18 punkt porządku dziennego:

Poseł Piotr Zgorzelski:

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Polskiego Stronnictwa Ludowego mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko odnośnie do planów likwidacji części sądów rejonowych.

    Po pierwsze. W naszym przekonaniu tego typu ingerencja w ustrój sądów powszechnych, czyli zniesienie 79 małych sądów rejonowych i przekształcenie ich w wydziały zamiejscowe większych jednostek rejonowych, ma charakter niekonstytucyjny. Grupa posłów PSL skierowała w tej sprawie do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o zbadanie zgodności z konstytucją tych przepisów, na podstawie których minister sprawiedliwości w drodze rozporządzenia znosi sądy rejonowe i przekształca je w wydziały zamiejscowe. Jesteśmy przekonani, że likwidacja tychże sądów to ingerencja w ustrój państwa, zatem zgodnie z art. 176 konstytucji decydować o tym winien parlament w drodze ustawy, nie zaś minister w drodze rozporządzenia.

    Co do tej tezy zgadza się z nami większość klubów sejmowych, wszystkie korporacje samorządowe i wiele organizacji społecznych oraz Krajowa Rada Sądownictwa, która również zaskarżyła do Trybunału Konstytucyjnego reorganizację sądownictwa rejonowego w drodze rozporządzenia i konsekwentnie wyrażała negatywne opinie w stosunku do projektu rozporządzenia ministra sprawiedliwości w sprawie zniesienia niektórych sądów rejonowych. Zatem chyba, panie ministrze, nie jest tak, że wszyscy się mylą, a pan nie.

    Pan, panie ministrze, w odpowiedzi na pytanie, dlaczego chce likwidować lokalne sądy, odpowiada, iż nie likwidować, ale zamieniać w wydziały zamiejscowe większych sądów. To konieczne, bo po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego nie wolno przenosić sędziów bez ich zgody tam, gdzie są akurat potrzebni. Potwierdza to prawdziwość zarzutów zawartych w opinii Krajowej Rady Sądownictwa z 9 marca 2012 r. do projektu rozporządzenia pana ministra, iż likwidacja sądu stanowi przykład obejścia prawa. Czy ministrowi sprawiedliwości wypada stosować obejście prawa dla realizacji celu, jakim jest lepsze rozmieszczenie kadry sędziowskiej w kontekście równomiernego obciążenia pracą?

    Po drugie, pana rozporządzenie, panie ministrze, to w istocie ogromny cios w potencjał instytucjonalny powiatów, wspólnot, które w dużym stopniu angażowały się w to, aby dany sąd powstał. Mamy przekonanie, że Polska lokalna staje się biurem podawczym dla stolicy, a także poważne obawy, czy nie jest to przygrywka do likwidacji powiatów i czy nie jest to próba wyprowadzenia usług publicznych z prowincji, wycofywania się państwa z opieki nad obywatelami mieszkającymi za granicami wielkich miast. Miały już przecież miejsce próby likwidacji posterunków Policji, lokalnych oddziałów ZUS czy też delegatur urzędów skarbowych. Ponadto jest to naturalne wypłukiwanie tych środowisk z inteligencji.

    Pan, panie ministrze, w odpowiedzi na pytanie, dlaczego w sprawie reorganizacji sądu spiera się z Polskim Stronnictwem Ludowym, skoro projekt robi tak dużo zamieszania, a oszczędności z tego niewiele, odpowiadał, że musimy się na coś zdecydować - czy zostawiamy model państwa wszechobecnego, a zarazem rozlazłego, które żadnego problemu nie potrafi rozwiązać raz a dobrze, czy też decydujemy się na zmianę modelu, na ograniczenie zadań państwa przy równoczesnym wzmocnieniu go tam, gdzie ono już jest. Wynika z tego, panie ministrze, że preferuje pan model ograniczenia zadań państwa na polskiej prowincji. Próbuje pan pozbawić wspólnoty powiatowe instytucji sygnowanych godłem państwa, co w swoich działaniach podnosi Polskie Stronnictwo Ludowe wraz ze środowiskami samorządowymi. Pragnę zapewnić pana, panie ministrze, że państwo na polskiej prowincji nie jest ani wszechobecne ani rozlazłe, za to jest na pewno kompetentne i potrzebne obywatelom.

    Na zakończenie chciałbym podać kilka argumentów merytorycznych przeciw likwidacji sądów rejonowych na przykładzie konkretnego sądu znajdującego się na terenie mojego okręgu wyborczego, Sądu Rejonowego w Sierpcu, który według rozporządzenia ministra sprawiedliwości ma być zniesiony i stać się wydziałem zamiejscowym Sądu Rejonowego w Płocku. W uzasadnieniu rozporządzenia podaje pan, że sądownictwo należy doprowadzić do stanu, w którym wymiar sprawiedliwości funkcjonuje najsprawniej, aby sądy mogły podołać rozstrzyganiu spraw w rozsądnych terminach.

    Znoszony Sąd Rejonowy w Sierpcu w odniesieniu do pozostałych sądów okręgu płockiego rozpoznaje sprawy w najkrótszym terminie, a jednocześnie odnotowuje jeden z najwyższych wskaźników wpływu spraw na jednego sędziego, jak też jeden z najwyższych wskaźników załatwiania spraw przez sędziego. Posiada również najmniejszy współczynnik zaległości spraw, dlatego przyjęcie jako podstawowego kryterium liczby etatów sędziowskich jest chybione, gdyż znosi się najsprawniej działające sądy. Jedyną zmianą będzie zlikwidowanie funkcji prezesa znoszonego sądu - oszczędność ok. 200 zł.

    Wobec całkowitego braku przesłanek merytorycznych, braku uzasadnienia ekonomicznego - bo tak naprawdę per saldo dla Skarbu Państwa 300 tys. zł to śmieszna oszczędność, to niby-Bizancjum wynikające z dodatków, w sumie 480 tys. w skali roku - Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego wnosi o odrzucenie informacji pana ministra w całości. (Oklaski)

    (Poseł Zbigniew Kuźmiuk: Już rozumiem, dlaczego to się odbywa nocą.)