Szanowny Panie Marszałku,
odpowiadając na otrzymaną w dniu 16 lutego br. interpelację nr 31012 posła Jarosława Gowina w sprawie podwyższenia od 1 marca 2015 r. opłat za poruszanie się autostradą A4 między Katowicami a Krakowem, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, przekazuję informacje w zakresie swojej właściwości.
Wszystkie postanowienia Umowy Koncesyjnej (Umowy) zawartej przez Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju (wówczas MTiGM) ze spółką Stalexport Autostrada Małopolska S.A. (SAM S.A.) na budowę przez przystosowanie autostrady A-4 na odcinku Katowice (węzeł Murckowska, km 340,2) – Kraków (węzeł Balice, km 401,1) o długości 60,9 km do wymogów autostrady płatnej oraz eksploatację autostrady na tym odcinku z dnia 19 września 1997 r., w tym postanowienia załączników i aneksów, stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa i podlegają ochronie jako informacje objęte tajemnicą przedsiębiorstwa. Spółka SAM S.A. podjęła kroki w celu ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, ustalając umownie, iż całość zapisów Umowy jest poufna i nie może być ujawniona przez którąkolwiek ze stron bez zgody drugiej strony.
Stanowisko, zgodnie z którym treść Umowy zawiera informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa Stalexport Autostrada Małopolska S.A., zostało również potwierdzone prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie (wyrok z dnia 29 grudnia 2011 r. w sprawie o sygn. akt: V Ca 1960/11), jak również nieprawomocnym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 lutego 2014 r. (sygn. akt: II SA/Wa 1788/13).
Odnosząc się do kwestii podwyżki opłaty za przejazd, uprzejmie informuję, że koncesjonariusz – SAM S.A. poinformował Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad (GDDKiA), że od marca 2015 r. zamierza podnieść opłaty na autostradzie A4 na odcinku Katowice – Kraków. Zgodnie z Umową Koncesyjną SAM S.A. posiada uprawnienia do zmiany wysokości opłat w ramach limitów określonych w Umowie, a rolą GDDKiA jest zaopiniowanie takiej zmiany.
Należy zaznaczyć, że w projekcie budowy przez przystosowanie i eksploatację autostrady płatnej A4 na odcinku Katowice – Kraków ryzyko popytu (ruchu) ponosi wyłącznie partner prywatny. Skarb Państwa nie udzielił żadnych gwarancji spłaty kredytów zaciągniętych przez koncesjonariusza na przebudowę oraz modernizację autostrady, natomiast przychody z opłat za przejazd są dla spółki jedynym źródłem obsługi tego zadłużenia. Rodzi to stosowne konsekwencje w zakresie polityki taryfowej, tj. daje koncesjonariuszowi prawo kształtowania wysokości opłat za przejazd w granicach określonych prawem oraz Umową, ale jednocześnie umożliwia, zgodnie m. in. z decyzją Eurostat 18/2004, statystyczną klasyfikację tego projektu poza sektorem finansów publicznych.
Minister Infrastruktury i Rozwoju całkowicie popiera wydaną w tym zakresie negatywną opinię Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad, jednakże nawet negatywna opinia GDDKiA nie daje możliwości zablokowania takiej zmiany. Wobec braku umownych i prawnych podstaw do odrzucenia wniosku koncesjonariusza, prawa spółki do jej wprowadzenia nie zostały zakwestionowane, gdyż wniosek został złożony odpowiednio wcześnie, a proponowana wysokość opłaty za przejazd nie była wyższa od określonej w Umowie stawki maksymalnej. W tej sytuacji zakwestionowanie przez GDDKiA wniosku o podwyżkę oznaczałoby możliwość wystąpienia przez spółkę z roszczeniem o odszkodowanie.
Jednocześnie informuję, że wpływ polityki cenowej spółki Stalexport Autostrada Małopolska S.A. (SAM S.A.) na jej wyniki finansowe można analizować na podstawie danych w zakresie segmentu autostradowego zawartych w przekazywanych do publicznej wiadomości raportach okresowych spółki Stalexport Autostrady S.A - jednostki dominującej w ramach Grupy Kapitałowej Stalexport Autostrady, gdyż podstawowy wpływ na wyniki finansowe Grupy Stalexport Autostrady ma prowadzona przez nią działalność autostradowa polegająca na zarządzaniu i eksploatacji płatnego odcinka autostrady A4 Katowice-Kraków, realizowana przez spółkę zależną SAM S.A. w ramach podpisanej przez nią Umowy Koncesyjnej obowiązującej do 2027 roku.
Zgodnie ze Sprawozdaniem Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej w 2013 roku przychody z poboru opłat na koncesyjnym odcinku autostrady A4 Katowice-Kraków w 2013 roku wyniosły 202.251 tys. PLN netto, co stanowiło wzrost o 13,1% w stosunku do roku 2012 (178.826 tys. PLN netto). Na chwilę obecną nie został jeszcze przekazany do publicznej wiadomości raport roczny za 2014 rok. Niemniej jednak, zgodnie z danymi z dostępnych raportów okresowych Grupy za rok 2014, przychody z poboru opłat na koncesyjnym odcinku autostrady A4 Katowice-Kraków w I półroczu 2014 wyniosły 102.565 tys. PLN, co stanowiło wzrost o 11,3% w stosunku do analogicznego okresu roku 2013 (92.187 tys. PLN), natomiast skonsolidowane przychody ze sprzedaży dotyczące działalności autostradowej za III kwartał 2014 r. wyniosły 61 484 tys. zł, wzrastając o 4,3% w porównaniu do przychodów za III kwartał 2013 r. (58 946 tys. zł) oraz o 13,1% w porównaniu do przychodów za II kwartał 2014 r. (54 355 tys. zł).
Z poważaniem
Zbigniew Rynasiewicz
Sekretarz Stanu