Od 1 stycznia 2015 roku osoby najuboższe oraz w trudnej sytuacji materialnej będą miały utrudniony dostęp do adwokatów i radców prawnych. Za poradę, nawet bezpłatną będą musiały płacić podatek dochodowy. Wyjątek będą stanowiły osoby objęte pomocą społeczną. Sytuacja, w której, adwokaci i radcowie prawni mieliby sprawdzać każdorazowo osobę potrzebującą porady czy posiada stosowną decyzję z organu pomocy społecznej jest niewłaściwa i może być upokarzająca i niekomfortowa dla takich osób jak i dla prawników. Nowe przepisy zaprzeczają też idei udzielania pomocy prawnej pro bono.
Jak podają media na problem zwracają też uwagę organizacje udzielające pomocy prawnej osobom poszkodowanym, czy w trudnej sytuacji życiowej. Do tej pory art. 21 ust. 1 pkt. 117 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowił, iż z podatku dochodowego zwolnione są osoby korzystające z pomocy prawnej świadczonej przez organizacje pozarządowe, ale tylko wówczas, gdy poradę otrzymują od wolontariusza i gdy odbywa się to w zgodzie z ustawą o działalności pożytku publicznego. Teraz ustawodawca dodał punkt, 117 a, z którego wynika, że z podatku dochodowego zwolniona będzie wartość nieodpłatnego świadczenia z tytułu pomocy prawnej udzielonej osobie uprawnionej i pobierającej świadczenie z pomocy społecznej albo zasiłek rodzinny, przyznane w formie decyzji administracyjnej na zasadach określonych odpowiednio w przepisach o pomocy społecznej oraz w przepisach o świadczeniach rodzinnych.Wprowadzone zmiany są niekorzystne i ograniczają dostęp do bezpłatnego poradnictwa wbrew obowiązującym przepisom takim jak ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, czy ustawa o ochronie świadka i pokrzywdzonego.
Na problem zwraca też uwagę Naczelna Rada Adwokacka, twierdząc, że bezpłatne porady prawne udzielane są osobom w trudnej sytuacji materialnej, zatem absurdem jest pobieranie od nich podatku dochodowego.
Szanowny Panie Ministrze,
Z poważaniem
Stanisław Pięta
Poseł na Sejm RP