Zwracam się z uprzejmą prośbą o przedstawienie interpretacji przepisów oraz stanowiskaMinistra Sprawiedliwości czy dla wspólnoty gruntowej działającej na podstawie ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, w obecnym stanie prawnym można założyć i prowadzić księgę wieczystą oraz czy władze spółki powołanej do zagospodarowania wspólnoty gruntowej mogą w drodze zasiedzenia objąć udziały po członkach wspólnoty którzy swoje gospodarstwa do 1990 r. zdali na Skarb Państwa w zamian za emeryturę, lub nie realizują obecnie przez okres ponad 20 lat swojego prawa wynikającego z udziałów.

Uzasadnienie

Ustawa z 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych jest reliktem z okresu kolektywizacji i socjalizacji rolnictwa i nie przystaje do realiów ustrojowych III RP. Z art. 11 ww. ustawy wynika, że dla nieruchomości stanowiących wspólnotę gruntową nie prowadzi się ksiąg wieczystych, a dotychczasowe księgi wieczyste tracą moc i podlegają zamknięciu.Przepis ten pozostaje w jawnej sprzeczności zarówno z art. 21 ust. 1 Konstytucji, który stanowi, iż Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia oraz art. 1 ust. 2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, z którego wynika wprost, iż księgi wieczyste zakłada i prowadzi się dla nieruchomości, które nie mają ksiąg wieczystych albo których księgi wieczyste zaginęły lub uległy zniszczeniu. W istniejącym stanie prawnym zachodzą wątpliwości czy istnieje możliwość założenia i prowadzenia ksiąg wieczystych dla wspólnot gruntowych, co sprawia że ten typ nieruchomości rolnej w praktyce bardzo często pozbawiony jest typowej dla innych nieruchomości ochrony prawnej, zasady jawności i rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych. Wydaje się, że powinna być taka możliwość w oparciu o ustawę z 1982 r., ale praktyka sądów powszechnych jest różna. Odrzucanie wniosków o zakładanie ksiąg wieczystych ogranicza konstytucyjne prawa obywateli i ugruntowuje sprzeczność w systemie prawa III RP.

Ponadto zasadne jest uzyskanie odpowiedzi na pytanie czy władze spółki powołanej do zagospodarowania wspólnot gruntowych mogą w trybie kodeksu cywilnego na podstawie zasiedzenia nabyć, w celu rozdysponowania pomiędzy członków wspólnoty legitymujących się prawem do udziałów, udziały członków uwzględnionych w decyzjach z lat 60-tych XX w., którzy swoje gospodarstwa rolne przekazali na rzecz Skarbu Państwa lub nie korzystają ze wspólnoty gruntowej i nie realizują swoich praw. Bowiem władze spółek szukają różnych rozwiązań prawnych aby uporządkować zagadnienia osób uprawnionych do udziałów we wspólnotach gruntowych.