Szanowna Pani Minister! Otrzymuję kolejne informacje o nieprawidłowościach, jakie wynikają z nieco ˝nadgorliwej˝ praktyki urzędniczej polegającej na nakładaniu na uczestników postępowania przed organem wymagań, których obowiązek spełnienia wcale nie wynika z przepisów prawa. Jednym z przejawów tej praktyki jest formułowane przez organy administracji architektoniczno-budowlanej żądanie dołączania do projektu budowlanego oświadczenia o warunkach przyłączenia projektowanej infrastruktury do sieci w sytuacjach, gdy przedmiotem projektu jest budowa nowej sieci. Urzędnicy traktują treść art. 34 ust. 3 pkt 3 lit. a Prawa budowlanego jako obowiązującą nie tylko w sytuacjach, gdy projektowany jest nowy budynek wymagający podłączenia określonych mediów (co jest zrozumiałe w kontekście obowiązujących przepisów), ale nawet wtedy, gdy przedmiotem wniosku o pozwolenie na budowę jest budowa nowej bądź rozbudowa lub przebudowa istniejącej sieci uzbrojenia terenu, np. wodociągowej, kanalizacyjnej, ciepłowniczej, energetycznej. Stanowi to kolejny przykład barier administracyjnych, jakie towarzyszą obywatelom naszego państwa w trakcie załatwiania ich spraw związanych z uzyskaniem pozwolenia na budowę. Należy bowiem zauważyć, że takie żądania zmuszają projektantów oraz inwestorów do wykonywania obowiązków, które nie wynikają z przepisów. Jednocześnie zmuszają one właścicieli sieci do wydawania dokumentów bez upoważnienia, gdyż obowiązujące przepisy dają podstawę właścicielom sieci wyłącznie do wydania warunków przyłączenia, a nie warunków budowy lub przebudowy sieci. Powyższe wynika zarówno z ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, jak i przepisów wykonawczych wydanych na podstawie ustawy Prawo energetyczne.
W tej sprawie wypowiadały się również sądy administracyjne. Wyrok NSA z dnia 17 lutego 2011 r., II OSK 2288/2010, wyraźnie potwierdza, że w przypadku budowy nowej sieci nie ma konieczności dołączania warunków, o których mowa w art. 34 ust. 3 pkt 3 lit. a Prawa budowlanego. Czytamy w nim, że ˝(...) przede wszystkim trzeba zwrócić uwagę na treść art. 34 ust. 3 pkt 3 Prawa budowlanego, zgodnie z którym projekt budowlany powinien zawierać, stosownie do potrzeb, oświadczenia właściwych jednostek organizacyjnych o zapewnieniu dostaw energii oraz o warunkach przyłączenia obiektu do sieci elektroenergetycznych. Z treści tego przepisu wynika, że dotyczy on elementów konstrukcyjnych projektu budowlanego, które nie są niezbędne dla każdego projektu, lecz wymóg ich załączenia oceniany jest w zależności od potrzeb. Oświadczenia, o których mowa w pkt 3 ust. 3 art. 34 Prawa budowlanego, są konieczne, o ile zachodzi potrzeba zapewnienia określonych mediów. W rozpoznawanej sprawie zatwierdzeniu podlegał projekt budowlany energetycznej linii kablowej rozdzielczej niskiego napięcia. Wykonawcą inwestycji miał być zakład energetyczny. W takiej sytuacji, skoro na obszarze, którego dotyczy projekt budowlany, nie ma infrastruktury elektroenergetycznej, która ma zostać dopiero zrealizowana przez zakład energetyczny, to brak jest podstaw pozwalających uznać, że zachodziła potrzeba dołączenia do projektu budowlanego oświadczenia przyszłego wykonawcy o zapewnieniu dostaw energii i warunkach przyłączenia˝.
W związku z powyższym rodzą się następujące pytania:
1. Czy w świetle obowiązujących przepisów projekt budowlany dotyczący budowy nowej bądź rozbudowy lub przebudowy istniejącej sieci powinien zawierać oświadczenia właściwych jednostek organizacyjnych o zapewnieniu dostaw energii, wody, ciepła i gazu, odbioru ścieków oraz o warunkach przyłączenia obiektu do sieci, o których mowa w art. 34 ust. 3 pkt 3 lit. a Prawa budowlanego?
2. Czy Pani Minister planuje podjęcie działań zmierzających do ukrócenia praktyk stosowanych przez organy administracji architektoniczno-budowlanej w opisanym zakresie, a także, bardziej ogólnie, w zakresie stawiania żądań, które nie wynikają z obowiązujących przepisów prawa, lecz wyłącznie z tzw. zwyczajów panujących w niektórych urzędach?
Łącząc wyrazy szacunku
Poseł Jacek Żalek
Białystok, dnia 31 grudnia 2014 r.