8 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Jan Łopata:

    Bardzo dziękuję.

    Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W Polsce jest ok. 12,5 tys. przejazdów kolejowo-drogowych. Rocznie na tychże przejazdach jest ok. 250 wypadków, dochodzi tam do ok. 250 wypadków, w wyniku czego - tu też podaję średnią, tak niestety układa się statystyka - na tych przejazdach ginie ok. 38 osób rocznie, a 80 osób doznaje dotkliwych obrażeń. Więc nic dziwnego - i cieszyliśmy się z tego - że w 2013 r. uruchomiono współfinansowany ze środków Unii jeszcze w pierwszej perspektywie finansowej program pod nazwą ˝Poprawa bezpieczeństwa i likwidacja zagrożeń eksploatacyjnych na przejazdach kolejowych˝. W sumie przetarg obejmował modernizację ok. 420 przejazdów. To i tak w stosunku do liczby, którą podałem, 2,5 tys., niewiele, ale zawsze coś.

    Tymczasem mimo upływu prawie 2 lat, bo termin składania ofert minął 8 kwietnia 2013 r., nie został rozstrzygnięty przetarg na 77, jak wyliczyłem, przejazdów na terenie wschodniej Polski. Przetargi powtarzano, ostatecznie rozstrzygnięto w odniesieniu do ok. 300, ponad 300 przejazdów, z wyjątkiem tych, o których mówię, czyli na terenie województw mazowieckiego, świętokrzyskiego, podkarpackiego i na terenie mojego województwa, województwa lubelskiego, mimo że oferty, które były tam składane, wykazywały kwoty niższe niż koszty inwestorskie. Środki na ten cel w obecnej perspektywie jeszcze są, jest to ok. 100 mln zł brutto. To też istotna uwaga.

    Jest to tym bardziej niepokojące, że ciągle dochodzi do wypadków, o czym wcześniej mówiłem. Ostatnimi czasy na terenie województwa lubelskiego (Dzwonek) doszło do 12 wypadków i kolizji.

    W związku z tym nasuwa się jednoznaczne pytanie. Dlaczego do dziś nie realizuje się inwestycji, nie rozstrzygnięto przetargu na odcinki wokół Warszawy, Radomia, Lublina czy też na linii Lublin - Radom? Czy groźba utraty pieniędzy nie jest dla inwestora jakimś wskazaniem do przyspieszenia rozstrzygnięć przetargowych? Dziękuję.

8 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju Zbigniew Rynasiewicz:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Pośle! Trzeba wyraźnie stwierdzić, że podczas realizacji projektu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej ˝Poprawa bezpieczeństwa i likwidacja zagrożeń eksploatacyjnych na przejazdach kolejowych˝ etap I, realizowanego w ramach programu ˝Infrastruktura i środowisko˝, w ramach dwóch kontraktów obejmujących poprawę bezpieczeństwa i likwidację zagrożeń na przejazdach kolejowych na obszarze województw mazowieckiego, podlaskiego, lubelskiego, świętokrzyskiego i podkarpackiego zaistniało podejrzenie wystąpienia nieprawidłowości podczas procedury przetargowej. Kontrakty te zostały objęte śledztwem prokuratorskim w sprawie podejrzenia tzw. zmowy cenowej. PKP PLK ograniczyły zatem zakres rzeczowy tychże projektów poprzez wyłączenie zadań objętych postępowaniem prokuratorskim i środki finansowe przeznaczone na budzące wątpliwości przetargi przesunięto na realizację innych projektów.

    Zatem, odpowiadając na jedno z pytań z pana posła, można powiedzieć, że - starano się czy spółka PKP PLK podjęła działania zmierzające do tego, aby te środki nie zostały zmarnowane. One zostały przesunięte na inne projekty.

    Działania podjęte przez PKP PLK, tj. ograniczenie zakresu rzeczowego projektu, konkretnie 7.1-59, i przesunięcie zagrożonych wydatków na realizację innych projektów, w których nie zaistniało podejrzenie nieprawidłowości, miały na celu zarówno zabezpieczenie środków europejskich przed ich ewentualnym zablokowaniem przez Komisję Europejską, jak i ich racjonalne zagospodarowanie. Nie ma bowiem możliwości refundowania wydatków kwalifikowanych w kontraktach zawartych w wyniku przetargów, w odniesieniu do których toczy się śledztwo w sprawie podejrzenia zmowy cenowej. Należy zatem zauważyć, że działania przedsięwzięte przez spółkę mają na celu zminimalizowanie ryzyka niewykorzystania środków europejskich.

    Trzeba też stwierdzić, że polski system kontroli wydatkowania publicznych pieniędzy na infrastrukturę kolejową, naszym zdaniem oczywiście, działa w sposób prawidłowy. Postępowania przetargowe organizowane przez spółkę, przez PKP PLK, ze względu na ich wysoką wartość podlegają szczególnej weryfikacji i nadzorowi ze strony organów krajowych, zwłaszcza prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, oraz unijnych, w tym Komisji Europejskiej oraz Europejskiego Trybunału Obrachunkowego. Realizacja projektu, jak również drugiego etapu programu przejazdowego w ramach Programu Operacyjnego ˝Infrastruktura i środowisko˝ 7.1-80 świadczy o zaangażowaniu spółki w dalszą poprawę bezpieczeństwa na polskiej sieci kolejowej i chęci wykorzystania szansy rozwoju polskich kolei stworzonej przez współfinansowanie inwestycji ze środków europejskich.

