Szanowna Pani Marszałek! Odpowiadając na interpelację posła Stanisława Pięty (SPS-023-25759/14) w sprawie likwidacji filii Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach z siedzibą w Bielsku-Białej, pragnę złożyć następujące wyjaśnienia.

   Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.) Bielski Ośrodek Naukowo-Dydaktyczny w Bielsku-Białej nie ma statusu filii Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, gdyż art. 2 ust. 1 pkt 18j ustawy przewiduje, że filią uczelni jest zamiejscowa jednostka organizacyjna uczelni, w której skład wchodzą co najmniej dwie podstawowe jednostki organizacyjne uczelni. Natomiast Bielski Ośrodek Naukowo-Dydaktyczny w Bielsku-Białej został utworzony w 1966 r., na podstawie wówczas obowiązujących przepisów, jako punkt konsultacyjny Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach.

   W 2005 r. Senat Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach podjął uchwałę zobowiązującą władze uczelni do przedstawienia koncepcji przekształcenia punktów konsultacyjnych (w tym w Bielsku-Białej), tak by dostosować ich strukturę organizacyjną do wymogów obowiązującej od 1 września 2005 r. ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. W 2007 r. senat uczelni podjął uchwałę w sprawie funkcjonowania w ramach Skonsolidowanego Śląskiego Obszaru Metropolitalnego m.in. Bielskiego Ośrodka Naukowo-Dydaktycznego. Miasto Bielsko-Biała zostało zaliczone do Skonsolidowanego Śląskiego Obszaru Metropolitalnego na podstawie art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 171, z późn. zm.) oraz ˝Planu zagospodarowania przestrzennego województwa śląskiego˝ zatwierdzonego uchwałą nr II/21/2/2004 Sejmiku Województwa Śląskiego z dnia 21 czerwca 2004 r.

   Uczelnia mogła prowadzić kształcenie w Bielskim Ośrodku Naukowo-Dydaktycznym zgodnie z art. 85 ust. 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, w myśl którego podstawowa jednostka organizacyjna uczelni może prowadzić kształcenie w obiektach położonych w tym samym co siedziba uczelni obszarze metropolitalnym bez potrzeby tworzenia zamiejscowych jednostek organizacyjnych.

   Po analizie sytuacji ekonomicznej, w tym także z uwagi na spadek liczby kandydatów na studia spowodowany niżem demograficznym, Senat Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach w dniu 27 marca 2014 r. podjął uchwałę o zakończeniu kształcenia w Bielskim Ośrodku Naukowo-Dydaktycznym z dniem 30 września 2014 r. Władze uczelni zapewniły możliwość kontynuowania kształcenia w Uniwersytecie Ekonomicznym w Katowicach studentom, którzy dotąd studiowali w Bielsku-Białej. Senat upoważnił także rektora uczelni do takiego określenia opłat za świadczone usługi edukacyjne studentom, aby uwzględniały one ponoszenie wyższych kosztów związanych z kontynuowaniem studiów w Katowicach.

   Odnosząc się do kwestii przygotowania programów pomocowych dla uczelni, które umożliwiają studiowanie uboższej młodzieży z mniejszych ośrodków, uprzejmie informuję, iż projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw nie zawiera propozycji zmian w tym zakresie.

   Natomiast odnośnie do kwestii opłat za drugi kierunek studiów - zasadniczym celem wprowadzonych rozwiązań dotyczących nowego modelu dostępu do bezpłatnych studiów na drugim kierunku studiów w uczelni publicznej było zapewnienie szerszego dostępu do studiów stacjonarnych młodzieży podejmującej studia na pierwszym kierunku studiów bez wnoszenia opłat, a jednocześnie utrzymanie zasady, że najlepsi studenci mają otwarty dostęp do bezpłatnych studiów na drugim kierunku, jeśli znajdą się w grupie 10% najlepszych studentów na roku.

   Zasada ta obowiązuje dopiero od roku akademickiego 2012/2013, przy czym studenci drugiego kierunku studiów wnosili opłaty dopiero po ukończeniu pierwszego roku studiów. Studenci płacą za dodatkowe studia faktycznie od kilku miesięcy, zasada obowiązuje zatem zbyt krótko, by można było przypisywać jej tak znaczący wpływ na decyzje kandydatów na studia i studentów.

   Wśród propozycji zmian w przepisach dotyczących odpłatności za studia znalazła się m.in. zmiana zasad odpłatności za drugi kierunek studiów, która była też konsultowana z przedstawicielami studentów. Przewiduje się zmianę przepisów, tak aby osoba, która decyduje się na studiowanie drugiego kierunku, od razu wiedziała, czy musi zapłacić za studia, czy nie. Obecnie student dowiaduje się o tym dopiero po roku studiowania drugiego kierunku. Proponowana zmiana daje możliwość zwalniania z opłat za drugi kierunek studiów osób przyjętych na studia na podstawie najlepszych wyników z rekrutacji, co gwarantuje podtrzymanie projakościowego charakteru zmian. Resort proponuje także zmianę limitu z obowiązującego obecnie 10% na 20% najlepszych kandydatów przyjętych na dany kierunek. O ostatecznym kształcie regulacji w tym zakresie rozstrzygnie Sejm RP w trakcie prac nad projektem ustawy o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz niektórych innych ustaw.

   Odnosząc się do pytania o liczbę studentów filii Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach z siedzibą w Bielsku-Białej w ciągu ostatnich 10 lat, uprzejmie informuję, iż Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego nie dysponuje takimi danymi. Uczelnia przekazuje dane o studentach do systemu informacji o szkolnictwie wyższym POL-on w podziale na kierunki studiów, bez wskazywania jednostek organizacyjnych uczelni.

   Pragnę jednocześnie dodać, że zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego sprawuje nadzór nad zgodnością działań uczelni z przepisami prawa i statutem. Pozwolę sobie podkreślić, iż nie oznacza to, że uczelnie i ich organy są organizacyjnie lub też służbowo podporządkowane ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego. Stosownie do art. 4 ust. 1 ww. ustawy uczelnie są autonomiczne we wszystkich obszarach swojego działania, na zasadach określonych w ustawie. Autonomia dotyczy w szczególności uruchomienia lub zniesienia kształcenia, a także tworzenia i likwidowania jednostek organizacyjnych uczelni - rozstrzygnięcie przyjęte przez Senat Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach mieści się w tym obszarze. Warte odnotowania jest, że uczelnia, mając na względzie zobowiązania wobec studentów, którzy zdecydowali się na kształcenie w Bielsku-Białej, zapewniła im możliwość kontynuowania studiów.

   Z wyrazami szacunku i poważania

   Podsekretarz stanu

   Jacek Guliński

   Warszawa, dnia 5 maja 2014 r.