4 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo bankowe, ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego oraz ustawy o funduszach inwestycyjnych (druki nr 605 i 1196).

Poseł Wiesław Janczyk:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Inspiracją do tego przedłożenia, które powstało w Senacie, zawartego pierwotnie w druku nr 605, a potem w sprawozdaniu Komisji Finansów Publicznych, druk nr 1196, stały się dwa orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego: z 15 marca z 2011 r., dotyczące ustawy Prawo bankowe, i z 11 lipca tegoż roku, dotyczące przepisu art. 194 ustawy o funduszach inwestycyjnych.

    Rzeczywiście niezbyt obszerny to dokument, ale mogący wygenerować dość istotne skutki dla obrotu gospodarczego w Polsce. Przyznam, że od samego początku było wiele kontrowersji odnośnie do tego, jak dużo zmian może pociągnąć ze sobą to rozwiązanie, które przyszło w propozycji Senatu. Rzeczywiście była obawa o to, że wiele osób zostanie wpędzonych w pewną zawiłą procedurę uzyskiwania poświadczeń dokumentów bankowych, wyciągów z ksiąg rachunkowych przy różnego rodzaju operacjach dotyczących ubiegania się o wykonanie zamówień publicznych, o dotacje, o różnego typu świadczenia, ale również przy ubieganiu się o produkty usług finansowych w innych instytucjach niż te, w których obecnie posiadają np. rachunek.

    To powodowało, że nie byliśmy w stanie ogarnąć skali tego zjawiska, próbowaliśmy szukać odpowiedzi i wnioskowaliśmy o szacunki dotyczące liczby tych operacji w skali dnia, miesiąca, roku. Takie szacunki nie powstały, istniała obawa o duże niezadowolenie z tej zmiany, która wykonałaby wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Była rozbieżność, jeśli chodzi o rozszerzenie, które zaproponował Senat, aby orzeczenie działało nie tylko w odniesieniu do konsumentów, ale również w odniesieniu do osób prawnych. Tutaj powstała kontrowersja i właściwie pat. Tak jak powiedział poseł sprawozdawca pan Jakub Szulc, zmieniono logikę i tak naprawdę dopiero na ostatnim posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, już po wyjściu dokumentów z prac w podkomisji, zmieniono logikę i opisano, w jakich sytuacjach prawnych dokumenty bankowe nie będą miały mocy dokumentu urzędowego.

    Wydaje się, że wykonano to prawidłowo, choć ubolewam i żałuję, że stało się to tak późno, właściwie rzutem na taśmę, w ostatnim dniu czytania tego dokumentu. Szkoda, że resort nie zaproponował tego wcześniej, a to z tego powodu, że tak naprawdę do tej ostatecznej wersji brzmienia tego dokumentu nie mamy tak naprawdę opinii prawnych, nie potrafimy właściwie oszacować skutków dla bieżącego, realnego obrotu gospodarczego, który odbywa się codziennie, bo nie jest faktem to, że wystarczy poświadczyć dokument u notariusza i nabierze on mocy dokumentu urzędowego. On w określonych sytuacjach prawnych będzie skutkował i będzie uznawany przez instytucje za wystarczający, ale oczywiście tej mocy urzędowej, mocy dokumentu urzędowego nie odzyska. Ten dylemat przy procedowaniu pozostawał do końca.

    Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości mam zaszczyt i przyjemność wyrazić stanowisko klubu w sprawie tej propozycji, tak mocno zmienionej.

    Chciałbym dodać jeszcze jedną rzecz, mianowicie w toku prac wystąpiliśmy z wnioskiem o to, aby iść dalej w duchu orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i zrównać prawa stron uczestników obrotu gospodarczego na styku: instytucje finansowe i obywatele, a także wnieść o zniesienie bankowego tytułu egzekucyjnego, przywileju banku zawartego w art. 96-98 ustawy Prawo bankowe. Konsekwentnie w drugim czytaniu zgłaszamy w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości poprawkę, składam na ręce pana marszałka poprawkę do tejże ustawy w tym zakresie z wnioskiem właśnie o likwidację tych zapisów, tego naszym zdaniem nieuzasadnionego przywileju, z którego banki dzisiaj korzystają.

    Przypomnę, że BTE działa w ten sposób, że po nadaniu przez sąd klauzuli wykonalności staje się tytułem wykonawczym i jest podstawą wszczęcia egzekucji sądowej przez komorników. W Polsce rocznie milion osób podpisuje taki dokument, kilka milionów tego typu dokumentów znajduje się w sejfach banków. To powoduje, że przy postępowaniu klient instytucji finansowej po raz kolejny staje w sytuacji strony słabszej (Dzwonek), często potykając się procesowo z profesjonalną instytucją, która dysponuje dużym zapleczem prawnym.

    Naszym zdaniem jest powód, żeby te rzeczy załatwić za tym jednym razem i rozszerzyć działanie interpretacji, którą Trybunał Konstytucyjny zawarł w swoich dwóch powołanych przeze mnie na wstępie orzeczeniach. Dziękuję bardzo. (Oklaski)