30 punkt porządku dziennego:

Informacja prezesa Rady Ministrów na temat stanu negocjacji pakietu legislacyjnego dotyczącego wspólnej polityki rolnej po 2013 r. w związku z nową perspektywą finansową UE na lata 2014-2020 oraz sposobu realizacji uchwały Sejmu z dnia 25 kwietnia 2012 r. w sprawie wsparcia Rządu Rzeczypospolitej Polskiej i wezwania Parlamentu Europejskiego do aktywnego działania na rzecz uproszczenia wspólnej polityki rolnej, konkurencyjności i postępu oraz wprowadzenia równych i niedyskryminujących zasad podziału między państwa członkowskie Unii Europejskiej środków na dopłaty bezpośrednie dla rolników, a także sposobu ujęcia zagadnień związanych z rolnictwem i rozwojem obszarów wiejskich w dokumentach programowych i legislacyjnych UE i rządu RP dotyczących perspektywy finansowej 2014-2020 w zakresie poprawy jakości życia na obszarach wiejskich (druk nr 923).

Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Stanisław Kalemba:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za tę bogatą dyskusję, w której ponad 40 posłów zabrało głos. A to świadczy o naszej wspólnej dużej trosce o dobre warunki w nowej perspektywie.

    Rozpocznę od ostatniego pytania, bo na wszystkie konkretnie odpowiedzieć się nie da. Pan poseł pytał o rozwój w Polsce wschodniej, na tych biedniejszych terenach, jeżeli chodzi o nową perspektywę. Mówiłem w moim wystąpieniu na początku, że w sprawie Funduszu Spójności są założenia, które mamy wstępnie ustalone z Ministerstwem Rozwoju Regionalnego w ramach umowy partnerskiej. To są założenia, które dzisiaj przyjęliśmy. Uzgodniliśmy, że Fundusz Spójności będzie mógł być wykorzystywany przez wszystkie wioski, nie wyłączając żadnego obszaru - dzisiaj rano to ustalono na posiedzeniu kierownictw - ze szczególnym uwzględnieniem terenów, które mają największe problemy, jeżeli chodzi o infrastrukturę. Na obecnym etapie, jeżeli chodzi o sprawę dróg lokalnych, a to jest kluczowa sprawa, spory trwały przez parę miesięcy, ale zakończyły się sukcesem; na obecnym etapie, to są założenia. Jeżeli chodzi o Internet szerokopasmowy, działalność kulturalną, zdrowie, to wszystko to jest oczywiście w tym pakiecie, natomiast o to trzeba zabiegać też już bezpośrednio na poziomie samorządu. Tak jak pan poseł Killion Munyama mówił, samorządy w różnym stopniu wykorzystują te możliwości. Ja nawet obserwuję to w Wielkopolsce, gdzie są gminy, które te programy wykorzystują świetnie. Co kwartał jestem w nowej oddanej świetlicy w tym rejonie. Będę konkretny. Powiat grodziski - tam naprawdę tyle świetlic powstało, nowo oddanych, remiz wyremontowano. To jest inna Polska. Ale też mam świadomość, że nie wszyscy w ten sposób mogą to wykorzystać z różnych względów. Jest potrzebna inicjatywa, ale też są potrzebne środki własne i umiejętność sięgania po te trudne pieniądze.

    Na jedną rzecz chciałbym jednak zwrócić uwagę. Mówimy to, co komu jest wygodne. Fakt jest faktem, że poprzednią perspektywę negocjowała koalicja SLD-PSL, natomiast kluczowa była rola PSL i wicepremiera Jarosława Kalinowskiego przy wynegocjowaniu tamtych warunków. To jest rzecz niekwestionowana. O tym wszyscy wiedzą. Uważam, że tak samo godnie zachowamy się w tych negocjacjach, bo wiemy, że chodzi i o płatności uzupełniające. W bieżącym roku rolnicy polscy otrzymają około 240 euro do 1 ha, biorąc z budżetu unijnego około 215, a różnicę z budżetu krajowego. W przyszłym roku będzie podobnie. Od razu odpowiadam, że już w budżecie są zapisane środki, żeby zapewnić wypłaty w przyszłym roku na tym samym poziomie. One są proponowane w budżecie, nad którym będziemy głosowali. Zwracam się, żeby Izba poparła ten budżet. Wtedy mamy to zagwarantowane.

