39 punkt porządku dziennego:

Poseł Jacek Sasin:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawię stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwość wobec rządowego projektu ustawy Prawo o aktach stanu cywilnego, druk nr 2620.

    Jak usłyszeliśmy, projekt ten ma na celu zapewnienie wszystkim kierownikom urzędu stanu cywilnego w Polsce możliwości prowadzenia od 1 stycznia 2015 r. rejestracji zdarzeń stanu cywilnego w postaci elektronicznej. Dotychczasowa ustawa z 1986 r. rzeczywiście jest już ustawą bardzo mocno przestarzałą, nieprzewidującą postępu technologicznego, który od czasu jej uchwalenia był niezwykle znaczący, i przewiduje jako podstawową rejestrację w postaci tworzenia dokumentów papierowych. Rodzi to oczywiście rozliczne problemy i komplikacje, szczególnie w dużych urzędach znajdujących się w dużych miastach. Tych dokumentów papierowych jest ogromnie dużo, są trudności z dotarciem do dokumentów źródłowych, w sytuacji gdy powstaje konieczność wydania odpisu aktu stanu cywilnego, a w konsekwencji naraża się obywateli na często wielodniowe czy nawet wielotygodniowe oczekiwanie na wydanie dokumentu.

    Zgodnie z przedłożonym projektem wszystkie zdarzenia będą ewidencjonowane wyłącznie w systemie informatycznym, a akty stanu cywilnego sporządzone dotychczas w postaci papierowej będą przenoszone do systemu stopniowo, co pozwoli na odejście od papierowych aktów stanu cywilnego, na odmiejscowienie wydawania odpisów obywatelom, wreszcie ograniczy konieczność przedkładania odpisów przy innych czynnościach rejestracyjnych w urzędzie stanu cywilnego.

    Również inne z proponowanych zmian wydają się interesujące. Jako były kierownik Urzędu Stanu Cywilnego m.st. Warszawy muszę powiedzieć, że szczególnie cieszy mnie ten zapis, który pozwala czy może nie tyle nawet pozwala, bo ta możliwość dotychczas była, ale jakby rozszerza możliwość udzielania ślubów poza siedzibą urzędu stanu cywilnego. Rzeczywiście wychodzi to naprzeciw oczekiwaniom bardzo wielu obywateli. Dotychczasowe przepisy mówiły, że było to dozwolone tylko i wyłącznie w sytuacji, kiedy nie było innej możliwości. Dotyczyło to osób chorych, niepełnosprawnych, było to przewidziane w przypadku jakichś zdarzeń losowych. Właściwie udzielanie takich ślubów na życzenie osób, które miały taką ochotę, odbywało się, ale było to łamanie przepisów ustawy czy było to działanie jakby obok obowiązujących przepisów.

    Muszę jednak zauważyć, że pewne rzeczy zawarte w tym projekcie ustawy mnie niepokoją. Odwołam się do swojego doświadczenia. Otóż Urząd Miasta Stołecznego Warszawy, największy urząd w Polsce, już od 20 lat prowadzi tę rejestrację również w systemie komputerowym. Prowadzona jest ona oprócz tej rejestracji prowadzonej w postaci papierowej, przewidzianej ustawą. Zresztą według mojej wiedzy znaczna część czy zdecydowana większość urzędów w Polsce od lat prowadzi również taką rejestrację komputerową. Pewnie zaledwie kilkadziesiąt urzędów w Polsce jest w dalszym ciągu pozbawionych tego systemu elektronicznego i sporządza się tam akty tylko i wyłącznie na papierze. Mam takie przekonanie, że wprowadzenie projektu ustawy, który przewiduje, że ta nowa baza wystartuje od 1 stycznia 2015 r., spowoduje, że te dotychczas wprowadzone do systemu komputerowego noty, zarejestrowane zdarzenia z zakresu stanu cywilnego zostaną utracone. Nie zostaną przeniesione do nowego systemu, ale niejako od nowa będą musiały być wprowadzane. Tak jak to w projekcie ustawy przewidziano, przy każdej czynności, która będzie dotyczyła danego zdarzenia, danego aktu stanu cywilnego sporządzonego w przeszłości, dopiero jakby od nowa będzie to wprowadzane do tego nowego systemu. Wydaje się, że to jest niesłuszne, że powinno się jednak ten dorobek 20 lat przenieść do tej nowej bazy. Dzięki temu ta nowa baza, dostępna już dla wszystkich, ta sieć dostępna dla wszystkich kierowników urzędu stanu cywilnego posiadałaby w swoim zasobie również te historyczne zdarzenia w dużej liczbie, a nie startowała niejako od zera.

    Na pewno będziemy też oczekiwać wyjaśnienia, w jakim celu wprowadza się nowe dokumenty z zakresu stanu cywilnego, mam na myśli zaświadczenie o stanie cywilnym, bo to jest nowy dokument. Wydaje się, że dzisiaj, po tak długim okresie działania przepisów z zakresu Prawa o aktach stanu cywilnego, wprowadzenie nowych dokumentów musi być bardzo mocno uzasadnione.

    Pewne wątpliwości budzą również wysokie wymagania formalne, jakie ustawa ustanawia wobec kierowników i zastępców kierowników urzędów stanu cywilnego. (Dzwonek) W Sejmie od dłuższego czasu proceduje się - w taki sposób, który daje pozytywny efekt - nad tym, aby jednak rozluźniać te przepisy w stosunku do różnych zawodów, a w przypadku kierowników urzędów stanu cywilnego piętrzone są przepisy dotyczące wykształcenia. Wydaje się, że to nie jest uzasadnione i ogranicza dostęp do tego zawodu. Mam nadzieję, że przedstawione przeze mnie wątpliwości klubu Prawa i Sprawiedliwości zostaną wyjaśnione w dalszych pracach nad tym projektem ustawy. Dziękuję bardzo. (Oklaski)