Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 r., poz. 391, z późn. zm.) pod względem naliczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi dzieli nieruchomości na:
- nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy (tzw. nieruchomości zamieszkałe),
- nieruchomości, na których nie zamieszkują mieszkańcy, a powstają odpady komunalne (tzw.
nieruchomości niezamieszkałe),
- nieruchomości, które w części stanowią nieruchomość, na której zamieszkują mieszkańcy, a w części stanowią nieruchomość, na której nie zamieszkują mieszkańcy (tzw. nieruchomości mieszane).
Gminy są zobowiązane do zorganizowania odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę. Rada gminy może w drodze uchwały postanowić o odbieraniu odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości niezamieszkałych. Jeżeli nie podejmie takiej uchwały, wówczas właściciel takiej nieruchomości jest zobowiązany do zawarcia umowy na odbieranie odpadów komunalnych z podmiotem posiadającym wpis do rejestru działalności regulowanej lub będącym gminną jednostką organizacyjną. W ten sam sposób powinien postąpić właściciel nieruchomości mieszanej dla części nieruchomości, która jest niezamieszkała, a powstają na niej odpady komunalne.
W przypadku przejęcia przez gminę obowiązków w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi od właścicieli nieruchomości niezamieszkałych gmina ustala stawki opłat dla pojemników o określonej pojemności. W tym przypadku opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi stanowi iloczyn liczby pojemników oraz ustalonej stawki. Natomiast w przypadku nieruchomości mieszanej opłata stanowi sumę opłat obliczoną dla części zamieszkałej (w zależności od wybranej przez gminę metody: od liczby mieszkańców, od ilości zużytej wody, od powierzchni nieruchomości bądź ryczałt) oraz dla części niezamieszkałej (od pojemnika). Rada gminy może również podjąć uchwałę, na mocy której ustali sposób obliczania opłaty dla takiej nieruchomości w zależności od m.in. liczby mieszkańców, liczby pojemników, albo ustalić jedną stawka opłaty od gospodarstwa domowego.
W sytuacji, w której mieszkaniec prowadzi działalność gospodarczą zarejestrowaną we własnym mieszkaniu, w wyniku której powstają wyłącznie odpady komunalne w niewielkiej ilości, w opinii resortu środowiska nieruchomość taka, bez wydzielonej odrębnej części, na której jest prowadzona działalność gospodarcza, jest uznawana wyłącznie za nieruchomość, na której zamieszkują mieszkańcy i dlatego nie ma potrzeby zawierania odrębnej umowy dla działalności gospodarczej bądź uiszczania do gminy osobnej opłaty za część nieruchomości, na której jest prowadzona działalność. Dlatego też nie zachodzi ryzyko, że taki mieszkaniec będzie zobowiązany uiszczać podwójną opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Natomiast jeżeli działalność usługowa jest wykonywana na wydzielonej części nieruchomości, wówczas nieruchomość ta jest uznawana za mieszaną i na właścicielu takiej nieruchomości spoczywają opisane wcześniej obowiązki.
Tym samym, jednak powstaje wątpliwość co do rozumienia pojęcia ˝niewielkiej ilości˝ ponieważ żaden akt prawny nie zawiera takiej definicji. W związku z powyższym w jaki sposób gmina może zweryfikować czy lekarz pediatra prowadzący działalność gospodarczą zarejestrowaną we własnym mieszkaniu wytwarza odpady komunalne w dużej czy też niewielkiej ilości (recepty itp.).
Przedstawiając zwięzłą ocenę funkcjonowania omawianej sytuacji prawnej, uprzejmie proszę o odpowiedź na pytania:
1. Jaka jest definicja pojęcia ˝niewielka ilość˝?
2. W jaki sposób gmina może zweryfikować czy np. lekarz pediatra prowadzący działalność gospodarczą zarejestrowaną we własnym mieszkaniu wytwarza odpady komunalne w dużej czy też niewielkiej ilości (recepty itp.)?
3. Jak gmina ma ocenić które rodzaje i na jaką skalę prowadzone działalności gospodarcze wytwarzają odpady komunalne w niewielkiej ilości?
4. Jaki stosunek ma ministerstwo odnośnie przedstawionego problemu?
5. Jakie kroki planuje Pan podjąć w celu zapobiegania opisanych stanów faktycznych w przyszłości?
Z poważaniem
Poseł Łukasz Krupa
Warszawa, dnia 7 listopada 2014 r.