Odpowiadając na przesłaną przy piśmie z dnia 19 czerwca 2015 r., znak: K7INT33086, interpelację Pana Posła Tadeusza Arkita, w sprawie waloryzacji kwot przeznaczonych na działalność warsztatów terapii zajęciowej, proszę o przyjęcie poniższych wyjaśnień:
Koszty utworzenia, działalności i wynikające ze zwiększenia liczby uczestników warsztatu terapii zajęciowej są współfinansowane ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz ze środków samorządu powiatowego, lub z innych źródeł. Zasada współfinansowania określona w art.10b ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.) – oznacza solidarne ponoszenie kosztów tworzenia i działania warsztatów przez jednostki samorządu terytorialnego szczebla powiatowego i PFRON.
Art. 10b ust. 2a ustawy o rehabilitacji (...) określa, że koszty działalności warsztatu są finansowane ze środków samorządu powiatowego w wysokości co najmniej 10% tych kosztów. Oznacza to, że powiat jest zobowiązany wprost do pokrycia co najmniej 10% kosztów funkcjonowania wtz.
Obowiązek dofinansowania warsztatu przez powiat nie ma charakteru wyłącznego, ponieważ może zostać uzupełniony dofinansowaniem pochodzącym z innych źródeł, np. ze środków jednostki prowadzącej warsztat lub środków gminy albo województwa jako jednostek samorządu terytorialnego, bądź środków innych podmiotów. Ponadto powiat może zwiększyć swój udział w finansowaniu warsztatu ponad określone w art. 10b ust. 2a ustawy o rehabilitacji (…) 10% kosztów działalności.
Natomiast zgodnie z art. 68c ust. 1 pkt 1 lit. b ww. ustawy maksymalne dofinansowanie ze środków PFRON kosztów działalności warsztatów terapii zajęciowej, w tym wynikających ze zwiększonej liczby uczestników warsztatu, określono na poziomie 90% kosztów.
Procedura przekazywania środków finansowych samorządom terytorialnym wynika z przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 maja 2003 r. w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym (Dz. U. Nr 88, poz. 808 z późn. zm.). Określa ono wysokość środków przeznaczonych na dofinansowanie zobowiązań dotyczących kosztów działania warsztatów terapii zajęciowej w danym powiecie (w ramach środków Funduszu przekazywanych zgodnie z algorytmem), obliczanej jako iloczyn liczby uczestników wtz (wynikającej z podpisanych przez powiat umów do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rok, na który jest obliczany algorytm) i kwoty środków na dofinansowanie kosztów rocznego pobytu jednego uczestnika w wtz. Przedmiotowa kwota środków Funduszu przekazywanych algorytmem na dofinansowanie kosztów rocznego pobytu jednego uczestnika w wtz jest wielkością stałą i wynosi 14 796 zł.
W związku z powyższym należy zauważyć, że kwota przekazywana rocznie na jednego uczestnika warsztatu terapii zajęciowej wraz z dofinansowaniem ze środków samorządu powiatowego wynosi minimum 16 440 zł.
Równocześnie informuję, że powiat może dodatkowo, ponad stałą kwotę dofinansowania kosztów uczestnictwa w wtz, przeznaczyć na działalność warsztatu część środków PFRON otrzymanych zgodnie z algorytmem na realizację pozostałych zadań określonych w ustawie o rehabilitacji (…), przy zachowaniu proporcji maksymalnie 90% ze środków PFRON i co najmniej 10% ze środków powiatu. Należy zauważyć, że to rada powiatu podejmuje ostateczną decyzję o przeznaczeniu środków PFRON na określone zadania (art. 35a ust. 3 ustawy o rehabilitacji (…)), w tym wypadku na działanie warsztatu terapii zajęciowej.
Chciałbym uprzejmie poinformować, że zostały wygospodarowane i będą przekazane samorządom powiatowym dodatkowe środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 13 maja 2003 r. w sprawie algorytmu przekazywania środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych samorządom wojewódzkim i powiatowym (Dz. U. Nr 88, poz. 808, z późn. zm.).
Równocześnie informuję, że biorąc pod uwagę sygnalizowanie przez przedstawicieli jednostek prowadzących warsztaty terapii zajęciowej trudności w zakresie prawidłowego funkcjonowania warsztatów, w szczególności związane z zabezpieczeniem kadry na odpowiednim poziomie, zapewnieniem jej należytego wynagrodzenia, zwróciłem się z apelem do samorządów powiatowych o rozważenie możliwości wykorzystania dodatkowych środków PFRON, które zostaną przekazane w roku bieżącym, na wsparcie działalności warsztatów terapii zajęciowej i przedstawienie odpowiednich wniosków oraz propozycji w przedmiotowym zakresie radom powiatów, które zadecydują o ostatecznym przeznaczeniu powyższych środków.
Ponadto uprzejmie informuję, że Biuro Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych analizuje obecnie różne możliwości wsparcia finansowego warsztatów terapii zajęciowej. Rozważane są koncepcje mające na celu zwiększenie kwoty dofinansowania ze środków PFRON uczestnictwa osoby niepełnosprawnej w wtz oraz wzmocnienie finansowania działalności warsztatów terapii zajęciowej z innych źródeł.