Szanowny Panie Ministrze! Zdarza się, że do ZUS trafiają wnioski o przyznanie emerytury w wieku obniżonym z tytułu prac wykonywanych stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach, składane przez osoby, które w takich warunkach pracowały na rzecz rolniczej spółdzielni produkcyjnej (RSP) jako jej członkowie. Chodzi o emeryturę przyznawaną na podstawie art. 184 w zw. z art. 32 ust. 1, 1a, 2 i 4 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych i § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Bezsporne jest to, że pracę w szczególnych warunkach można świadczyć na podstawie cywilnoprawych stosunków. Jednak uprawnienie do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach przysługuje wyłącznie pracownikom, czyli osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę. Prawo i obowiązek pracy członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej wynika wprost ze stosunku członkostwa. Ustawa z 16 września 1982 r. Prawo spółdzielcze nie wyróżnia odrębnego od stosunku członkostwa stosunku pracy. Tym samym członek spółdzielni rolniczej nie może liczyć na emeryturę w obniżonym wieku, nawet gdy praca bezspornie była wykonywana w szczególnych warunkach zatrudnienia.

   Do mojego biura poselskiego zgłosił się mężczyzna, który w tym roku ukończył 60 lat, przepracował 45 lat w drukarstwie, w tym 23 lata w zawodzie składacza ręcznego, zecera, czyli pracy zawartej w wykazie A rozporządzenia, której wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego. W ciągu 23 lat pracy jako zecer 10 lat przepracował w zakładzie poligraficznym należącym do spółdzielni rolniczej jako członek tej spółdzielni. Odmówiono mu wydania świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, argumentując, iż praca członka spółdzielni rolniczej nie jest objęta ustawą emerytalno-rentową. W rezultacie ZUS wydał negatywną decyzję w sprawie wcześniejszego przejścia na emeryturę, ponieważ okres pracy w zakładzie poligraficznym należącym do spółdzielni rolniczej nie został wliczony w staż pracy w szczególnych warunkach.

   Praca składacza ręcznego w drukarni jest pracą szczególnie szkodliwą dla zdrowia poprzez stały kontakt z tlenkiem ołowiu, który jest trujący i trwale odkłada się w organizmie człowieka - bez względu na to, na jakich zasadach, gdzie i przez kogo został zatrudniony składacz ręczny.

   W związku z powyższym kieruję do Pana Ministra następujące pytania:

   1. Czy ministerstwo dostrzega problem?

   2. Czy istnieje możliwość prawna, aby okres pracy w zakładzie należącym do spółdzielni rolniczej na stanowisku znajdującym się w wykazie A rozporządzenia został wliczony w staż pracy w szczególnych warunkach?

   3. Czy ministerstwo widzi konieczność zmian prawa w tym zakresie?

   4. Czy ministerstwo planuje zmiany w przepisach pozwalające członkom spółdzielni rolniczej skutecznie starać się o emeryturę w obniżonym wieku, gdy praca bezspornie była wykonywana w szczególnych warunkach zatrudnienia?

   Z poważaniem

   Poseł Aleksandra Trybuś-Cieślar

   Cieszyn, dnia 27 października 2014 r.