    Jeżeli natomiast chodzi o I i II filar, to oczywiście że w płatnościach jesteśmy na 7. miejscu od końca, biorąc pod uwagę płatności unijne. Gdybyśmy to wzięli z naszego budżetu, to też zostało to wtedy wynegocjowane. Wiadomo, kto głosował, a kto nie głosował za tym, kto tego nie chciał. Natomiast jest wielką sprawą, że bez względu na to, kto sprawował rządy, w maksymalnym stopniu dokładaliśmy z budżetu do płatności bezpośrednich w ramach płatności uzupełniających. To jest duża sprawa, to są duże kwoty.

    Jeżeli chodzi o I i II filar w obecnej perspektywie, to Polska jest na 5. miejscu po Francji, Niemczech, Wielkiej Brytanii i Italii. Jeżeli chodzi o II filar, mamy największe płatności ze wszystkich państw Unii Europejskiej. A więc miejmy też odwagę powiedzieć, że tam jesteśmy na 7. miejscu, tu jesteśmy na 1. miejscu, a pod względem płatności jesteśmy na 5. miejscu w Unii na 27 państw. To są fakty. Z faktami się nie dyskutuje.

    Odniosę się w miarę możliwości do wszystkich spraw, natomiast na wszystkie, sądzę, nie uda mi się udzielić odpowiedzi, bo jest za mało czasu.

    Naszym celem jest uzyskanie średniej płatności w Unii Europejskiej. Zwracam się tutaj do pana przewodniczącego Krzysztofa Jurgiela. Wystarczy wejść do Internetu. Mógłbym tutaj ładnie cytować moje wystąpienia, nie z polskich mediów, tylko zacytuję moje zdanie z posiedzenia Rady Ministrów UE-27 w Luksemburgu z udziałem komisarza, gdzie wypowiedziałem się w ten sposób - przytoczę tylko jedno zdanie: Dlatego konieczne jest jak najszybsze odejście od systemu płatności bezpośrednich opartych na wielkościach historycznych i pełne zrównanie płatności od 2014 r. w całej Unii Europejskiej w oparciu o stawki powierzchniowe na podstawie obiektywnych, aktualnych kryteriów. Polska uważa, że uzyskanie dla polskich rolników od 2014 r. minimum średniej płatności w Unii Europejskiej na 1 ha jest niezbędne dla zapewnienia równych warunków konkurencji.

    Gdyby ktoś chciał rzetelnie wejść w te informacje z posiedzenia Rady Ministrów, to na każdym posiedzeniu taką informację uzyska, nie tylko u nas. Mówiłem o tym w bezpośrednim kontakcie z komisarzem Ciolosem na pierwszym nieformalnym szczycie na Cyprze. Było niedawno posiedzenie ministrów rolnictwa Grupy Wyszehradzkiej. Też zajęliśmy tam stanowisko. Jest ono na stronie ministerstwa rolnictwa. To bardzo precyzyjne stanowisko, jeżeli chodzi o płatności.

    Żeby powoli zakończyć temat płatności, to powiem, że sprawa płatności była przedstawiana na posiedzeniu Rady Ministrów przed wyjazdem na szczyt przeze mnie odnośnie do I i II filaru i tego trzeciego elementu, czyli Funduszu Spójności, umowy partnerskiej. Poprzednio, przed drugim exposé, mówił o tym wicepremier Waldemar Pawlak na posiedzeniu Rady Ministrów. Tak że jest to prezentowane.

    Było też pytanie o płatności odnośnie do informacji prasowych dotyczących wypowiedzi pani minister Bieńkowskiej. Byłem wtedy w Bukareszcie. W ciągu 2-3 godzin zająłem stanowisko odnośnie do tej sytuacji, informacji medialnych. Ono jest na stronie ministerstwa, było w PAP, było w mediach bardzo szybko. Powiedziałem tam jasno, że z badań ośrodków i z mojej praktyki wynika, że co najmniej 75% środków idzie na cele produkcyjne. Jak dzisiaj rolnicy czekają na płatności, to czekają po to, żeby zakupić nawozy, materiał siewny, paliwo itd., przeznaczyć te środki na remont budynków, na bieżące sprawy.

