12, 13 i 14 punkt porządku dziennego:

  12. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2012 r. wraz z przedstawioną przez Najwyższą Izbę Kontroli analizą wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2012 r. oraz komisyjnym projektem uchwały w przedmiocie absolutorium (druki nr 1414, 1457 i 1562).
  13. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o przedstawionej przez prezesa Rady Ministrów ˝Informacji o poręczeniach i gwarancjach udzielonych w 2012 roku przez Skarb Państwa, niektóre osoby prawne oraz Bank Gospodarstwa Krajowego˝ (druki nr 1413 i 1485).
  14. Sprawozdanie z działalności Narodowego Banku Polskiego w 2012 roku (druk nr 1411) wraz ze stanowiskiem Komisji Finansów Publicznych (druk nr 1484).

Poseł Elżbieta Rafalska:

    Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W swoim wystąpieniu chciałabym się odnieść do tych obszarów życia społecznego, które są cenne albo bezcenne dla wszystkich Polaków. Zacznę od zdrowia.

    Narodowy Fundusz Zdrowia jest największą jednostką sektora finansów publicznych, którego plan nie jest włączony do ustawy budżetowej, ale myślę, że warto poświęcić mu chwilę uwagi. Przychody Narodowego Funduszu Zdrowia były o 2,7% niższe od planowanych, na refundację przeznaczono o 16% mniejszą kwotę, niż wynikało to z planu. Były mniejsze koszty świadczeń, za to, pani poseł, Polacy dopłacają do leków najwięcej w Europie.

    (Poseł Zbigniew Kuźmiuk: Skandal.)

    Wzrost o 28% dotknął przeciętne gospodarstwo domowe, które dopłaca do zakupu leków 471 zł. Polacy wydają na ten cel ponad 22 mld zł, najwięcej w Europie, co podkreślam. Według danych GUS 13% dorosłych Polaków rezygnuje z leczenia, bo w publicznej służbie zdrowia są wielomiesięczne kolejki, a na prywatne gabinety ich po prostu nie stać. Z własnej kieszeni dodajemy do służby zdrowia czy wydajemy dodatkowo 35 mld zł, tak jest dobrze. To o 20% więcej, a przypomnę, że realny wzrost wynagrodzeń wyniósł tak naprawdę chyba 0,1. W Polsce na wizytę u specjalisty czekamy: do kardiologa, np. w Gorzowie, 289 dni, do endokrynologa - 152, do hematologa - 79.

    NIK negatywnie oceniła dostępność i finansowanie opieki stomatologicznej oraz brak nadzoru nad Narodowym Funduszem Zdrowia w obszarze opieki stomatologicznej. Proszę państwa, badania dotyczące dzieci 5-letnich wykazały, że zaledwie 20% z nich nie miało próchnicy, to znaczy, pani poseł, że 80% 5-letnich polskich dzieci ma próchnicę. W grupie siedmiolatków 90%, a piętnastolatków - 92% polskich dzieci ma próchnicę. To zatrważające dane, kompromitujące dla systemu, dla profilaktyki stomatologicznej.

    (Poseł Zbigniew Kuźmiuk: Dla państwa.)

    Sprywatyzowaliście usługi stomatologiczne i dla wielu Polaków jest to poza zasięgiem możliwości finansowych. Prawo i Sprawiedliwość od dawna mówiło, że istnieje potrzeba, ba, konieczność przywrócenia opieki lekarskiej i stomatologicznej w szkołach. Żaden kryzys nie usprawiedliwia takiej sytuacji. Działania ministra zdrowia w tym zakresie są zupełnie nieskuteczne i, podkreślam, NIK również oceniła to negatywnie.

    A jaka jest sytuacja w polskich szpitalach? Wzrosły zobowiązania SPZOZ-ów do poziomu ponad 10 mld zł. Struktura tych zobowiązań zmienia się bardzo niekorzystnie, wzrastają zobowiązania wymagalne. Pogarsza się sytuacja finansowa szpitali, które mają coraz większe problemy z bieżącym funkcjonowaniem, z finansowaniem działalności. Z rezerwy 47, w której było 400 mln zł na przekształcenie szpitali, przeznaczono tylko 40 mln zł, bo komercjalizacja szpitali to zła oferta dla samorządu, to oferta nieakceptowana przez lokalne społeczności. Spółki też się zadłużają i są zagrożone upadłością. Po dwóch latach funkcjonowania ustawy o działalności leczniczej gołym okiem widać, że program nie wypalił. Możemy powiedzieć: na szczęście, bo Prawo i Sprawiedliwość od początku było przeciwnikiem tej drogi. W naszej ocenie przekształcenie nie jest warunkiem ani koniecznym, ani wystarczającym do uzyskania poprawy sytuacji szpitali, a kuszenie samorządów dotacją za cenę przekształcenia jest ofertą dalece niewystarczającą. Tak naprawdę rząd prowadzi demontaż publicznej służby zdrowia. Wpycha nas w prywatyzację i zachowuje się biernie wobec rzeczywistych narastających problemów ochrony zdrowia. To ma zohydzić Polakom publiczną niewydolną służbę zdrowia, zmęczyć ich do tego stopnia, żeby zrezygnowani powiedzieli: tak, stwórzcie nam prywatną służbę zdrowia, bo z tej nie można korzystać.

