Szanowny Panie Marszałku! W odpowiedzi na pismo z dnia 30 września 2014 r. (znak: SPS-023-28768/14), przy którym przesłana została interpelacja pana posła Krzysztofa Gadowskiego i grupy posłów, poniżej przedstawiam informacje w sprawie poruszonej przez pana posła.
Odpowiadając na pytania pana posła dotyczące zmniejszenia dostaw gazu ziemnego z kierunku wschodniego, uprzejmie informuję, że spółki Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA oraz Operatora Gazociągów Przesyłowych Gaz-System SA na bieżąco informują na swoich stronach internetowych o stanie dostaw gazu ziemnego do Polski z kierunku wschodniego. W chwili obecnej, zgodnie z informacjami udostępnianymi przez spółki, PGNiG SA nie otrzymuje na punktach wejścia do systemu przesyłowego na granicy wschodniej pełnych ilości gazu zamawianych u OOO Gazprom Export, zgodnie z obowiązującą umową handlową. Wysokość zamówień PGNiG SA wynika m.in. z konieczności zatłaczania gazu ziemnego do rozbudowywanych podziemnych magazynów gazu. Zgodnie z informacjami PGNiG SA ilości gazu nieodebrane z kierunku wschodniego są uzupełnione dostawami z kierunku zachodniego i południowego.
Jednocześnie spółki informują, że dostawy gazu ziemnego do Polski realizowane są na stabilnym poziomie, zapewniającym bezpieczną pracę systemu przesyłowego w Polsce. Wszyscy końcowi odbiorcy gazu w Polsce otrzymują gaz zgodnie ze swoim zapotrzebowaniem. Bilansowanie systemu odbywa się z dostaw importowych, wydobycia krajowego i poboru z podziemnych magazynów gazu. Zgodnie z informacjami przedstawianymi przez spółki będą one na bieżąco informować w przypadku jakiejkolwiek zmiany sytuacji na polskim rynku gazu.
Odpowiadając na pytanie pana posła dotyczące przygotowania polskiego systemu gazowego na możliwe zakłócenia w dostawie surowca do odbiorców, uprzejmie informuję, że zgodnie z art. 9 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 994/2010 z 20 października 2010 r. w sprawie środków zapewniających bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego i uchylenia dyrektywy Rady 2004/67/WE minister gospodarki jako organ właściwy w rozumieniu art. 3 ust. 2 ww. rozporządzenia opracował ocenę ryzyka związanego z bezpieczeństwem dostaw gazu ziemnego do Polski. Minister gospodarki zidentyfikował i opisał zagrożenia dla zapewnienia bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego, poddane analizie zostały również scenariusze zakłóceń dostaw gazu wynikające z ryzyk infrastrukturalnych, polityczno-rynkowych i rynkowych. W oparciu o ww. analizy minister gospodarki opracował oraz opublikował w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Gospodarki oraz na stronie internetowej Ministerstwa Gospodarki:
- ˝Plan działań zapobiegawczych˝;
- ˝Plan na wypadek sytuacji nadzwyczajnej˝.
Plan działań zapobiegawczych zawiera propozycje działań inwestycyjnych, których realizacja przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa energetycznego Polski w sektorze gazu ziemnego. Wskazane działania zapobiegawcze są spójne z zaleceniami Międzynarodowej Agencji Energetycznej i zaleceniami zawartymi w raporcie krajowym do komunikatu Komisji Europejskiej w sprawie rynku wewnętrznego energii z dnia 15 listopada 2012 r. Plan był przedmiotem konsultacji z sąsiednimi państwami członkowskimi UE oraz z Komisją Europejską.
Plan na wypadek sytuacji nadzwyczajnej zawiera środki oraz procedury postępowania, w tym schematy obiegu informacji oraz działań podejmowanych w celu przeciwdziałania, ograniczenia lub usunięcia skutków zakłóceń w dostawach gazu ziemnego, mające na celu zapobieganie zakłóceniom w dostawach gazu ziemnego w poszczególnych stanach kryzysowych, tj. w stanie wczesnego ostrzeżenia, alarmowym oraz nadzwyczajnym. Dokument został opracowany we współpracy z uczestnikami polskiego rynku gazu ziemnego i konsultowany z sąsiednimi państwami członkowskimi UE.
Obecnie w Ministerstwie Gospodarki trwa przygotowywanie aktualizacji zarówno ˝Planu działań zapobiegawczych˝, jak i ˝Planu na wypadek sytuacji nadzwyczajnej˝. Zaktualizowane plany po zatwierdzeniu ich przez ministra gospodarki zostaną opublikowane w BIP MG.