    Zdarza się, że z tych środków przeznacza się też środki na dojazd dziecka do szkoły, na autobus, na książki itd. Czyli one są bardzo efektywnie wykorzystane. My mamy faktycznie mniejsze środki, ale tu nie można zarzucać, że... Obroniliśmy to, jest informacja, też prostuję. Mieliśmy bardzo konkretną rozmowę, pewne sprawy sobie wyjaśniliśmy. Nie będę tego tematu bardziej rozwijał.

    Było też pytanie dotyczące kwot. Panie przewodniczący Krzysztofie, powiem tak. Stanowisko Polski nigdy się nie zmieniło, jesteśmy za utrzymaniem kwot cukru i jesteśmy za utrzymaniem kwot mlecznych. Mamy jednoznaczne stanowisko. Jeżeli chodzi o cukier, na ostatnim posiedzeniu Rady na 27 przedstawicieli państw 14 ministrów wypowiedziało się za utrzymaniem kwot cukrowych, m.in minister z Niemiec, z Francji, my i inni. Tu jest duża szansa, żeby to obronić. Oczywiście Komisja Europejska ma inne zdanie. Wiadomo, że to sprawa trilogu i tego, jak to dalej będzie pilotowane. Przekonałem, mam duży udział w przekonaniu ministra Francji, pana Le Folla do tego, żeby poprzeć kwoty cukru. Francja, Niemcy i Polska to są trzej najwięksi producenci cukru. Tak że tutaj idzie to w dobrym kierunku. I nic nie zmieniamy, to nie jest tak, że my tego nie pilnujemy czy coś zmieniamy. Nie, panie przewodniczący, pilnujemy tego na każdym posiedzeniu, na to są dokumenty, warto też zobaczyć, co się działo na posiedzeniach rad, przeczytać informacje itd.

    Jeżeli zaś chodzi o kwoty mleczne, to niezmiennie jesteśmy za kwotami mlecznymi, ale tutaj jest poparcie kilku państw: Litwy, Portugalii. Teraz, gdy sytuacja się komplikuje, to zaczynają się trochę zastanawiać. Jest to temat bardzo trudny i o tym jasno tu informujemy. W każdym razie jesteśmy za utrzymaniem kwot. Kiedy powstała trudna sytuacja na rynku mleka w wyniku suszy i upadku gospodarstw w Portugalii, w Hiszpanii i w innych państwach, to wniosek Portugalii, żeby wspierać produkcję mleka i ratować gospodarstwa, wsparłem tylko ja jako minister rolnictwa oraz minister rolnictwa z Litwy. Zatem widzimy, że na rynku mleka jest to zdecydowanie trudniejsze.

    Było pytanie o to, co robimy w związku z przekroczeniem kwoty mlecznej w roku bieżącym. Tak faktycznie jest, jest bardzo duża produkcja mleka w wyniku dobrej pogody, dużej ilości masy zielonej, paszy na łąkach, pastwiskach i obecnie przekraczamy tę kwotę. Wykorzystaliśmy pewien mechanizm, złożyliśmy do Komisji Europejskiej wniosek o dokonanie najprostszego zabiegu, który szybko będzie procedowany, czyli o konwersję kwoty z bezpośrednich dostaw na kwotę hurtową. Ten wniosek został złożony. To na pewno mocno złagodziłoby ewentualne konsekwencje, a może całkowicie udałoby się ich uniknąć. Na ostatnim posiedzeniu Rady nie tylko złożyliśmy ten wniosek, ale prowadziliśmy rozmowy z panem komisarzem Dacianem Ciolosem, mówiliśmy o tym z innymi służbami. Zostało to mocno wsparte i to pilotujemy. Taka jest sytuacja, jeżeli chodzi o mleko.

