8 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 104 i 161).

Poseł Jarosław Żaczek:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Solidarna Polska mam zaszczyt przedstawić opinię wobec sprawozdania Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o drogach publicznych oraz niektórych innych ustaw.

    Projekt ustawy dotyczy wdrożenia dyrektywy wspólnotowej z 2008 r. w sprawie zarządzania bezpieczeństwem infrastruktury drogowej poprzez wprowadzenie mechanizmu zarządzania bezpieczeństwem dróg, a więc audytu i kontroli. W polskim prawodawstwie brak jest obecnie przepisów odnoszących się w sposób kompleksowy do wynikających z dyrektywy zagadnień. Potrzeba dokonania nowelizacji ustawy o drogach publicznych oraz zmiany niektórych innych ustaw wynika zatem z konieczności implementacji do naszego prawa przepisów unijnych.

    Celem wprowadzenia proponowanych zmian jest przede wszystkim, i to wynika z art. 1 wyżej wymienionej dyrektywy, ustanowienie oraz wdrożenie procedur dotyczących zarządzania bezpieczeństwem dróg wchodzących w skład transeuropejskiej sieci drogowej, a konsekwencją wdrożenia tych procedur ma być poprawa bezpieczeństwa wszystkich użytkowników dróg. Realizacji tych celów mają służyć: ocena wpływu na bezpieczeństwo ruchu drogowego, audyt bezpieczeństwa, klasyfikacja odcinków o dużej koncentracji wypadków, klasyfikacja odcinków dróg ze względu na bezpieczeństwo sieci. Stosowanie przepisów ustawy oraz podejmowanie na ich podstawie działań powinno doprowadzić do stopniowego zmniejszenia liczby wypadków drogowych i ofiar śmiertelnych tych wypadków.

    Regulacje tej ustawy będą stosowane w odniesieniu do planowania, projektowania, budowy, a także na etapie zarządzania drogami publicznymi znajdującymi się w transeuropejskiej sieci drogowej. Takie są założenia tej ustawy. Projekt ustawy był przedmiotem prac powołanej w tym celu podkomisji nadzwyczajnej. Podkomisja dokonała szeregu zmian w stosunku do projektu rządowego. Zmiany te w ogromnej większości wynikały z uwag zgłaszanych przez stronę społeczną i Biuro Legislacyjne. Ich ilość i zakres świadczą o tym, że propozycja zgłoszona przez rząd była poważnie niedopracowana. Zmiany te zostały już szczegółowo omówione przez pana posła sprawozdawcę i moich szanownych przedmówców. W trakcie prac dochodziło do wielu sporów. Pierwszy - już ten problem został omówiony - polegał na tym, kto będzie odpowiedzialny za wykonanie audytu. Tu podkomisja dokonała zmian w stosunku do projektu pierwotnego. Większość członków podkomisji postanowiła, że w większości przypadków audytu może dokonać komórka, która jest częścią struktury organizacyjnej zarządcy dróg, jednak uznano, że w końcowym etapie, wtedy kiedy droga jest już użytkowana, audyt powinien być wykonany przez audytora zewnętrznego. Wprowadzenie niezależnego audytora na ostatnim etapie to oczywiście krok w dobrym kierunku, ale nie załatwia w pełni problemu, ponieważ wszystkie etapy są ważne, a najważniejszy wydaje się etap planowania. Rolą audytu jest to, aby jego skutkiem było zwiekszenie bezpieczeństwa na drogach. Audyt powinien zawierać wskazania dla inwestora. Sens przeprowadzania audytu jest wtedy, kiedy jest on wykorzystany w praktyce, jednak zgodnie z ustawą może być on nieuwzględniony przez zarządcę drogi. Co prawda w trakcie prac wprowadzono do ustawy poprawkę, zgodnie z którą takie odrzucenie będzie wymagało uzasadnienia oraz wskazania rozwiązań alternatywnych, ale rozwiązanie to nie usuwa w pełni wątpliwości w tej kwestii.

    Poważne zastrzeżenia do projektu zgłaszało Biuro Legislacyjne. Zastrzeżenia dotyczyły odpowiedzialności audytorów za wykonaną pracę, zgłaszano wątpliwości w odniesieniu do tego, czego tak naprawdę audyt dotyczy, co powinien zawierać. Tego ustawa szczegółowo nie wskazuje. Nie wiemy tak naprawdę, jakie cele ten audyt ma spełnić. Może się zdarzyć - o tym już była mowa - że audyt zostanie wykonany, ale nie zostanie przez zarządcę drogi uwzględniony i nikt z tego powodu nie poniesie żadnych konsekwencji. Proponowane w projekcie zapisy trzeba uznać za niewystarczające, ponieważ nie regulują wielu problemów, nie regulują problemu poprawy bezpieczeństwa ruchu drogowego na drogach publicznych kompleksowo m.in. wskutek braku jakichkolwiek wymagań względem osób zajmujących się zarządzaniem ruchem na drogach. Te wszystkie uwagi dowodzą, że owszem, uchwalimy ustawę, ale tak naprawdę niewiele ona wnosi. Nadal będzie do niej wiele zastrzeżeń, będzie budziła wątpliwości (Dzwonek) i wszystko wskazuje, że w tej wersji będzie miała znikomy wpływ na poprawę bezpieczeństwa na drogach, a to miał być jej główny cel.

    Panie marszałku, Wysoka Izbo, wobec tak wielu uwag, jakie będzie ostateczne stanowisko Solidarnej Polski w głosowaniu, zadecydujemy po zapoznaniu się z poprawkami. Dziękuję bardzo.