Szanowna Pani Marszałek! W nawiązaniu do pisma z dnia 29 marca 2012 r. (sygn. SPS-023-3316/12) dotyczącego interpelacji posła na Sejm RP pana Grzegorza Tobiszowskiego w sprawie ˝Programu ochrony przed powodzią w dorzeczu górnej Wisły˝ uprzejmie informuję, że wspomniany program został ustanowiony na podstawie uchwały nr 151/2011 Rady Ministrów z dnia 9 sierpnia 2011 r. Zgodnie natomiast z § 1 ust. 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 sierpnia 2011 r. w sprawie ustanowienia pełnomocnika rządu do spraw programu ochrony przed powodzią w dorzeczu górnej Wisły (Dz. U. Nr 184, poz. 1088) pełnomocnikiem rządu odpowiedzialnym za realizację programu jest wojewoda małopolski.
Jednocześnie pragnę poinformować, że od 2008 r. realizowane są zadania ochronne, które zostały następnie ujęte we wskazanym wyżej programie. Na wykonanie ww. zadań przeznaczono do końca 2011 r. ponad 353 mln zł z rezerwy celowej budżetu państwa na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych. Zrealizowano w szczególności następujące zadania:
- budowa 2,7 km nowych obwałowań na rzece Poprad w miejscowości Muszyna w woj. małopolskim;
- podwyższenie obwałowań i bulwarów wiślanych w Krakowie, na odcinku od stopnia Dąbie do stopnia Kościuszko;
- zabezpieczenie przeciwpowodziowe doliny Kanał Strumień (13 km) w gminach: Połaniec i Łubnice na terenie powiatu staszowskiego w woj. świętokrzyskim;
- opracowanie dokumentu pn. ˝Koncepcja ochrony przed powodzią Wisły i jej dopływów w rejonie Sandomierza i Tarnobrzega˝, dotyczącego obszarów woj. świętokrzyskiego;
- zabezpieczenie Doliny Janiszowskiej przed wezbraniami powodziowymi Wisły na terenie gminy Annopol w woj. lubelskim;
- obniżenie zagrożenia powodziowego i prewencja przeciwpowodziowa na terenie powiatu bielskiego i cieszyńskiego w woj. śląskim.
We wspomnianym programie zostały określone nakłady finansowe planowane na realizację zadań do 2020 r. wraz ze wskazaniem źródeł finansowania. W celu przyspieszenia zadań objętych programem postanowiono, że poza środkami krajowymi (z budżetu państwa, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej) i środkami Unii Europejskiej będą pozyskane także środki kredytowe z międzynarodowych instytucji finansowych.
Należy podkreślić, że corocznie w ramach ww. rezerwy przyznawane są środki finansowe na usuwanie skutków klęsk żywiołowych powstałych na urządzeniach melioracji wodnych. W tym celu w 2011 r. została przekazana kwota 9,6 mln zł. W 2012 r. zaplanowano natomiast przyznanie środków w wysokości 7 mln zł. Wybór priorytetowych zadań należy do właściwego wojewody oraz administratora urządzeń melioracji wodnych.
Odnosząc się do kwestii realizacji przedmiotowego programu na terenie gminy Bieruń, pragnę poinformować, że Śląski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych (ŚZMiUW) w Katowicach od wielu lat prowadzi działania zmierzające do poprawy bezpieczeństwa powodziowego na ww. terenie.
Do wspomnianych przedsięwzięć zrealizowanych i będących w trakcie realizacji, w tym planowanych w 2012 r., należy zaliczyć m.in. działania związane z zabezpieczeniem lewego wału rzeki Wisły. W opracowaniu pn. ˝Studium ochrony przed powodzią w dorzeczu górnej Wisły˝ wały na odcinku w km 0+000 - 2+800 zostały określone jako za niskie w stosunku do zabezpieczenia przed wodami Q1%. W związku z powyższym w listopadzie 2011 r. zostało zlecone wykonanie dokumentacji projektowej na przebudowę i odbudowę wspomnianych wałów. Inwestycja realizowana jest w ramach ˝Programu ochrony przed powodzią w dorzeczu górnej Wisły˝. Planuje się, że ww. inwestycja będzie wykonana w latach 2011-2020. Z kolei odcinek wałów w km 2+800 - 5+400 został zmodernizowany w latach 2000-2005, a jego stan określa się jako dobry.