    Była podnoszona sprawa regionów. Faktycznie, w tej chwili, zresztą na ten temat też dyskutujemy, stanowisko Polski jest jasne. Jeżeli chodzi o PROW, to chcemy, żeby w przypadku województw, które przekraczają te 75%, mimo wszystko szukać wyjścia, bo co jest winna gmina, która jest na obrzeżu mazowieckiego, i dlaczego ma na tym tracić. Dyskutujemy i wnosimy, żeby tu zmienić podejście.

    Będę przyspieszał. Płatności bezpośrednie - o tym mówiłem, drugi filar - o tym też mówiłem, i sprawa spójności. To są te trzy elementy, o które trzeba zabiegać. Oczywiście, że jest problem finansowy. Trwa debata, faktycznie, chodzi o to, żebyśmy utrzymali ok. 240 euro na 1 ha. Kiedy nie będzie płatności z naszego budżetu, to potrzeba nam w pierwszym filarze około 3 mld euro w tej perspektywie i oto idzie spór.

    (Poseł Zbigniew Kuźmiuk: Jeżeli z wyrównaniem to 4.)

    Tak? Teraz jest drugi filar. Wiadomo, że dzisiaj idzie to w tym kierunku, żeby była możliwość przesunięcia do 15% z drugiego do pierwszego filara i można by było tam podreperować, pod warunkiem że będzie drugi filar. Dlatego te wszystkie trzy elementy są bardzo ważne. Pierwszy, drugi filar i Fundusz Spójności. Wtedy z Funduszu Spójności można przesunąć pewne zadania, wkomponować w rozwój obszarów wiejskich, też pewne zadania mogą być tu robione. Trzeba zawalczyć o wszystkie te elementy i to robimy.

    Odniosę się do tego: pan poseł Makowski z Ruchu Palikota - ciągle coś tam przeszkadza, ciągle wycieczki, natomiast w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w Agencji Rynku Rolnego wnioski składa po 2 mln rolników, na różne działania. Płatności to prawie 1 mln 400. Naprawdę jakkolwiek policzyć, tylu członków PSL-u na pewno nie ma, więc to jest takie szukanie wycieczki. Uważam, że jest to nieprzyzwoite, wiem, jak funkcjonuje agencja restrukturyzacji i inne, nie ma tutaj żadnych działań politycznych. Kto spełnia warunki, ma hektary, otrzymuje, więc jest to, uważam, nieprzyzwoite, nie powinniśmy na tym poziomie dyskutować.

    Było słuszne pytanie pana posła Makowskiego, jeżeli chodzi o innowacyjność. Tu jest taka pozycja, poza pierwszym i drugim filarem, do wykorzystania na badania przez instytuty, mamy trochę więcej informacji, to jest sprawa ok. 5 mld euro dla całej Unii w całej perspektywie. To jest godne uwagi, żebyśmy się tym zajęli. Natomiast jeśli chodzi o instytucje, agencje, można mieć różne zastrzeżenia, natomiast nasze agencje, zarówno Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, jak i Agencja Rynku Rolnego, są wysoko notyfikowane, w ogóle z certyfikatami, jeżeli chodzi o całą Unię Europejską. To byłaby ta sprawa.

