1 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o zmianie ustawy Prawo o zgromadzeniach (druki nr 35 i 434).

Poseł Andrzej Dera:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska mam zaszczyt przedstawić stanowisko naszego klubu co do prezydenckiego projektu ustawy zmieniającego ustawę o zgromadzeniach publicznych.

    Wysoka Izbo! Wolności i prawa polityczne są zapisane w konstytucji. W art. 57, czyli tym fundamentalnym, pierwszym, mówi się wprost: ˝Każdemu zapewnia się wolność organizowania pokojowych zgromadzeń i uczestniczenia w nich. Ograniczenie tej wolności może określać ustawa˝. I mamy ustawę, która określa te wolności i ogranicza te wolności. Oczywiście powinnością i prezydenta, i Wysokiej Izby jest zmienianie takiej ustawy, wszakże pod jednym tylko fundamentalnym warunkiem: że proponowana nowa ustawa będzie lepszym rozwiązaniem od dotychczasowej, że dotychczasowe funkcjonowanie tej ustawy w niektórych miejscach okazuje się gorsze, więc trzeba ją poprawić.

    Przyjrzyjmy się dokładniej propozycjom, które zostały złożone przez pana prezydenta. Są trzy elementy, które tak naprawdę tę propozycję dyskwalifikują i powodują, że nasz klub nie będzie mógł poprzeć takiego rozwiązania. To, po pierwsze, ustawy kolizyjne, o których mówił mój przedmówca. Nie może być tak, jak jest to proponowane w tym projekcie, że przerzuca się, przenosi te obowiązki państwa. Tak być nie powinno i my wyraźnie się temu sprzeciwiamy, bo to rzeczywiście w bardzo poważny sposób ograniczy wolność zgromadzeń. Przecież można w ten sposób sprytnie, stawiając pewne sprawy organizacyjne, odebrać różnym organizacjom możliwość ich organizowania w związku z bardzo ważną datą dla tych organizacji, po prostu wyłączyć możliwość pokojowej manifestacji. Tak być nie powinno, nie powinny to być kruczki administracyjne, których stosowanie w ten sposób wpływa na wolność zgromadzeń.

    Kolejna rzecz niedopuszczalna to przerzucenie odpowiedzialności na przewodniczącego zgromadzenia bez zapewnienia jakiejkolwiek możliwości, by miał on wpływ na działania osób, które tak naprawdę mu nie podlegają. Bo nikt nie zagwarantuje, że nie wezmą w tym udziału jakieś osoby, które są prowokatorami, które doprowadzą do zniszczenia mienia czy do innych rzeczy, a odpowiedzialność będzie ponosił przewodniczący zgromadzenia. Tych ludzi zbyt wielu w Polsce nie ma, tych organizacji tak dużo nie ma, a więc pytam, czy to nie jest ograniczenie wolności, jeżeli będzie się karać akurat przewodniczącego zgromadzenia, i to jeszcze bardzo wysoką grzywną. To kto po jakimś czasie będzie chciał w Polsce organizować demonstracje pokojowe, jeżeli ktoś inny zechce odebrać te możliwości określonej grupie czy określonemu środowisku, i to w bardzo łatwy sposób? Tu wyraźnie wskazujemy, że nie jest to dobra droga. Nie jest to dobra droga, przede wszystkim jest to rozwiązanie, które faktycznie może ograniczać wolność zgromadzeń.

    Wysoka Izbo! Proponowane rozwiązania ograniczają jeszcze bardziej to fundamentalne prawo określone w konstytucji. W tym miejscu chciałbym zaapelować do pana ministra - jeżeli organizacje pozarządowe, w znacznej liczbie, mówią, że te regulacje ograniczają ich wolności, a do tego jeszcze prokurator generalny zarzuca temu projektowi niezgodność z konstytucją, to wydaje się, panie ministrze, że dobrym zwyczajem byłoby jednak wycofanie tego projektu, dokonanie jego modernizacji, tak aby wyeliminować te zagrożenia i przedłożyć projekt, który będzie wolny od tych wad. Bo oczywiście tam jest szereg rzeczy, które poprawiają bezpieczeństwo, w tym osób biorących udział w tych zgromadzeniach, również osób postronnych, natomiast fundamentalne zastrzeżenia składane do tej ustawy powodują, że ona nie powinna wejść w życie. Dlatego w tym miejscu chciałbym zaapelować, żeby pan to wycofał, poprawił, przemyślał jeszcze raz zastosowane mechanizmy, które są po prostu złe, niedobre - mówią o tym przedstawiciele organizacji społecznych, a także prokurator generalny - tak abyśmy mogli w parlamencie rozpatrywać (Dzwonek) projekty, które nie budzą właśnie tych zastrzeżeń natury konstytucyjnej.

    Już kończę, panie marszałku.

    Reasumując - jeżeli nie nastąpią zmiany, które zlikwidują źródło przywoływanych tutaj zastrzeżeń, Klub Parlamentarny Solidarna Polska będzie głosował przeciwko temu projektowi. Dziękuję bardzo. (Oklaski)