Szanowna Pani Marszałek! W związku z interpelacją pana Piotra Chmielowskiego i pana Jacka Czerniaka, posłów na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, z dnia 5 maja 2014 r. w sprawie rozwiązywania umów kontraktowych przez Kujawsko-Pomorski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia przesłaną przy piśmie marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 maja 2014 r., znak: SPS-023-26422/14, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących informacji.
Pragnę poinformować, że zadania z zakresu określania jakości i dostępności oraz analizy kosztów świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie niezbędnym dla prawidłowego zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, przeprowadzanie konkursów ofert, rokowań i zawieranie umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, a także monitorowanie ich realizacji i rozliczanie zgodnie z przepisem art. 97 ust 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.) należą do kompetencji Narodowego Funduszu Zdrowia, natomiast zgodnie z art. 107 ust. 5 do zadań dyrektora OW NFZ należy m.in. efektywne i bezpieczne gospodarowanie środkami finansowymi oddziału oraz zawieranie i rozliczanie umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej.
Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że planowanie środków na poszczególne zakresy świadczeń w ramach planu finansowego oddziału wojewódzkiego należy do kompetencji dyrektora tego oddziału. Również w zakresie kompetencji dyrektora oddziału wojewódzkiego funduszu leży zgodnie z art. 124 ust. 5 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych możliwość dokonywania przesunięć w ramach kosztów świadczeń opieki zdrowotnej w planie finansowym tego oddziału.
Uwzględniając powyższe, w związku z ww. interpelacją, minister zdrowia wystąpił do NFZ z prośbą o przedstawienie stanowiska w przedmiotowej sprawie. Z odpowiedzi przekazanej przez NFZ wynika, że w latach 2012-2013 Kujawsko-Pomorski OW NFZ rozwiązał 18 umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, w tym:
- za wypowiedzeniem: 7 umów, wartość zmniejszenia umowy - 278 661 zł;
- bez wypowiedzenia: 11 umów, wartość zmniejszenia umowy - 618 076 zł.
Każda z umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej została rozwiązana z podaniem uzasadnienia.
Odnosząc się do kwestii dotyczącej wystąpienia przez świadczeniodawcę na drogę sądową, Kujawsko-Pomorski OW NFZ poinformował, że żaden ze świadczeniodawców, z którym rozwiązano umowy w ww. trybie, nie wystąpił na drogę sądową przeciw NFZ. Natomiast ustosunkowując się do kwestii liczby przypadków likwidacji świadczeniodawców na skutek rozwiązania kontraktu, Kujawsko-Pomorski OW NFZ poinformował, iż nie posiada informacji w tym zakresie.
Jednocześnie informuję, że zgodnie z § 36 załącznika nr 1 do rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 6 maja 2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2008 r. Nr 81, poz. 484), dyrektor oddziału wojewódzkiego funduszu może rozwiązać umowę w części lub w całości bez zachowania okresu wypowiedzenia w następujących przypadkach:
1) utraty przez świadczeniodawcę uprawnień koniecznych do udzielania świadczeń;
2) naruszenia przepisu art. 132 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą (tj. zakazu zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z lekarzem, pielęgniarką, położną, inną osobą wykonującą zawód medyczny lub psychologiem, jeżeli udzielają oni świadczeń opieki zdrowotnej u świadczeniodawcy, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z funduszem);
3) rażącego naruszenia § 6 ust. 4 rozporządzenia (tj. wyznaczonego harmonogramu pracy udzielania świadczeń) lub § 8 rozporządzenia (tj. niezapewnienia udzielania świadczeń w sposób kompleksowy);
4) udzielania świadczeń przez osoby nieuprawnione lub nieposiadające kwalifikacji i uprawnień do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny;
5) udzielania świadczeń w sposób i w warunkach istotnie nieodpowiadających wymogom określonym w obowiązujących przepisach prawa lub umowie;
6) przerwy w udzielaniu świadczeń lub ograniczenia ich dostępności uniemożliwiających funduszowi wywiązanie się z terminowego i pełnego wykonania zobowiązań wobec świadczeniobiorców;
7) wielokrotnego przedstawiania przez świadczeniodawcę nieprawdziwych lub niezgodnych ze stanem faktycznym danych lub informacji będących dla oddziału wojewódzkiego funduszu podstawą ustalenia kwoty należności;
8) przedstawienia przez świadczeniodawcę nieprawdziwych lub niezgodnych ze stanem faktycznym danych lub informacji mających istotny wpływ na zawarcie umowy w toku postępowania w sprawie zawarcia umowy;
9) udaremnienia kontroli świadczeniodawcy przeprowadzanej przez fundusz;
10) niewykonania przez świadczeniodawcę zaleceń pokontrolnych z przyczyn leżących po stronie świadczeniodawcy, o ile w tym przypadku wcześniej nie nałożono kary umownej z tego tytułu.
Rozwiązanie umowy w przypadkach określonych w pkt 2-6 w części albo w całości bez zachowania okresu wypowiedzenia wymaga wcześniejszego wezwania świadczeniodawcy do usunięcia uchybień w terminie 14 dni lub dłuższym, jeżeli strony tak ustalą. W praktyce zastosowanie sankcji w trakcie realizacji umowy następuje w przypadku ustalenia tego faktu przez fundusz w trakcie prowadzonej kontroli realizacji świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie art. 64 ustawy. W oparciu o tak stwierdzone ustalenia fundusz wzywa świadczeniodawcę do usunięcia uchybień pod rygorem rozwiązania umowy w trybie § 36 rozporządzenia.
W przypadku nieusunięcia uchybień w wyznaczonym terminie dyrektorowi oddziału wojewódzkiego funduszu przysługuje uprawnienie do rozwiązania umowy. Należy zaznaczyć, iż wniesienie zażalenia przez świadczeniodawcę na czynności dyrektora oddziału wojewódzkiego funduszu związane z obowiązkiem usunięcia uchybień zawiesza bieg terminu rozwiązania umowy do czasu rozpatrzenia zażalenia przez prezesa funduszu oraz wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy (za wyjątkiem sytuacji, o której mowa w ww. pkt 5, tj. udzielania świadczeń w sposób i w warunkach istotnie nieodpowiadających wymogom określonym w obowiązujących przepisach prawa lub umowie).
Ponadto w przypadku wystąpienia zagrożenia zdrowia lub życia świadczeniobiorców w związku z zaistnieniem opisanych okoliczności rozwiązanie umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia nie wymaga uprzedniego wezwania świadczeniodawcy do usunięcia uchybień.
Jednocześnie wyjaśniam, iż na podstawie § 37 rozporządzenia także świadczeniodawca może rozwiązać umowę bez zachowania okresu wypowiedzenia w przypadku niedokonania przez oddział wojewódzki funduszu płatności co najmniej za dwa kolejne okresy sprawozdawcze udzielania świadczeń.
Z poważaniem
Sekretarz stanu
Sławomir Neumann
Warszawa, dnia 18 czerwca 2014 r.