    Co się dzieje na rynku pracy? Co jest z pracą? Pani poseł mówiła o wyjątkowych osiągnięciach na rynku pracy, a tak złej sytuacji na rynku pracy jak w 2012 r. dawno nie było. Stopa bezrobocia na koniec roku, pani poseł, była najwyższa od 2006 r. Podczas 2-letnich rządów Prawa i Sprawiedliwości bezrobocie spadło o 6 oczek procentowych, a w ciągu 2 lat naszych rządów przybyło 1300 tys. nowych miejsc pracy. Każdemu rządowi życzyłabym, żeby na rynku pracy miał takie sukcesy, jakie miało Prawo i Sprawiedliwość.

    Pani Poseł! Szanowni Państwo! 2 mln Polaków są na emigracji zarobkowej, z tego 1400 tys. to młodzi Polacy, którzy coraz rzadziej myślą o powrocie do kraju. To są straty, na które nas po prostu nie stać.

    A co dzieje się ze środkami Funduszu Pracy? One są wykorzystane w zastępstwie środków zewnętrznych do sfinansowania potrzeb pożyczkowych Skarbu Państwa. Chociaż stan środków finansowych na koniec roku 2012 wynosił 7,3 mld zł, na aktywizację bezrobotnych przeznacza się mniejsze środki niż w latach 2009-2010 mimo pogarszającej się sytuacji na rynku pracy. Bezrobocie jest najpoważniejszym problemem społecznym nie dla ministra Rostowskiego i dla rządu, lecz dla polskich rodzin. Jest ono głęboko zróżnicowane, utrwalone i najbardziej dotyka właśnie młodych ludzi, którzy przestają wierzyć w sens edukacji i możliwość stabilizacji życiowej.

    Rząd kisi pieniądze w Funduszu Pracy i zarabia na odsetkach. W 2012 r. zarobił na odsetkach z Funduszu Pracy 269 mln zł. Nie reformuje rynku pracy, jest pasywny. To jest jeden z głównych grzechów koalicyjnej władzy PO i PSL-u - zaniechania na rynku pracy.

    Bezrobocie jest główną przyczyną ubóstwa, które ciągle się pogłębia. Ponieważ mam ograniczony czas, powiem tylko, że wstydem jest to, iż poniżej minimum socjalnego żyje 27% polskich rodzin z czworgiem dzieci, a każde kolejne dziecko powoduje, że wpadanie w sferę skrajnego ubóstwa jest coraz większe. Szumnie zapowiadane programy socjalne czy pomocowe, rodzinne nie wypaliły, chociażby program żłobkowy. Zapowiadano powstanie w ciągu 3 lat 41 tys. nowych miejsc. Powstało, z tego, co pamiętam, kilka tysięcy, 6 czy 7 tys. miejsc, w większości w prywatnych żłobkach.

    Fatalnie została wykorzystana rezerwa celowa Narodowego Funduszu Stypendialnego, która jest przeznaczona na stypendia socjalne i ˝Wyprawkę szkolną˝. Było ponad 100 mln zł zwrotu w tej rezerwie. Wydano środki na poziomie tych wydanych w roku 2005. Aż dziw bierze, że z tym problemem nie potrafią się uporać minister edukacji, kurator i wojewodowie. Nie wykorzystano też środków przeznaczonych na naukę (Dzwonek) - ponad 527 mln zł w dziale 730.

    Na koniec powiem, że za to starczyło na koncert Madonny i to są skandalicznie wydane środki, 5,8 mln zł na kampanię reklamową, zakup biletów, praw marketingowych do koncertów Madonny to naprawdę mistrzostwo świata w kategorii nieudolnego zarządzania.

    Dofinansowanie działalności komercyjnej, konsekwentne twierdzenie, że to były pieniądze właściwie wydane, doprowadziło do gorączki nie tylko opozycyjne Prawo i Sprawiedliwość, ale większość Polaków, która nie daje zgody na taką niegospodarność, nieudolność, niecelowość w sytuacji, w której wiele innych potrzeb społecznych, i nie tylko społecznych, nie zostało zaspokojonych. Nie jest to więc tylko kwestia tego, jakie pieniądze mamy, ale w jaki sposób te pieniądze są wydawane, jaka jest hierarchia ważności w wydawaniu środków na określone cele, chociażby z przeznaczeniem na politykę prorodzinną czy na inne zadania z zakresu polityki społecznej. Dziękuję. (Oklaski)

    (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Cezary Grabarczyk)