Szanowna Pani Marszałek,

w odpowiedzi na interpelacją nr 33788 pana posła Stanisława Wziątka z dnia 24 lipca 2015 r. w sprawie wpisania gospodarki morskiej na listę krajowych inteligentnych specjalizacji, poniżej przedstawiam następujące informacje.

Dostęp do morza ma strategiczne znaczenie dla bezpieczeństwa oraz rozwoju społeczno-gospodarczego państwa i stwarza możliwości aktywnego współuczestnictwa we współpracy międzynarodowej w regionie Morza Bałtyckiego, w Europie i na świecie. Polska gospodarka morska w ostatnich kilku dziesięcioleciach podlegała zmianom pod wpływem uwarunkowań zarówno zewnętrznych jak i wewnętrznych. Zmieniło się znaczenie tradycyjnych sektorów gospodarki morskiej i kierunki ich rozwoju. Bogate tradycje, osiągnięcia oraz potencjał w obszarze gospodarki morskiej, którym towarzyszy wieloletni dorobek naukowy, technologiczny, kadrowy oraz infrastrukturalny stanowią w opinii MIiR mocne uzasadnienie poparcia inicjatywy rozszerzenia krajowych inteligentnych specjalizacji, przy uwzględnieniu zasad ich tworzenia o specjalizację dotyczącą gospodarki morskiej,

Obszar tematyczny dokumentu Krajowa inteligentna specjalizacja znajduje się w kompetencji Ministra Gospodarki.Dokument Krajowa inteligentna specjalizacja ma z założenia charakter otwarty, co oznacza, iż już w momencie jego powstawania przewidziano możliwość weryfikowania dokonanych wówczas wyborów oraz potrzebę elastycznego reagowania na zmiany zachodzące w gospodarce narodowej i globalnej. Przyjęcie takiej formuły stwarza możliwość modyfikowania istniejących krajowych inteligentnych specjalizacji i dodawania nowych specjalizacji, jeśli zachodzi wyraźna i uzasadniona potrzeba dokonania takiej zmiany. Według zasad ogólnych, w przypadku, gdy zachodzi wyraźna i uzasadniona potrzeba dokonania zmiany listy krajowych inteligentnych specjalizacji istnieje możliwość ich modyfikowania oraz dodawania nowych specjalizacji. Proces wyłaniania nowych specjalizacji i włączania ich na listę krajowych inteligentnych specjalizacji, zgodnie z przyjętą przez rząd filozofią i oczekiwaniami/wymogami Komisji Europejskiej, odbywa się na drodze przedsiębiorczego odkrywania, tj. w drodze interakcji ze środowiskiem biznesowym i naukowym, w którym wiodącą rolę powinni odgrywać przedsiębiorcy, przedstawiciele instytucji otoczenia biznesu, izb branżowych i instytutów naukowych. Jest to z założenia proces oddolny, co jest warunkiem koniecznym powodzenia całego procesu ustanawiania krajowych inteligentnych specjalizacji, ponieważ to przedsiębiorcy są podmiotami komercjalizującymi wyniki prac B+R, a wprowadzane przez nich innowacje są odzwierciedleniem efektywności funkcjonowania całego narodowego systemu innowacji.

Z analizy działalności powiązanych z gospodarką morską i szczegółowych opisów istniejących 19 krajowych inteligentnych specjalizacji dokonanych przez Grupy Robocze ds. KIS wynika, iż większość tych obszarów zostało już de facto w całości lub w części ujętych w istniejących krajowych inteligentnych specjalizacjach. W przypadku niektórych z nich istnieje potrzeba modyfikacji istniejącego opisu szczegółowego określonych krajowych inteligentnych specjalizacji lub uzupełnienia danego opisu o nowe technologie/rozwiązania. Zakres i kształt takich zmian podlega akceptacji Komitetu Sterującego ds. KIS, natomiast powinien zostać wypracowany przez członków Grup Roboczych ds. KIS przy możliwym i pożądanym udziale środowiska bezpośrednio związanego z poszczególnymi obszarami gospodarki morskiej.

Dla tych dziedzin działalności o wysokim potencjale innowacyjnym i eksportowym, które nie zostały w wyraźny sposób ujęte w istniejących 19 krajowych inteligentnych specjalizacjach istnieje możliwość utworzenia nowej krajowej inteligentnej specjalizacji. Ostateczny zakres i nazwa potencjalnej krajowej inteligentnej specjalizacji będą mogły zostać ustalone w procesie przedsiębiorczego odkrywania,. Ponieważ w proces ten zaangażowanych jest wiele podmiotów, nie można określić terminu podjęcia ostatecznej decyzji w tej sprawie.

Zgodnie z informacjami uzyskanymi z resortu gospodarki wniosek o uznanie gospodarki morskiej kolejną krajową inteligentną specjalizacją jest w trakcie procedowania. W następstwie inicjatywy województw nadmorskich w lipcu br. odbyło się spotkanie z interesariuszami zainteresowanymi ustanowieniem gospodarki morskiej krajową inteligentną specjalizacją, na którym zostało przedstawione wstępne stanowisko Ministra Gospodarki w tej sprawie. Rozmowy na ten temat będą kontynuowane.

MIiR wspiera tę ideę, w zakresie w jakim odpowiadać będzie zasadom dotyczącym tworzenia nowych inteligentnych specjalizacji. Doceniając znaczenie gospodarki morskiej w rozwoju kraju Rząd w marcu br. przyjął dokument Polityka morska Rzeczypospolitej Polskiej do roku 2020 (z perspektywą do 2030 roku) (PMRP) w którym zostały określone kierunki zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego i racjonalnego wykorzystania nadmorskiego położenia Polski. Kluczowyw kontekście krajowych specjalizacji morskich jest rozdział poświęcony rozwojowi gospodarki morskiej opartej na wiedzy i kwalifikacjach. Poszerzenie listy krajowych inteligentnych specjalizacji o specjalizację dotyczącą gospodarki morskiej wpisywałoby się w realizację polskiej polityki morskiej.

Na przełomie września/października planowane jest posiedzenie Międzyresortowego Zespołu ds. Polityki Morskiej Rzeczypospolitej Polskiej, którego przewodniczącym jest Minister Infrastruktury i Rozwoju. Posiedzenie zostanie poświecone kwestii krajowych inteligentnych specjalizacji w kontekście gospodarki morskiej.

Z wyrazami szacunku

Paweł Olszewski

Sekretarz Stanu