    Będę przyspieszał, na ile potrafię. Sprawa współpracy: minister rolnictwa, minister spraw zagranicznych, premier rządu, pan prezydent. Mogę powiedzieć tak, że w imieniu MSZ-u prowadzi negocjacje pan wiceminister Piotr Serafin i powiem bardzo pozytywnie o naszej wyjątkowo dobrej współpracy. Jak trzeba, kontaktujemy się w ministerstwie, prowadzimy rozmowę nie kwadrans, nie pół godziny, a nawet półtorej godziny. Ostatnio też prowadziliśmy takie rozmowy na temat płatności bezpośrednich, płatności naszych krajowych, płatności unijnych, Funduszu Spójności itd., tak że kontakt z Ministerstwem Spraw Zagranicznych mamy, uważam, bardzo dobry. Na posiedzeniach Rady Ministrów przekazuję bieżące informacje, jakie są zagrożenia, jasno prezentując stanowisko, jak dzisiaj to robię. Są pewne prace, o których dzisiaj nie będę mówił, uważam, że ta współpraca może być jeszcze lepsza, tak że nie mogę narzekać. Przed exposé pana premiera Donalda Tuska rozmawialiśmy na posiedzeniu Rady Ministrów na ten temat, być może nie wszystko zostało wyeksponowane, ale będziemy dalej nad tym pracować. Modulacja, przypominam sobie, jak jeszcze byłem w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, wtedy było zagrożenie modulacją 232 mln euro, były starania, w końcu Komisja Europejska aktem wykonawczym wprowadziła tę modulację. My nie mieliśmy wyboru. Ale też powiem bardzo ogólnie, że uważaliśmy jako resort rolnictwa, że warto popracować, może jeszcze zaskarżyć to do ETS. Przygotowaliśmy materiał, on został oceniony, głównie przez MSZ, uznano, że koszty są duże, wygrana jest wątpliwa, i nie podjęto dalszych starań, decyzji o skierowaniu sprawy dotyczącej zniesienia czy zmniejszenia tej modulacji do Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. To by była ta sprawa.

    Kwoty cukru - już mówiłem.

    Pan poseł Cezary Olejniczak - sprawa wieprzowiny. Pracujemy nad programem wsparcia kierunku trzody chlewnej, głównie w temacie inwestycji w nowej perspektywie, żeby wyspecjalizować część gospodarstw w produkcji prosiąt. Są jeszcze inne programy. Ale największy problem w zakresie produkcji trzody polega na tym, że jest ona dalej rozdrobniona i nie ma tu powiązania z produkcją. Nie ma tak jak w mleczarniach, że producenci mleka są udziałowcami w mleczarni, tylko tutaj nie jest to skonsolidowane, nie ma tego przełożenia i warto nad tym popracować, jeśli chodzi o grupy producenckie, takie dobre przykłady też są.

    Co do negocjacji w Brukseli, szczytu - warunki są znane. Przecież ten szczyt nie skończył się sukcesem, on został przerwany. I wiadomo, co powiedział premier Donald Tusk na ten temat, co powiedział komisarz Cioloş - że w ogóle nie do przyjęcia są te warunki, jeżeli chodzi o propozycje wspólnej polityki rolnej. Ja też o tym mówiłem.

    Co do wysokości - na wspólną politykę rolną, żeby wypełnić pewne zadania, potrzebne jest na pewno 35-36 mld euro w tej perspektywie.

    (Poseł Zbigniew Kuźmiuk: Z wyrównaniem 42, panie ministrze.)

    Z wyrównaniem, ale jeszcze można myśleć o innych mechanizmach. Ja mówię też o realiach. O tym zdecyduje, jak wiadomo, Parlament, Rada, Komisja w tych rozmowach. Natomiast to jest faktycznie więcej niż ta kwota, która była tutaj wymieniana. Wystarczy sobie pomnożyć to przez cztery...

    (Głos z sali: No właśnie.)

    ...i wiadomo, jak to wygląda.

    (Poseł Zbigniew Kuźmiuk: Panie ministrze, poprawka w Parlamencie Europejskim.)

    To by była ta sprawa.

    To już mówiłem.

    Realizacja 2007-2013. Przecież wczoraj była o tym mowa, tu, na tej sali, była informacja bieżąca, wystarczy posłuchać i wszystko wiadomo. Realizacja jest bardzo dobra. W trakcie współpracy i przedakcesyjnej, i akcesyjnej wydano ok. 150 mld zł. To wpłynęło na polską wieś, do polskiej produkcji. Dzięki temu ta branża cały czas się rozwija i mamy nadwyżkę w sektorze rolnospożywczym, w tym roku przekroczymy 3 mld euro. Nie ma takiej drugiej dziedziny polskiej gospodarki. Na to trzeba postawić, bo to znakomicie się broni.

