Poseł Ewa Malik - Wystąpienie z dnia 04 sierpnia 2015 roku.

Poseł Ewa Malik:

Pani Marszałek! Szanowni Państwo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić opinię dotyczącą rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw, druki sejmowe nr 3662 oraz 3735.

Projekt przyczynia się do osiągnięcia celu, jakim jest zwiększenie bezpieczeństwa konsumentów na rynku usług finansowych, oraz reformuje system eliminowania z obrotu niedozwolonych postanowień wzorców umownych, jak również przyczynia się do wzmocnienia istniejącego już modelu ochrony konsumentów poprzez stworzenie szeregu nowych instrumentów prawnych dających prezesowi UOKiK możliwości skuteczniejszego działania w tym zakresie.

Od kilku lat narasta w Polsce problem tzw. missellingu, czyli sprzedaży produktów niedopasowanych do potrzeb konsumenta. Dotyczy on w największym stopniu niektórych produktów finansowych, których oferta jest pozornie bardzo atrakcyjna, a jednocześnie jest tak skonstruowana, iż nastręcza klientom, w sposób naturalny lub celowy, ogromnego problemu czy wręcz tworzy barierę na drodze do ich właściwej oceny. Przykładem takiego typu produktów są ubezpieczenia na życie i dożycie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym lub tzw. polisolokaty. Są to bardzo popularne produkty, według niektórych źródeł wartość aktywów zgromadzonych w ramach ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych przekroczyła w ubiegłym roku poziom 50 mld zł.

Misselling dotyczy także udzielania kredytów hipotecznych denominowanych w walutach obcych. Szczególnie problem ten dotyka tzw. frankowiczów. W latach 2005-2008 udzielono ponad 450 tys. kredytów we frankach szwajcarskich, choć produkty te nie były dopasowane w ogóle do potrzeb konsumentów, którzy zresztą rzadko uzyskiwali dochody w walucie kredytu, w związku z czym doświadczyli ryzyka walutowego, którego skali znaczna ich część nie była w ogóle świadoma. Zdaniem klientów w odniesieniu do tych produktów finansowych oferta została im przedstawiona jako całkowicie bezpieczna i nikt nie informował ich o ryzyku związanym z przyjęciem tych usług.

Jeszcze innym obszarem, w którym występuje zjawisko missellingu, są kredyty konsumenckie, tzw. chwilówki, oferowane przez firmy pożyczkowe. Często niestety, jak się okazuje, udzielenie pożyczki ma na celu wciągnięcie konsumenta w spiralę zadłużenia i czerpanie zysków z nakładanych kar oraz żądanie kolejnych kredytów refinansujących to zadłużenie.

Ta nowelizacja spowoduje, że prezes UOKiK będzie mógł korzystać z uprawnień i instrumentów prawnych takich jak decyzje tymczasowe, wydłużenie okresu przedawnienia dla praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów, możliwość nieodpłatnego publikowania komunikatów dotyczących zachowań lub zjawisk stanowiących potencjalne zagrożenie interesów konsumentów i informacji, co do których zostały wydane postanowienia, o których mowa w art. 73a (są to postanowienia nazywane wręcz ostrzeżeniami publicznymi). Ponadto będzie wyposażony w instytucję tzw. tajemniczego klienta pozwalającą na dokonywanie próby zakupu w postępowaniu w sprawach praktyk naruszających zbiorowy interes konsumentów.

Wymienione przeze mnie instrumenty powinny w znaczący sposób wpływać na bezpieczeństwo konsumentów w obrocie i ułatwić skuteczne wykrywanie praktyk przedsiębiorców naruszających interesy konsumentów.

Zmiana ustawy umożliwi sprawne przeciwdziałanie naruszeniom interesów konsumentów nie tylko w odniesieniu do zagrożeń na rynku usług finansowych, ale także w innych obszarach, np. usług energetycznych, telekomunikacyjnych czy też tzw. sprzedaży na pokazach. (Dzwonek)

Reasumując, chcę powiedzieć, że przyjęte przez Komisję Gospodarki propozycje zmiany przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz niektórych innych ustaw są racjonalne, celowe i sprzyjają zarówno zabezpieczeniu interesów poszczególnych konsumentów, jak i umocnieniu uczciwej konkurencji na rynku usług. Klub Prawa i Sprawiedliwości popiera przepisy...