14 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych (druki nr 3361 i 3456).

Poseł Sprawozdawca Zenon Durka:

    Dziękuję bardzo.

    Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przypadł mi w udziale zaszczyt przedstawienia sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych, druk nr 3361.

    Szanowni państwo, w przedłożonym senackim projekcie proponuje się zmianę ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych poprzez doprecyzowanie przepisów regulujących zasady działalności instytucji gospodarki budżetowej. Projekt ma na celu poprawę efektywności oraz przejrzystości finansów publicznych, co wynika m.in. z pokontrolnych postulatów Najwyższej Izby Kontroli. Uporządkowanie i uściślenie regulacji prawnych dotyczących obszaru działalności instytucji gospodarki budżetowej pozwala oczekiwać zwiększenia zdolności samofinansowania tych podmiotów.

    Pragnę przypomnieć, że instytucja gospodarki budżetowej jest określona w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych jako jednostka organizacyjna sektora finansów publicznych posiadająca osobowość prawną, tworzona w celu realizacji zadań publicznych i wykonująca odpłatnie wyodrębnione działania oraz pokrywająca koszty swojej działalności i zobowiązania z uzyskiwanych przychodów. Podstawową zasadą jej działalności są działania wsparte możliwością dotowania z budżetu państwa realizacji zadań publicznych, ale pod warunkiem, że stanowią tak odrębne ustawy. Regulacje ustawy o finansach publicznych obejmują w szczególności zasady tworzenia i likwidacji instytucji, jak również określenia podstaw działania, trybu powoływania i zadań dyrektora instytucji oraz ogólnych zasad gospodarowania mieniem.

    Szanowni państwo, propozycja Senatu polega na wprowadzeniu przepisów uszczegóławiających specyfikę funkcjonowania instytucji gospodarki budżetowej, a zmiany ustawowe dotyczą art. 24, art. 27, art. 28 rozdziału 3 ustawy o finansach publicznych.

    I tak, po pierwsze, zmiany polegają na ustawowym doprecyzowaniu w art. 24 ust. 3 przedmiotowej ustawy pojęcia środków z okresu poprzedzającego przez określenie, że chodzi o środki pieniężne pozostające w dyspozycji instytucji. Koszty instytucji będą mogły być ponoszone do wysokości uzyskanych przychodów, przy czym możliwe będzie wykorzystanie środków pieniężnych z poprzednich okresów, pozostających w dyspozycji instytucji gospodarki budżetowej, poprzez zmianę planu finansowego za zgodą organu wykonującego funkcję organu założycielskiego w porozumieniu z ministrem finansów. Przepis ten będzie stanowił wyjątek od zasady pokrywania kosztów w ramach uzyskanych przychodów oraz standardowej zmiany planu finansowego instytucji gospodarki budżetowej dokonywanej w trakcie roku budżetowego, która nie może powodować pogorszenia planu wyniku finansowego.

    Po drugie, w art. 27 ust. 2 ustawy o finansach publicznych zaproponowano wyodrębnienie dwóch rodzajów rocznych sprawozdań, których przygotowanie należy do zadań dyrektora IGB, tj. sprawozdania z działalności oraz sprawozdania finansowego. Jako jednostka sektora finansów publicznych posiadająca osobowość prawną jest ona zobowiązana również do prowadzenia ksiąg rachunkowych i sporządzania sprawozdań finansowych zgodnie z zasadami wynikającymi z ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, w ustalonym tymi przepisami zakresie. W kwestii sprawozdania z działalności projekt odsyła wprost do przepisów art. 49 ust. 2 i 3 ustawy o rachunkowości, a to celem jednoznacznego określenia zakresu informacyjnego tego sprawozdania.

    Po trzecie, nowelizacja zmierza do uchylenia przepisu art. 28 ust. 6 pkt 2 ustawy o finansach publicznych przewidującego zwiększenie lub zmniejszenie funduszu instytucji gospodarki budżetowej o kwotę zmian wartości majątku będących skutkiem nieodpłatnego przekazania lub otrzymania środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych. Obowiązujący przepis powoduje niekorzystne dla IGB zaniżenie wyniku finansowego w związku z zaliczeniem do kosztów działalności operacyjnej amortyzacji dokonywanej od wartości początkowej nieodpłatnie otrzymanych środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych. Uchylenie tego przepisu spowoduje, że znajdą tu zastosowanie zasady ogólne wynikające z ustawy o rachunkowości, co oznacza, że koszty amortyzacji zrównoważone będą pozostałymi przychodami operacyjnymi odpisywanymi z rozliczeń międzyokresowych przychodów. Zapewni to neutralny wpływ tego zdarzenia na wynik finansowy IGB. Co ważne, dodatkowo w art. 28 proponuje się dodanie nowego ust. 8 przesądzającego o tworzeniu przez IGB funduszu zapasowego z zysku netto, z którego będą mogły być finansowane inwestycje oraz pokrywane straty. Przepis ten czyni zadość postulatom Najwyższej Izby Kontroli dotyczącym określenia źródła pokrywania strat. Konsekwencją powyższej zmiany przepisów jest uchylenie w art. 28 dotychczasowego ust. 7.

    Przedstawione propozycje zmian przepisów sprzyjają spójnemu interpretowaniu i stosowaniu przepisów ustawy przez poszczególne IGB. Wejście w życie projektowanych przepisów ustalone zostało na dzień po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Będą one miały zastosowanie do sprawozdań finansowych i sprawozdań z działalności za rok obrotowy rozpoczynający się w 2015 r.

    Najwyższa Izba Kontroli zaopiniowała pozytywnie pierwotną, odpowiadającą wprost postulatom Izby, wersję projektu ustawy. Minister sprawiedliwości uznał przyjęte rozwiązania za kierunkowo słuszne, a minister spraw wewnętrznych uznał za niedostatecznie precyzyjne pojęcia proponowane w pierwszym projekcie ustawy dotyczące ˝zysku wypracowanego w poprzednich latach˝. Ostatecznie w projekcie rezygnuje się z tego pojęcia na rzecz ˝środków pieniężnych z poprzednich okresów pozostających w dyspozycji˝. Minister zdrowia nie zgłosił uwag do projektu, natomiast uwagi Ministerstwa Finansów uwzględniono niemal w całości i propozycje te stały się podstawą projektu. Ustawa nie będzie powodowała wzrostu wydatków budżetu państwa i powinna przyczynić się do racjonalizacji i zwiększenia efektywności gospodarowania powierzonym majątkiem przez IGB. Ponieważ większość instytucji zajmuje się działalnością polegają na prowadzeniu oddziaływań resocjalizacyjnych wobec osób skazanych na karę pozbawienia wolności, zwiększenie efektywności IGB spowoduje pozytywne skutki społeczne, przejawiające się zwiększeniem efektywności realizacji tych zadań. Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty prawem Unii Europejskiej.

    Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych wnoszę o przyjęcie przedmiotowego projektu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)