-lecia istnienia Muzeum Archeologiczno-Historycznego w Głogowie niech stanie się okazją nie tylko do przywołania losów tej placówki i jej osiągnięć, ale również do (Dzwonek) podkreślenia ogromnego znaczenia działalności muzealnej dla kształtowania współczesnego społeczeństwa polskiego w zakresie historii, kultury i troski o dziedzictwo narodowe, zwłaszcza na ziemiach zachodnich. Dziękuję bardzo. (Oklaski)