    Jeżeli chodzi o obszary górskie, jest wiele mechanizmów. Jest ONW górskie - 320 zł na 1 ha, dopłacamy do ok. 200 tys. ha. W przyszłej perspektywie też będą płatności ONW na obszarach górskich. Debata na ten temat trwa. Chcemy, żeby rzetelnie na ten temat dyskutować i zachować te płatności, które są dzisiaj, jeszcze co najmniej przez dwa lata, i też debatujemy w ten sposób. Natomiast mamy także płatności do krów na obszarach górskich, dla młodych rolników, na modernizację gospodarstw, na mikroprzedsiębiorstwa. Tam funkcjonują te wszystkie programy i rolnicy znakomicie sobie z tym radzą. Tak samo jest z wypasaniem owiec w województwach: podkarpackim, świętokrzyskim, śląskim, małopolskim, opolskim, łódzkim itd. Nawet zakładamy już dziś w naszych rozmowach bardzo poważnych, że gdyby doszło do likwidacji kwot mlecznych, to chcemy jeszcze przez parę lat utrzymać wsparcie regionalne w tych województwach, gdzie tego potrzeba, chodzi też o gospodarstwa, bo wiadomo, że wtedy to sprawa spółdzielni mleczarskich itd.

    Sprawa zazielenienia, te 30%, jest to cały czas analizowane. Podczas takich wewnętrznych dyskusji większość ministrów na temat zazielenienia wypowiedziała się w ten sposób: Najpierw niech będzie budżet ustalony, a wtedy dostosujemy zadania, które będziemy realizowali, a nie, że poprzeczka jest podniesiona bez budżetu, bez środków. Idzie ta dyskusja w kierunku złagodzenia, większej elastyczności, wprowadzenia tych upraw w większej ilości w największych gospodarstwach czy w średnich, a zwolnienia z tego tych nawet do 10-15 ha. Decyzje zapadną podczas głosowania.

    Natomiast zgadzam się co do 7% na obszar ekologiczny. Też dyskusja idzie w tym kierunku, żeby to zmniejszyć, a też zmienić warunki czy objąć tym gospodarstwa od 10 czy 15 ha. Natomiast nie będzie w przyszłej perspektywie rent strukturalnych, to już jest przesądzone i nie będziemy do tego wracać, bo ich po prostu nie będzie. Co zrobić ze Świętokrzyskim? Mówiłem o tych działaniach, czyli pewna polityka jest, przy czym przewiduje się, że w ramach płatności 10% będzie wypłacane na płatności związane z produkcją. I trzeba wtedy wybrać, tu będą ograniczenia, tytoń, chmiel, inne kierunki produkcji będą ograniczone.

    Ale klucz do sprawy też jest w zorganizowaniu się rolników. U mnie w ministerstwie byli rolnicy, którzy przypłynęli tratwą do Warszawy, i najbardziej zadowoleni byli ci - nawet mający drobne gospodarstwa - którzy powiedzieli, że już zorganizowali wokół siebie pięciu rolników czy siedmiu, ośmiu. To jest chyba największa możliwość, żeby sobie pomóc w różnych działaniach, ale i w programach. Jeżeli chodzi o PROW, też takie rozwiązania się przewiduje.

    Sprawa metropolii. Otóż w Funduszu Spójności mówimy o umowie partnerskiej. To tutaj dzisiaj uchwaliliśmy, przynajmniej na etapie założeń, że całe obszary wiejskie będą objęte właśnie tym programem wsparcia. Wiem, że nie ma zgody na to, żeby tylko parę metropolii objąć. Z tego, co wiem, to w dokumentach zostało też przecież to zmienione. To byłaby ta sprawa.

    Wyrównanie płatności, drugi filar. Tak, na tym rzecz polega, że jest różnica między starymi a nowymi państwami, tamte państwa korzystały przez 50 lat. Najpierw na te cele było ok. 90% całego budżetu i też te państwa nie bardzo to rozumieją, a dzisiaj każdy stara się ratować to, co jest możliwe. Na pewno jesteśmy za uproszczeniem. W tych różnych negocjacjach, rozmowach Polska ma bardzo prosty system SAPS i jesteśmy za tym, żeby jak najdłużej to utrzymać. Jest to zgodne z WTO i chcemy to utrzymać co najmniej przez kilka następnych lat. Bo mamy prosty system, więc po co komplikować.