Kolejną inwestycją, prowadzoną od 2009 r., jest modernizacja na całej długości prawego wału rzeki Przemszy w km 0+000 - 1+450. W latach 2009-2010 została zrealizowana inwestycja pn.: ˝Rozbudowa prawego wału rzeki Przemszy w km 0+000 - 0+800 w Bieruniu Czarnuchowicach, etap I - km 0+270 - 0+800˝. Aktualnie prowadzone są prace w ramach następujących zadań: Rozbudowa prawego wału rzeki Przemszy w km 0+800 do km 1+450 w Bieruniu Czarnuchowicach (termin realizacji przewidziano na dzień 30 czerwca 2012 r.) oraz Rozbudowa prawego wału rzeki Przemszy w km 0+000 - 0+800 w Bieruniu Czarnuchowicach etap II - km 0+000 - 0+270 (z terminem realizacji do dnia 22 maja 2012 r.). Powyższe zadania realizowane są w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013.
Odnosząc się natomiast do kwestii zabezpieczenia obustronnego obwałowania cieku Goławieckiego, pragnę wskazać, że na przedmiotowe obwałowanie Śląski Zarząd Melioracji Urządzeń Wodnych w Katowicach posiada dokumentację projektową pn.: ˝Budowa, nadbudowa i przebudowa obustronnych obwałowań przeciwpowodziowych wraz z odbudową cieku Goławieckiego, od ujścia (do rz. Wisły) do ul. Wawelskiej, w m. Bieruń Nowy, gm. Bieruń˝. Inwestycja jest realizowana w ramach ˝Programu ochrony przed powodzią w dorzeczu górnej Wisły˝, jej wykonanie zaś przewidziane jest na lata 2012-2020.
W kwestii dotyczącej zabezpieczenia lewego wału rzeki Gostynki pragnę poinformować, że stan ujściowego odcinka wału rzeki w km 0+000 - 1+200 określa się jako dobry. W ramach Sektorowego Programu Operacyjnego ˝Restrukturyzacja i Modernizacja Sektora Żywnościowego oraz Rozwoju Obszarów Wiejskich˝ lata 2004-2006 działanie 2.5.: Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi, zrealizowano zadanie pn.: Budowa wałów przeciwpowodziowych rzeki Gostynki w km 0+000 - 1+200 w m. Bijasowice, gm. Bieruń, Jedlina, gm. Bojszowy˝. Aktualnie wykonywany jest kolejny odcinek modernizacji przedmiotowych wałów, tj. zadanie pn.: Przebudowa wałów przeciwpowodziowych rzeki Gostynki w km 1+200 - 3+000 w m. Bijasowice, gm. Bieruń i w m. Jedlina, gm. Bojszowy˝. Etapy I i II zadania są realizowane w ramach ˝Programu ochrony przed powodzią w dorzeczu górnej Wisły˝, ich wykonanie zaplanowano na lata 2009-2014. Z kolei etap III w km wał lewy: 1+942 - 2+957, wał prawy: 1+595 - 2+838 zrealizowany zostanie w latach 2012-2015 w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013.
W odniesieniu do obustronnego obwałowania rzeki Mlecznej należy wskazać, że w październiku 2009 r. na odcinku w km 1+900 - 4+350 została wykonana ocena stanu technicznego i stopnia bezpieczeństwa wałów przeciwpowodziowych, budowli wałowych i towarzyszących. Wspomniana ocena wykazała, że przedmiotowe wały nie spełniają wymagań w zakresie filtracji oraz stateczności. W związku z powyższym, w ramach ˝Programu ochrony przed powodzią w dorzeczu górnej Wisły˝ została zlecona dokumentacja projektowa pn.: ˝Odbudowa i przebudowa obwałowań przeciwpowodziowych rzeki Mleczna na terenie m. Bieruń Stary w km 1+900 - 4+350 (od mostu kolejowego przy ul. Chemików do mostu przy ul. Turyńskiej)˝. Planowany okres wykonania projektu obejmuje lata 2011-2020.
Na odcinku w km 0+000 - 1+900 stan wałów określa się jako dobry - wały są zmodernizowane. Na odcinku w km 4+350 - 5+700 planowane jest natomiast zlecenie opracowania, polegającego na ocenie stanu technicznego i stopnia bezpieczeństwa wałów przeciwpowodziowych, budowli wałowych i towarzyszących, na podstawie którego zostaną podjęte ewentualne dalsze działania zmierzające do poprawy bezpieczeństwa terenów gminy Bieruń.
W odpowiedzi na pytanie dotyczące odpowiedzialności za nadzór nad pracami naprawczymi związanymi z budowlami przeciwpowodziowymi uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 75 ust. 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 145) programowanie, planowanie, nadzorowanie wykonywania urządzeń melioracji wodnych szczegółowych, realizowanych z udziałem środków Skarbu Państwa, urządzeń melioracji wodnych podstawowych oraz utrzymywanie urządzeń melioracji wodnych podstawowych należy do marszałka województwa.
Z wyrazami szacunku
Podsekretarz stanu
Stanisław Rakoczy
Warszawa, dnia 19 kwietnia 2012 r.