    Również w perspektywie finansowej 2014-2020 przewidziane są dalsze działania związane z programem likwidacji zagrożeń na przejazdach kolejowych. Na ten cel zaplanowano przeznaczenie środków w wysokości 400 mln zł. W ramach poprawy bezpieczeństwa we wskazanych lokalizacjach PKP PLK planuje w 2015 r. wykonanie zadań utrzymaniowych, m.in. na takich liniach, jak Warszawa Zachodnia - Sochaczew, to jest wymianę podkładów w obiektach inżynieryjnych, podbicie torów, naprawę przejazdów oraz roboty towarzyszące. Jest w tym również 5 obiektów inżynieryjnych. Wartość tej inwestycji to prawie 5 mln zł. Na trasie Nisko - Grodzisko Dolne na linii Lublin - Przeworsk nastąpi kompleksowa wymiana nawierzchni na torze nr 2 wraz z bieżącą naprawą 6 rozjazdów, 16 przejazdów i 7 obiektów inżynieryjnych oraz robotami towarzyszącymi. Wartość tych robót to prawie 16 mln zł. Kompleksowe zadania utrzymaniowe w bieżącym roku obejmą 25 przejazdów kolejowych, których modernizacja przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa, które oczywiście, jak doskonale wiemy, jest priorytetem dla zarządcy linii kolejowych w Polsce. Ponadto w bieżącym roku prowadzone będą utrzymaniowe prace liniowe na liniach Warszawa - Grodzisk Mazowiecki, Warszawa - Falenica, Czachówek - Radom.

    Chciałbym również stwierdzić, że wybierając te, a nie inne linie kolejowe do działań modernizacyjnych i poprawy bezpieczeństwa, PKP PLK oparło się na analizie zagrożeń i bezpieczeństwa poszczególnych elementów infrastruktury, stąd takie, a nie inne decyzje. Podobnie kompleksowa modernizacja linii nr 7 Dęblin - Lublin, stanowiąca połączenie Lublina z Radomiem, przewidziana jest do realizacji w perspektywie 2014-2020 i finansowana ze środków Funduszu Spójności.

    Chciałbym w tym momencie powiedzieć, że oczywiście rozumiem zainteresowanie pana posła tym problemem, ale te decyzje, które były podejmowane przez spółkę PKP PLK, wynikają tylko i wyłącznie z przesłanek czysto merytorycznych, co też, wydaje mi się, w miarę dokładnie wyjaśniłem. Dziękuję bardzo.

8 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Poseł Jan Łopata:

    Pytanie i prośba. Panie ministrze, jak słyszę, ma pan bardzo szczegółowe informacje, nie zdołałem wszystkiego zanotować. Jeśli mógłby pan przesłać mi odpowiedź w formie pisemnej, byłbym bardzo wdzięczny.

    Druga rzecz. Z całym szacunkiem, ale ja nie podważam procedury. Bardzo dobrze, że tak się w Polsce dzieje, że jest to pod kontrolą, ale czy była zmowa cenowa, czy nie, stwierdzą prokuratura i sąd. Pewnie okaże się to dopiero za parę lat, a 1/3 Polski, choć wcześniej i tak było to mało, jest wyłączona z modernizacji przejazdów. Nie wiem do końca, czy nie można było unieważnić przetargów, ogłosić jeszcze jednego etapu przetargowego i go rozstrzygnąć. W takiej sytuacji zawsze znajdzie się ktoś, kto to zakwestionuje, i znowu województwo lubelskie i województwo podkarpackie - panie ministrze, tu się nisko kłaniam - będą wyłączone z modernizacji. Nie wiem, czy będzie tak do końca. Rozumiem, że pieniądze nie będą stracone, to mnie cieszy, ale moi wyborcy pytają, kiedy nastąpi poprawa bezpieczeństwa na tych przejazdach, a z tej perspektywy widzę, że to się oddala. Dziękuję.

8 punkt porządku dziennego:

Pytania w sprawach bieżących.

Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Rozwoju Zbigniew Rynasiewicz:

    Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Trudno polemizować z decyzjami Urzędu Zamówień Publicznych, z niezależnymi od spółki i od ministerstwa działaniami prokuratury czy też z konsekwencjami, jakie mogą z tego wynikać, patrząc na zakończenie tego całego procesu, jeśli chodzi o wykorzystanie środków europejskich, ze strony Komisji Europejskiej czy też Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, dlatego tutaj nie jestem w stanie polemizować.

    Natomiast co do troski o to, aby modernizować linie kolejowe na terenie całego kraju, ze szczególnym uwzględnieniem Polski wschodniej, powiem tylko tyle, że przyjęta w tej nowej perspektywie zasada decentralizacji środków, czyli przekazanie przez rząd większości środków m.in. na modernizację linii kolejowych do samorządów województw, sprawdzi się i wiele tych linii kolejowych, o których teraz z taką troską mówimy, że nie są modernizowane, jak pan poseł wie i ja też wiem, będą w tej perspektywie miały swoją szansę, bo na te cele są przeznaczone konkretnie środki dla samorządów w ścisłej współpracy z PKP PLK. Dziękuję bardzo.