W odpowiedzi na interpelację posła Ryszarda Galli oraz grupy posłów, znak: SPS-023-4807/12, w sprawie nieprawidłowości i opóźnień przy budowie zbiornika przeciwpowodziowego Racibórz Dolny informuję, iż odpowiedź została przygotowana w oparciu o informacje przekazane przez Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej.
1. Jak wygląda aktualny harmonogram realizacji zbiornika Racibórz Dolny?
Harmonogram realizacji budowy zbiornika Racibórz został przyjęty przez Komitet Sterujący ˝Projektem ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu rzeki Odry˝. Zgodnie z powyższym dokumentem budowa zbiornika Racibórz będzie trwać około 3,5-4 lat. Rozpoczęcie prac budowlanych powinno się rozpocząć najpóźniej na przełomie 2013/2014 roku, a realizacja inwestycji powinna zakończyć się w 2017 r.
2. Czy uda się zakończyć planowaną inwestycję do końca roku 2015? Jeśli nie, to z jakiego źródła Ministerstwo Środowiska pozyska utracone 300 mln zł?
Zgodnie z ustaleniami Komitetu Sterującego ˝Projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu rzeki Odry˝ został zmieniony montaż finansowy projektu, którego jednym z elementów jest budowa zbiornika w Raciborzu. Zmiana polega na przesunięciu środków z Funduszu Spójności z zadania: Budowa zbiornika Racibórz Dolny na rzece Odrze, woj. śląskie (polder), realizowanego przez RZGW Gliwice, na zadanie: Modernizacji wrocławskiego węzła wodnego, realizowane przez RZGW we Wrocławiu oraz Dolnośląski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych.
Źródła finansowania inwestycji w Raciborzu po zmianie montażu finansowego to środki Banku Światowego, Banku Rozwoju Rady Europy oraz środki budżetu państwa - w szczególności NFOŚiGW, programu dorzecza Odry 2006.
3. Kto i w jakim wymiarze poniesie konsekwencje w związku z opóźnieniem budowy zbiornika Racibórz Dolny i możliwym utraceniem wsparcia unijnego?
W związku z realizacją przedmiotowej inwestycji w ostatnim czasie podjęto szereg decyzji mających na celu poprawę tempa prac z nią związanych. Zostały wyciągnięte konsekwencje kadrowe wobec dyrektora RZGW w Gliwicach, budowa zbiornika została objęta szczegółowym monitoringiem Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej, a Biuro Koordynacji Projektu Banku Światowego w znaczny sposób zwiększy bezpośrednie zarządzanie tym zadaniem.
4. Jakie są konkretnie przyczyny opóźnień w realizacji tej inwestycji?
Na opóźnienia w rozpoczęciu budowy zbiornika miały wpływ następujące okoliczności:
1) Długotrwałe, niezbędne procedury związane w szczególności z pozyskaniem i wykupem gruntów do realizacji przedsięwzięcia. Pierwotnie było to ponad 4 tys. działek budowlanych zarówno pod obiekty hydrotechniczne, jak i pod czaszę zbiornika. W związku z powyższym w celu uproszczenia i przyspieszenia procedur pozyskiwania gruntów pod obiekty budownictwa hydrotechnicznego dokonano zmian w obowiązującym prawie. W lipcu 2010 r. weszła w życie ustawa z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. z 2010 r. Nr 143, poz. 963). Inwestor jest zobligowany nowym prawem do nabycia nieruchomości wyłącznie niezbędnych do realizacji inwestycji. Ustawodawca zniósł obowiązek nabycia przez inwestora gruntów, które są zbędne do funkcjonowania inwestycji. Ponadto ustawa ta ogranicza ilość niezbędnych pozwoleń do jednego zintegrowanego pozwolenia na realizację przedsięwzięcia.
2) Konieczność dokonywania innych zmian w przepisach prawa. Oprócz ww. ustawy o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych koniecznym było dokonanie nowelizacji ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, poz. 1227, z póź. zm.), którą wprowadzono w maju 2010 r. Inwestor do wniosku o wydanie decyzji środowiskowej był zobligowany do dołączenia poświadczonej przez właściwy organ kopii mapy ewidencyjnej obejmującej przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie oraz obejmującej obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie. Przygotowanie ww. map dla dużych inwestycji hydrotechnicznych wiązało się z wydłużeniem czasu opracowania dokumentacji oraz ze wzrostem kosztów jej sporządzenia Nowelizacja ograniczyła liczby niezbędnych załączników mapowych do terenu na którym będzie realizowana inwestycja.
3) Długotrwałe procedury administracyjne towarzyszące pozyskaniu niezbędnych pozwoleń i decyzji administracyjnych dla tak dużej inwestycji.
Wyrażam nadzieję, iż przedstawione wyjaśnienia stanowią satysfakcjonującą odpowiedź na pytania zawarte w interpelacji złożonej przez pana posła Ryszarda Gallę oraz grupę posłów.
Sekretarz stanu
Stanisław Gawłowski
Warszawa, dnia 31 maja 2012 r.