    Tu była mowa o Francji, rozmowach. Natomiast o spotkanie ze mną zabiega minister rolnictwa Francji i niedługo się spotkamy odnośnie do tych trudnych spraw. W pewnych sprawach jesteśmy zbieżni, szczególnie jeżeli chodzi o pierwszy filar, i dlatego będziemy rozmawiali. Tak, uważam, że trochę poprawiliśmy sytuację, jeżeli chodzi o kwoty cukrowe.

    Pszczelarze. Nie będę szeroko tego komentował, ale mamy program wsparcia dla nich. Nawet w Lubelskim wyraziliśmy zgodę na prowadzenie takiego programu unijnego co do zdrowotności itd., podpisywałem dokumenty, szkolenia, dopłaty do zakupu matek pszczelich. To jest program unijny. Będziemy go realizować.

    Gminy wiejskie - to jest ten problem - na ile mają własne środki? Na podstawie tej umowy partnerskiej gminy, które mają trudności z infrastrukturą, trudne warunki, w szczególności będą mogły korzystać z tego programu. Dyskutowana jest też sprawa w Radzie Ministrów Rolnictwa kwalifikowalności VAT w przyszłych programach. Jest to też ważny temat.

    Jeżeli chodzi o pytania pani Anny Fotygi, odpowiemy na piśmie, bo była taka prośba.

    Na pytanie o mleko już odpowiedziałem.

    Umowa partnerska - też już o tym była mowa tutaj.

    Tytoń, chmiel, inne. Trzeba znaleźć na to środki w ramach tych 10% płatności bezpośrednich. Natomiast jeszcze w tym roku wypłacamy płatności związane z produkcją i płatności z nią niezwiązane, wszystko już przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

    Prezydencja duńska. Powiem tylko, jak najkrócej, że prezydencja polska została bardzo wysoko oceniona przez obywateli Unii Europejskiej, przez wszystkie struktury unijne, jako prezydencja na bardzo wysokim poziomie. Byłem w Brukseli i rozmawiałem nie tylko z naszymi przedstawicielami. To by była ta sprawa.

    Sprawy świętokrzyskiego były już tutaj omawiane.

    W Polsce jest bardzo dużo młodych rolników i w płatnościach bezpośrednich można będzie 2% na to wydzielić. Będą programy dla młodych rolników, w przepisach unijnych przewidziano do 75 tys. euro na jedno gospodarstwo. U nas wprowadziliśmy zgodnie z możliwościami 75 tys. naszych złotych. I Taka już praktycznie krajowa informacja. Były tam dosyć dotkliwe kary dla młodych rolników. Mimo że spełniali warunki, jeżeli dostarczyli dokument z KRUS jeden czy dwa dni później, to były bardzo wysokie kary. Myśmy te kary złagodzili, tak by były adekwatne do niedopełnienia obowiązków.

    Sprawa rolników aktywnych. Jest ta sprawa dyskutowana. Między innymi chodzi o związki łowieckie. Było pytanie o to. Jeżeli mają tereny, uprawiają grunty i prowadzą działalność, spełniają warunki, to zgodnie z przepisami mogą korzystać z płatności. Natomiast w nowej perspektywie z tego pojęcia rolnika aktywnego mają być wyłączone te podmioty na przykład, które rolnictwem się nie zajmują, mają tylko tereny rolnicze. Jest tam jeszcze sprawa tego, ile dochodów z tej działalności rolniczej będzie. Ale na to się zwraca uwagę, czyli się mówi, żeby wypłacać płatności bezpośrednie rolnikom aktywnym. To jest to.

    Metropolie. Nie chciałbym tego poruszać. Małe gospodarstwa. Na wszystkie pytania nie odpowiem. Na te, na które nie odpowiedzieliśmy, a jest bardzo dużo pytań szczegółowych, postaramy się odpowiedzieć na piśmie. Dziękuję za wszystkie informacje, za zadane pytania i za troskę o dobrą perspektywę na lata 2014-2020. Pozostałe odpowiedzi będą na piśmie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)