1 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej (druk nr 2854).

Poseł Elżbieta Rafalska:

    Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej jest ściśle związany z projektem ustawy budżetowej na 2015 r.

    Prawo i Sprawiedliwość w sprawie ustawy budżetowej stawiało wniosek o odrzucenie jej w ramach pierwszego czytania i konsekwentnie, nie tylko dlatego, aby być konsekwentnym, ale również ze względu na zawartość projektu z druku nr 2854, stawiamy wniosek o odrzucenie go w pierwszym czytaniu.

    Pani Minister! Pierwsza uwaga i taka refleksja. Dlaczego procedowanie nad tym projektem odbywa się w tym momencie? Dlaczego to nie może być równolegle, gdy zaczynamy procedować nad ustawą budżetową? Wiem, że jesteśmy na pewnym etapie pracy, ale fakt, że projekt został przyjęty przez rząd dopiero 28 października, jest zaskakujący. Państwo wiecie, że tego typu regulacja jest co roku, można to znacznie spokojniej i wcześniej przygotować. Nie znajduję uzasadnienia takiej praktyki. Corocznie też Prawo i Sprawiedliwość podnosi to, że albo numer druku jest nadany w ostatniej chwili, albo ten projekt przychodzi, jak już pewne części budżetu są zaopiniowane. Jest to stawianie nas przed faktem dokonanym.

    Ta regulacja jest regulacją rozległą, obszernie mówiła o tym przed chwileczką pani minister Majszczyk. Zawiera zmiany w zakresie podstawy odpisu na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych. Mamy kolejny rok zamrożenia podstawy naliczenia. Mamy ograniczenia wydatków przez zamrożenie kwoty bazowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska. Są regulacje odnoszące się do Funduszu Pracy, zmiany ustawy o podatku akcyzowym, zmiany ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, o SKOK-ach, aby kasa mogła dokonać rozliczenia składek wnoszonych przez SKOK-i na rzecz nadzoru, który sprawuje nad nią Komisja Nadzoru Finansowego. Zmiana dotyczy również Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej i Sportu, powiadamiania ratunkowego i polityk Unii Europejskiej. O tym już było w wystąpieniu mojej przedmówczyni.

    Chciałabym się odnieść szczególnie do tego, co uważam za rzecz bolesną dla ludzi, którą określiłabym jako aspołeczną, odnosi się ona do Funduszu Świadczeń Socjalnych, do art. 2. Ta regulacja zawarta jest również w art. 4, 5, 16-23, 28 i 29. W ogóle wyrazy ˝mrożenie˝, ˝zamrożenie˝, ˝odmrażanie˝, ˝domrażanie˝ to jest taki motyw przewodni tej ustawy, to się często pojawia. Zwykłego śmiertelnika częściej dotyczy zamrażanie. Mówię o oszczędnościach, które kolejny już raz - mówię: kolejny raz, bo jak to się zdarza raz na jakiś czas, to można powiedzieć wyrozumiale, że raz mogło się zdarzyć - dotyczą funduszu świadczeń socjalnych.

    W 2015 r. przez przeciętne wynagrodzenie miesięczne w gospodarce narodowej należy rozumieć przeciętne miesięczne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w drugim półroczu 2010 r., proszę państwa, czyli fundusz będzie oparty na wynagrodzeniu z drugiego półrocza w 2010 r., a mówimy o funduszu w 2015 r. Proszę zobaczyć, o ile fundusz jest uszczuplony, a doskonale wiemy o tym, że jest on kierowany do osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji materialnej, wyjątkowej. Sposób rozdzielania i przyznawania pomocy z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych regulują wewnętrzne regulaminy, ale on jest kierowany absolutnie do tych najbardziej potrzebujących i my tak lekko, państwo, nie my, bo Prawo i Sprawiedliwość mówi tu wyraźnie, uważacie, że należy na tym oszczędzać. W 2015 r., analogicznie do roku 2014, wprowadzony został przepis, że odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych dla nauczycieli jest dokonywany w oparciu o kwotę bazową z 2012 r. Też podobna sytuacja, tam mieliśmy 2010 r., tu mamy 2012 r. i też kolejny rok uszczkniecie sobie, koalicja, która mówi, że jest taka społeczna i taka wrażliwa, uszczknie sobie pieniądze. Jakie są to oszczędności? Czy one są warte grzechu, proszę państwa? - to pytanie zadaję pani minister. Oszczędności z zakładowego funduszu, w odpisach to 60 mln, zamrożenie bazy do naliczania odpisów dla nauczycieli to ok. 20 mln zł. Zamrożenie podstawy naliczenia dla pracowników uczelni publicznych to ograniczenie wydatków o co najmniej 94 mln. Tam, gdzie wzrosną trochę wynagrodzenia, to trzeba zaraz pałką i zabrać z funduszu świadczeń socjalnych.

    Odniosę się też do tej regulacji, która została zastosowana, jeżeli chodzi o środki na doskonalenie zawodowe nauczycieli. Mamy tu elastyczne planowanie środków, które pozwala na to, że środki, o których mówiliśmy, że były niewykorzystane, można w sposób elastyczny zagospodarować. Mówimy o tym, że wysokość środków wynosi do 1%, a tych przeznaczonych na szkolenie nie może być mniej niż 0,5%.

