Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na interpelację posłów Piotra Chmielowskiego i Adama Kępińskiego z dnia 17 marca 2014 r. w sprawie wzrostu polskiego eksportu do Rosji przekazaną przy piśmie z dnia 11 kwietnia 2014 r., znak SPS-023-25846/14, uprzejmie proszę o przyjęcie informacji i wyjaśnień do czterech postawionych pytań.

   1. Jaka jest struktura produktowa polskiego eksportu do Rosji?

   Zgodnie z wstępnymi danymi GUS polski eksport do Rosji w 2013 r. wyniósł ok. 10,8 mld USD, co oznaczało jego wzrost o ok. 9,2% w stosunku do poziomu osiągniętego w 2012 r. W 2013 r. wiodącą grupą towarową w eksporcie do Rosji stanowiły wyroby przemysłu elektromaszynowego, których dostawy osiągnęły ok. 4,2 mld USD (udział ok. 39%, wzrost o ok. 4,6%). Należy zauważyć, że wśród głównych grup towarowych najwyższy wzrost wartości dostaw w wys. ok. 22,4% odnotowano w grupie art. rolno-spożywczych, których dostawy wyniosły ok. 1,66 mld USD (ok. 15,4% udziału w eksporcie ogółem). Ważne miejsce w dostawach na rynek rosyjski zajmowały również towary klasyfikowane w następujących grupach: wyroby przemysłu chemicznego - ok. 2,1 mld USD (udział ok. 19,5%, wzrost dostaw o ok. 14,6%,), wyroby metalurgiczne - ok. 0,9 mld USD (udział ok. 8,3%, wzrost dostaw o ok. 5,3%,), wyroby przemysłu lekkiego - ok. 0,5 mld USD (udział ok. 4,8%, wzrost dostaw o ok. 15,3%), wyroby przemysłu drzewno-papierniczego - ok. 0,48 mld USD (udział ok. 4,5%, wzrost odstaw o ok. 7,5%).

   2. Jaka jest struktura produktowa polskiego importu z Rosji?

   Zgodnie z wstępnymi danymi GUS polski import z Rosji w 2013 r. osiągnął ok. 25,3 mld USD, co oznaczało spadek jego wartości o ok. 9,6% w stosunku do poziomu odnotowanego w 2012 r. Import z Rosji tradycyjnie zdominowany jest przez produkty mineralne, które stanowiły ok. 90% wartości dostaw. W ub. roku na dostawy ropy naftowej przypadało ponad 68%, zaś na dostawy gazu ziemnego ok. 19% wartości importu. Pozostałe grupy towarowe zajmowały nieznaczącą pozycję w imporcie z tego kraju, w tym wyroby przemysłu chemicznego - ok. 5%, wyroby metalurgiczne - ok. 2,4%, wyroby przemysłu elektromaszynowego - ok. 1%, wyroby przemysłu drzewno-papierniczego - ok. 0,6%, artykuły rolno-spożywcze - 0,5%. W 2013 r. z rynku rosyjskiego importowane były różne surowce i półprodukty, m.in. węgiel (ok. 900 mln USD), kauczuki (ok. 240 mln USD), chlorek potasu (ok. 121 mln USD), wyroby walcowane (ok. 111 mln USD), aluminium niestopowe (ok. 88 mln USD), metanol (ok. 71 mln USD), surówka (ok. 46 mln USD), mocznik (ok. 44 mln USD) oraz nawozy mineralne (ok. 44 mln USD).

   3. Jaki jest bilans obrotów towarowych Polski z Rosją w latach 2012 i 2013?

   Porównanie danych GUS dot. obrotów handlowych między Polską a Rosją przytoczonych w poniższej tabeli wskazuje, że ujemne dla Polski saldo w relacjach handlowych z Rosją w 2012 r. ukształtowało się na poziomie ok. 18,1 mld USD, zaś w 2013 r. obniżyło do wartości ok. 14,5 mld USD. Tym samym w 2013 r. nastąpiła poprawa salda obrotów handlowych z Rosją o ok. 3,6 mld USD.

Polsko-rosyjskie obroty handlowe w latach 2012 -2013, wartość w mln USD

*) Dane wstępne.
Źródło: dane GUS

   4. Jakie są perspektywy utrzymania trendu w wymianie handlowej z Rosją?

   Można ocenić, że podstawową pozytywną tendencją w rozwoju relacji handlowych między Polską i Rosją w ostatnich latach był dynamiczny rozwój polskiego eksportu do tego kraju. Wskazuje na to m.in. ponad 7-krotny wzrost wartości polskich dostaw na rynek rosyjski po akcesji Polski do Unii Europejskiej z ok. 1,5 mld USD w końcu 2003 r. do blisko 11 mld USD w 2013 r. Rozpatrując z tego punktu widzenia perspektywy utrzymania trendu w wymianie handlowej z Rosją, należy skonstatować, że w 2014 r. w rozwoju polskiego eksportu do Rosji wystąpiły tendencje spadkowe wynikające ze spowolnienia gospodarczego Rosji pogłębionego przez sytuację kryzysową w relacjach Rosja - Ukraina. Ministerstwo Gospodarki ocenia, opierając się na danych ewidencyjnych Ministerstwa Finansów oraz sygnałach pochodzących od polskich eksporterów, że w I kwartale br. dostawy z Polski do Rosji uległy obniżeniu o ok. 5,4% w stosunku do analogicznego okresu ubiegłego roku. Posiadane rozeznanie wskazuje, że podobne tendencje występują w eksporcie Unii Europejskiej do Rosji, w tym w przypadku większości krajów zajmujących ważne pozycje w dostawach na rynek rosyjski. Należy również podkreślić, że ujemny wpływ na rozwój polskiego eksportu do Rosji w 2014 r. wywierają ograniczenia nakładane przez ten kraj na import produktów rolnych z krajów UE, w tym z Polski (gł. wieprzowina, wyroby z wieprzowiny).

   Mając na uwadze tegoroczne tendencje w eksporcie do Rosji oraz dostępne prognozy rozwoju gospodarczego Rosji wskazujące na możliwość kontynuacji tendencji spadkowych w rosyjskiej gospodarce, należy liczyć się z utrzymaniem spadku eksportu z Polski do Rosji w nadchodzącym okresie czasu. Można zakładać, że skala i horyzont czasowy tego trendu zależeć będą w istotnym stopniu również od postępów w uregulowaniu aktualnego kryzysu na Wschodzie.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Ilona Antoniszyn-Klik

   Warszawa, dnia 2 maja 2014 r.