Jednocześnie informuję, że przeprowadzone z inicjatywy Komisji Europejskiej stress-testy europejskich systemów gazowych państw członkowskich UE wykazały, że w chwili obecnej polski system gazowy jest w stanie sprostać sytuacjom kryzysowym w perspektywie krótko- i średnioterminowej dzięki rozbudowie możliwości dywersyfikacji kierunków dostaw gazu ziemnego. Wpływ na dostawy gazu ziemnego do odbiorców mogłoby mieć jedynie długotrwałe zakłócenie wszystkich dostaw gazu ziemnego z Rosji do całej Unii Europejskiej.
Aktualnie potencjalne zmniejszenie wolumenu dostaw gazu ziemnego na punktach wejścia Wysokoje, Drozdowicze i Kondratki może być kompensowane za pomocą zwiększonych ilości gazu ziemnego dostarczanych do Polski z rynków państw członkowskich UE przez rewers na gazociągu jamalskim, pełne wykorzystanie przepustowości na punktach wejścia w Lasowie na granicy polsko-niemieckiej oraz w Cieszynie na granicy polsko-czeskiej, jak również przez zwiększony pobór gazu z magazynów.
Kluczową rolę dla zapewnienia bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego do odbiorców ogrywają magazyny gazu ziemnego. Na chwilę obecną w magazynach gazu ziemnego zgromadzono ponad 2,6 mld m3 gazu ziemnego. W instalacjach magazynowych zgromadzony został zapas obowiązkowy gazu ziemnego wynoszący 836,21 mln m3. Blisko 1,76 mld m3 stanowią zapasy handlowe będące w dyspozycji spółek obrotu.
Zgodnie z informacjami otrzymanymi od operatora systemu przesyłowego systemy gazu wysokometanowego i zaazotowanego są przygotowane do sezonu zimowego 2014/2015 w zakresie zdolności przesyłowych oraz czynności eksploatacyjnych.
Odpowiadając na pytanie dotyczące rozbudowy magazynów gazu, informuję, że Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo SA (dalej PGNiG SA) prowadzi działania w zakresie rozbudowy istniejących i budowy nowych pojemności magazynowych. Realizacja projektów budowy nowych i rozbudowy podziemnych magazynów gazu w znaczący sposób przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju poprzez zwiększenie pojemności magazynowych, które mogą zostać wykorzystane do utrzymywania zapasów handlowych wykorzystywanych do bilansowania systemu oraz w sytuacjach awaryjnych.
Inwestycje związane z budową nowych oraz rozbudową istniejących PMG otrzymały wsparcie finansowe w ramach POIiŚ na lata 2007-2013, oś priorytetowa X: ˝Bezpieczeństwo eneregtyczne, w tym dywersyfkacja źródeł energii˝ w wysokości 750,7 mln zł, co stanowi ok. 25,2% wartości projektów. Zgodnie z programem POIiŚ 2014-2020 w ramach V osi priorytetowej: Bezpieczeństwo energetyczne możliwe będzie dofinansowanie realizacji inwestycji wskazanych w priorytecie inwestycyjnym nr 7.5.: Zwiększenie efektywności energetycznej i bezpieczeństwa dostaw energii poprzez rozwój inteligentnych systemów dystrybucji, magazynowania i przesyłu energii oraz poprzez integrację rozproszonego wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych, w tym inwestycji w rozwój pojemności magazynowych.
Realizując powyższe inwestycje, pojemność czynna w instalacjach magazynowych może wzrosnąć do ponad 3 mld m3 w perspektywie po roku 2020.
Odnosząc się do pytania pana posła dotyczącego możliwego wzrostu ceny gazu ziemnego dla odbiorców, w związku z obserwowanym zmniejszeniem dostaw gazu ziemnego z kierunku wschodniego, informuję, że ceny gazu ziemnego dla odbiorców w gospodarstwach domowych, jak również w dalszym ciągu dla odbiorców instytucjonalnych podlegają zatwierdzeniu przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w trybie przepisów ustawy Prawo energetyczne. Obowiązkowi przedkładania cen do zatwierdzenia nie podlega sprzedaż gazu na giełdzie towarowej, gazu CNG, LNG oraz częściowo hurtowy obrót surowcem. Prezes URE w chwili obecnej jest w trakcie podejmowania dalszych działań zmierzających do uwolnienia cen gazu dla kolejnych grup odbiorców, jednakże w chwili obecnej każdy wzrost cen gazu ziemnego dla odbiorców indywidualnych i komercyjnych musi być zatwierdzony przez prezesa URE.
Przedstawiając powyższe wyjaśnienia, wyrażam przekonanie, że będą one stanowiły wyczerpującą odpowiedź na zgłoszone przez pana posła pytania.
Z poważaniem
Sekretarz stanu
Jerzy Witold Pietrewicz
Warszawa, dnia 12 listopada 2014 r.