    Proszę mi powiedzieć: Czy państwo macie gwarancję, czy koalicja rządząca ma pewność, że ten sposób podziału tych środków nie rzutuje na jakość kształcenia, doskonalenia zawodowego nauczycieli, czy ta argumentacja o wykorzystaniu środków unijnych jest prawdziwa i czy możemy liczyć na to, że standardy wysokiego kształcenia przy tych elastycznych formach będą zachowane?

    Są tu oczywiście wyłączenia. Tych wyłączeń jest sporo więcej niż poprzednio. Koszt tych wyłączeń, odmrożeń - mówimy teraz: odmrożeń - wynosi 61 mln zł. Tak mi się to składa, pani minister, że trzeba było zabrać z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, żeby tym, których objęło odmrożenie, dołożyć tych pieniędzy, bo akurat tylko w tym jednym przypadku, gdy państwo dajecie pieniądze na waloryzację, to wskazujecie palcem, że akurat z zamrożenia tego artykułu, który dotyczy promocji biopaliw, środki są przeznaczone na waloryzację, a w innych przypadkach nie mówicie.

    Wrócę do słynnego Funduszu Pracy, bo często o tym mówimy. Państwo mówicie, że mówimy do znudzenia. Tak, do znudzenia będziemy o tym mówić, ponieważ co roku jest to samo stosowane. Otóż staże podyplomowe i szkolenia specjalizacyjne lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek i położnych będą finansowane ze środków Funduszu Pracy - analogicznie jak w latach 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014. Proszę państwa, ustawa incydentalna, o której tu minister Rostowski powiedział, że jest jednoroczna, incydentalna, stała się stałym fragmentem gry i do tej pory z funduszu na te staże wyciągnięto moim zdaniem między 4,5 a 5 mld zł. Przecież doskonale wiemy, że jest to fundusz celowy, którego zadaniem jest wsparcie osób bezrobotnych przebywających na zasiłkach bądź przeciwdziałanie bezrobociu, które ciągle jest bardzo wysokie. Pani minister, powtarzam, nie ma drugiego kraju w Europie, w którym zasiłki dla bezrobotnych dotyczyłyby tylko 17-18%. A państwo cały czas wykorzystujecie tę nadpłynność i mimo że dajecie 600 tys. więcej na aktywne przeciwdziałanie bezrobociu, jednak naruszacie, nadgryzacie Fundusz Pracy, który jest funduszem celowym. To jest najgorsza struktura, jeżeli chodzi o pomoc dla bezrobotnych w Europie. Mamy bezrobocie młodych, mamy bezrobocie 50+. Proszę państwa, pamiętam taki pomysł nieżyjącego już profesora Religi, wtedy ministra zdrowia, który rzucił tylko, rzucił jak ptaka na wiatr, pomysł: A może środki z Funduszu Pracy przeznaczyć na Narodowy Fundusz Zdrowia? Bo wtedy brakowało. Może podnieść tę składkę? Histeria opanowała wszystkich. Wszystkie organizacje pracodawców słały petycje, protesty, nie wiadomo co się działo. Wszyscy absolutnie mówili, jak to się zawali pomoc osobom bezrobotnym. Sam pomysł został zniszczony w zarodku. Wtedy ministerstwo pracy oczywiście też było przeciwne. Dzisiaj wszyscy się pogodzili z tą sytuacją i pani minister wychodzi i mówi: To już było, w związku z tym nie krytykujemy, nie odnosimy się do tego, bo po prostu tak jest.

    Teraz wrócę do art. 38, który mówi o zmianie ustawy dotyczącej ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych. W art. 38 proponuje się wprowadzenie przepisu, który będzie obowiązywał w 2015 r. Do tej pory przepisy mówiły o przeznaczeniu na działania wspierające rynek biopaliw 1,5% planowanych w poprzednim roku wpływów z podatku akcyzowego od paliw silnikowych. W uzasadnieniu znajduję (Dzwonek) argumentację, że to są środki na waloryzację. Otóż, proszę państwa, te oszczędności są w ogólnym worku oszczędności i nie można akurat powiedzieć, że to są te pieniądze. Oczywiście Prawo i Sprawiedliwość mówiło, że jesteśmy za waloryzacją, mamy też swoją propozycję tego, jak to podnosić i jak wspierać emerytów, którzy mają najniższe świadczenia. Mam również pytanie, pani minister: Czy może pani nam dać dzisiaj też gwarancję, jeśli chodzi o ten zapis, który jest znowu zgodnie z opisem jednoroczny, na 2015 r., że w następnym roku art. 37a ustawy o biokomponentach nie będzie w dalszym ciągu zawieszony, z argumentacją, że są jakieś inne potrzeby? Pomijając to wszystko, resort - mówię o ministrze finansów, bo to jego kompetencje - zupełnie nie przygotował rozporządzeń do wykorzystania akurat tego artykułu i tych pieniędzy prawdopodobnie w 2015 r. nie będzie można wykorzystać.

    Wicemarszałek Elżbieta Radziszewska:

    Bardzo dziękuję.

    Poseł Elżbieta Rafalska:

    Myślę, że te rzeczy, które dotyczyły tego aspektu społecznego, a które dla nas są nie do przyjęcia, nie do zaakceptowania, starałam się jakoś podkreślić. Pozostałe zmiany z całą pewnością omówią kolejni przedstawiciele, ale te były najbardziej kontrowersyjne i nie do zaakceptowania przez klub Prawa i Sprawiedliwości. W związku z tym nasz wniosek o odrzucenie w ramach pierwszego czytania. (Oklaski)