36 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Prawo o ruchu drogowym (druk nr 1532).

Poseł Arkadiusz Mularczyk:

    Dziękuję bardzo, pani marszałek.

    Przedmiotowy projekt zmiany ustawy Kodeks postępowania karnego oraz ustawy Prawo o ruchu drogowym zmierza w kierunku wprowadzenia do przepisów karnych Kodeksu postępowania karnego oraz Prawa o ruchu drogowym rozwiązań umożliwiających zaskarżenie postanowień sądu dotyczących takich rozstrzygnięć, jak: odmowy skierowania oskarżonego na obserwację w zakładzie leczniczym, odmowy przedłużenia obserwacji w zakładzie leczniczym, mówi o tym przepis art. 203 § 2 Kodeksu postępowania karnego, odmowy orzeczenia przepadku przedmiotu poręczenia lub odmowy ściągnięcia sumy poręczenia, mówi o tym art. 270 § 1 Kodeksu postępowania karnego, wydania lub odmowy wydania listu żelaznego, art. 284 § 1a K.p.k., oraz odmowy zatrzymania prawa jazdy, mówi o tym art. 138 ust. 1 i 3 Prawa o ruchu drogowym.

    Jaki jest cel tej nowelizacji, którą proponuje Klub Parlamentarny Solidarna Polska? Otóż, zasadą procesu karnego jest kontradyktoryjność, a jednocześnie równouprawnienie stron i zasada równości broni pomiędzy stroną oskarżycielską a stroną oskarżaną. Wszystkie regulacje, które chcemy wprowadzić tą nowelizacją, zmierzają do zapewnienia możliwości zaskarżania decyzji sądu zarówno przez prokuratora, jak i przez osobę podejrzaną czy też oskarżoną.

    Należy zwrócić uwagę na to, że dotychczas funkcjonujące przepisy nie przewidywały możliwości składania zażaleń czy też zaskarżania tych decyzji do sądów wyższej instancji, a zatem nie było możliwości poddania decyzji sądu pierwszej instancji kontroli instancyjnej, a tym samym te decyzje mogły być obarczone wadami proceduralnymi czy też merytoryczni. W tej sytuacji prawa oskarżyciela, oskarżonego czy też podejrzanego mogły być naruszane.

    Należy podkreślić, że zmiany przewidywane w Kodeksie postępowania karnego oraz w ustawie Prawo o ruchu drogowym uzyskały pozytywną opinię organów opiniujących, w szczególności prokuratora generalnego, który w całości poparł te rozwiązania. Również w całości pozytywna jest opinia Krajowej Rady Sądownictwa i w części pozytywna jest opinia Sądu Najwyższego, który pozytywnie ocenia możliwość zaskarżania decyzji w przedmiocie listu żelaznego. Sąd Najwyższy jedynie w zakresie wcześniej wskazanych możliwości zaskarżeń wyraził, w mojej ocenie, dosyć kontrowersyjną tezę, iż mnożenie środków zaskarżenia może prowadzić do pewnej hipertrofii środków zaskarżania, czego racjonalny ustawodawca powinien uniknąć. Nie sposób zgodzić się ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, dlatego że zasadą procesu karnego powinna być i jest kontradyktoryjność stron, a argumenty przedstawione w opinii Sądu Najwyższego nie przekonują, iż te rozwiązania nie są rozwiązaniami koniecznymi.

    Wydaje się, że przewidywana nowelizacja w przypadku uchwalenia tych zmian spowoduje, że proces karny będzie lepiej spełniał przesłanki zasady kontradyktoryjności, równości broni i w szczególności zasady prawa do obrony w przypadku osób podejrzanych czy podejrzewanych o popełnienie przestępstwa. Dlatego proszę panią marszałek i pozostałe kluby parlamentarne o podjęcie prac nad tym projektem i skierowanie go do komisji.

    Pojawiały się tutaj głosy o tym, że projekt ten może również wchodzić w skład szerszej nowelizacji Kodeksu karnego, więc oczywiście jest kwestią otwartą to, czy projekt ten powinien być rozpatrywany wspólnie z szeroką nowelizacją Kodeksu karnego. Niezależnie od tego uważam, że te zmiany nie są kontrowersyjne, w mojej ocenie te zmiany powinny uzyskać poparcie wszystkich klubów i powinny być jednak w szybkim trybie wprowadzone do obiegu, wprowadzone w życie. Dlatego prosiłbym, żeby projekt został skierowany do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka i tam poddany szybkim pracom legislacyjnym. Bardzo dziękuję.