5 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Protokołu w sprawie rejestrów uwalniania i transferu zanieczyszczeń do Konwencji z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, podpisanego w Kijowie dnia 21 maja 2003 r. (druki nr 342 i 398).

Poseł Tomasz Kulesza:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Platformy Obywatelskiej mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Protokołu w sprawie rejestrów uwalniania i transferu zanieczyszczeń do Konwencji z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, podpisanego w Kijowie dnia 21 maja 2003 r. (druki nr 342 i 398).

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Protokół w sprawie rejestrów uwalniania i transferu zanieczyszczeń do Konwencji z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, zwany dalej protokołem, podpisano w Kijowie dnia 21 maja 2003 r. W związku ze złożeniem wymaganej liczby instrumentów ratyfikacji - wchodzi on w życie 90. dnia od dnia złożenia 16. dokumentu potwierdzającego ratyfikację, przyjęcie, zatwierdzenie lub przystąpienie - protokół wszedł w życie 8 października 2009 r.

    Konwencja z Aarhus dotyczy przede wszystkim zobowiązań państw w zakresie ochrony środowiska wobec społeczeństwa - które nie jest ograniczone tylko do obywateli danego państwa członkowskiego. Prawa do informacji, do udziału w podejmowaniu decyzji i dostępu do sądownictwa w ochronie środowiska są określane jako następna generacja praw człowieka i kluczowy element realizacji zasady zrównoważonego rozwoju. Protokół w sprawie rejestrów uwalniania i transferu zanieczyszczeń jest narzędziem umożliwiającym realizację tych praw.

    Protokół składa się z 30 artykułów oraz 4 załączników. Protokół określa między innymi następujące kwestie: główne elementy systemu rejestrów uwalniania i transferu zanieczyszczeń, strukturę oraz układ rejestrów, zakres rejestrów, wymagania w zakresie raportowania, okresy raportowania, sposób zbierania i archiwizowania danych, zagadnienie oceny jakości informacji raportowanych do systemu, publiczny dostęp do informacji, informacje wyłączone z ujawniania, udział społeczeństwa w rozwoju krajowych rejestrów uwalniania i transferu zanieczyszczeń, zwanych dalej rejestrami PRTR, dostęp do wymiaru sprawiedliwości i zasady współpracy międzynarodowej. Rejestry PRTR są instrumentem realizacji polityki ekologicznej. Poprzez odwoływanie się do świadomości ekologicznej społeczeństwa odgrywają one ważną rolę we wspieraniu tradycyjnych instrumentów regulacyjnych władczo-nakazowych oraz instrumentów finansowych. Głównym celem tworzenia rejestrów PRTR jest zapewnienie stałego dopływu informacji o zanieczyszczeniach, dzięki któremu zarówno podmioty gospodarcze, jak i władze publiczne oraz społeczeństwo podejmować mogą działania służące ograniczaniu powstawania zanieczyszczeń oraz zmniejszaniu ich szkodliwego oddziaływania na środowisko i zdrowie ludzi.

    Protokół nie przewiduje obowiązkowego systemu płacenia składek przez jego sygnatariuszy lub strony. Nie przewiduje też tworzenia innych organów zarządzających poza tymi, które istnieją w ramach Konwencji z Aarhus. Postanowienia protokołu nakładają szereg obowiązków na państwo-stronę. Podstawowym zadaniem jest utworzenie i prowadzenie publicznie dostępnego Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń. Zgodnie z art. 236a ustawy Prawo ochrony środowiska, w Rzeczypospolitej Polskiej utworzono Krajowy Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń, stanowiący element Europejskiego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszystkie postanowienia protokołu zostały wdrożone przez rozporządzenie nr 166/2006. Rozporządzenie nr 166/2006, które wdraża protokół, obowiązuje bezpośrednio. Rzeczpospolita Polska na mocy ustawy Prawo ochrony środowiska utworzyła Krajowy Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń. W związku z powyższym nasze ustawodawstwo jest zgodne z postanowieniami protokołu i jego ratyfikacja jest możliwa bez konieczności dokonywania kolejnych zmian w krajowym porządku prawnym. Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 14 kwietnia 2000 r. o umowach międzynarodowych, ratyfikacji podlegają umowy międzynarodowe, o których jest mowa w art. 89 pkt 1 i art. 90 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 89 ust. 1 konstytucji wskazuje, że ratyfikacja... (Dzwonek)

    Panie marszałku, jeszcze moment, już kończę.

Poseł Tomasz Kulesza:

    ...przez Rzeczpospolitą Polską umowy międzynarodowej i jej wypowiedzenie wymaga uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie, jeśli umowa dotyczy pokoju, sojuszy, układów politycznych lub układów wojskowych, wolności, praw lub obowiązków obywatelskich określonych w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, członkostwa Rzeczypospolitej Polskiej w organizacji międzynarodowej, znacznego obciążenia państwa pod względem finansowym lub spraw uregulowanych w ustawie.

    Postanowienia protokołu dotyczą spraw uregulowanych w ustawie Prawo ochrony środowiska w art. 236a - 236d. W związku z powyższym wypełnione zostają przesłanki art. 89 ust. 1 pkt 5 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, co oznacza, że ratyfikacja protokołu wymaga uprzedniej zgody wyrażonej w ustawie. Projekt ustawy z legislacyjnego punktu widzenia skonstruowany jest poprawnie i jest zgodny z prawem Unii Europejskiej.

    Klub Platformy Obywatelskiej będzie popierał przyjęcie projektu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)