Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na interpelację złożoną przez pana posła Piotra Chmielowskiego i pana posła Jacka Czerniaka, przekazaną przy piśmie pana Marka Kuchcińskiego, wicemarszałka Sejmu, z dnia 20 marca 2014 r. (znak: SPS-023-25356/14), w sprawie rozwiązywania umów kontraktowych przez Małopolski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia, uprzejmie proszę o przyjęcie następujących informacji.
Mając na uwadze treść interpelacji, minister zdrowia wystąpił o powyższe informacje do wskazanego oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia. Zgodnie z otrzymanymi wyjaśnieniami dotyczącymi rozwiązywania umów ze świadczeniodawcami wynika, iż w 2012 i 2013 r. Małopolski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia rozwiązał w całości 6 umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej, bez zachowania okresu wypowiedzenia, w następujących rodzajach świadczeń:
- w 2012 r.: leczenie szpitalne - chemioterapia, podstawowa opieka zdrowotna oraz profilaktyczne programy zdrowotne;
- w 2013 r.: ambulatoryjna opieka specjalistyczna, zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze oraz lecznictwo uzdrowiskowe.
Jednocześnie oddział wskazał, iż w latach 2012-2013 siedmiu świadczeniodawców wypowiedziało w całości umowy zawarte z funduszem, z zachowaniem okresu wypowiedzenia.
Odnosząc się do pytania nr 2, dotyczącego kwot, na jakie opiewały rozwiązane umowy, oddział poinformował, iż rozwiązane bez zachowania okresu wypowiedzenia umowy opiewały na łączną kwotę 2 877 708,13 zł.
Należy zaznaczyć, iż każde pismo rozwiązujące ww. umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia zawierało formalnoprawne podstawy rozwiązania. We wszystkich przypadkach podstawę prawną dla dokonywania powyższych czynności stanowił § 36 załącznik nr 1 do rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 6 maja 2008 r. w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (Dz. U. z 2008 r. Nr 81, poz. 484), zgodnie z którym dyrektor oddziału wojewódzkiego funduszu może rozwiązać umowę w części lub w całości bez zachowania okresu wypowiedzenia w następujących przypadkach:
1) utraty przez świadczeniodawcę uprawnień koniecznych do udzielania świadczeń;
2) naruszenia przepisu art. 132 ust. 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.), zwanej dalej ˝ustawą˝ (tj. zakazu zawierania umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z lekarzem, pielęgniarką, położną, inną osobą wykonującą zawód medyczny lub psychologiem, jeżeli udzielają oni świadczeń opieki zdrowotnej u świadczeniodawcy, który zawarł umowę o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej z funduszem);
3) rażącego naruszenia § 6 ust. 4 rozporządzenia (tj. wyznaczonego harmonogramu pracy udzielania świadczeń) lub § 8 rozporządzenia (tj. niezapewnienia udzielania świadczeń w sposób kompleksowy);
4) udzielania świadczeń przez osoby nieuprawnione lub nieposiadające kwalifikacji i uprawnień do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej w określonym zakresie lub w określonej dziedzinie medycyny;
5) udzielania świadczeń w sposób i w warunkach istotnie nieodpowiadających wymogom określonym w obowiązujących przepisach prawa lub umowie;
6) przerwy w udzielaniu świadczeń lub ograniczenia ich dostępności uniemożliwiających funduszowi wywiązanie się z terminowego i pełnego wykonania zobowiązań wobec świadczeniobiorców;
7) wielokrotnego przedstawiania przez świadczeniodawcę nieprawdziwych lub niezgodnych ze stanem faktycznym danych lub informacji, będących dla oddziału wojewódzkiego funduszu podstawą ustalenia kwoty należności;
8) przedstawienia przez świadczeniodawcę nieprawdziwych lub niezgodnych ze stanem faktycznym danych lub informacji, mających istotny wpływ na zawarcie umowy w toku postępowania w sprawie zawarcia umowy;
9) udaremnienia kontroli świadczeniodawcy przeprowadzanej przez fundusz;
10) niewykonania przez świadczeniodawcę zaleceń pokontrolnych, z przyczyn leżących po stronie świadczeniodawcy, o ile w tym przypadku wcześniej nie nałożono kary umownej z tego tytułu.
Rozwiązanie umowy w przypadkach określonych w pkt 2-6 w części albo w całości bez zachowania okresu wypowiedzenia wymaga wcześniejszego wezwania świadczeniodawcy do usunięcia uchybień w terminie 14 dni lub dłuższym, jeżeli strony tak ustalą. W praktyce zastosowanie sankcji w trakcie realizacji umowy następuje w przypadku ustalenia tego faktu przez fundusz w trakcie prowadzonej kontroli realizacji świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie art. 64 ustawy. W oparciu o tak stwierdzone ustalenia fundusz wzywa świadczeniodawcę do usunięcia uchybień, pod rygorem rozwiązania umowy w trybie § 36 rozporządzenia.
W przypadku nieusunięcia uchybień, w wyznaczonym terminie, dyrektorowi oddziału wojewódzkiego funduszu przysługuje uprawnienie do rozwiązania umowy.
Należy zaznaczyć, iż wniesienie zażalenia przez świadczeniodawcę na czynności dyrektora oddziału wojewódzkiego funduszu związane z obowiązkiem usunięcia uchybień zawiesza bieg terminu rozwiązania umowy do czasu rozpatrzenia zażalenia przez prezesa funduszu oraz wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy (z wyjątkiem sytuacji, o której mowa w ww. pkt 5, tj. udzielania świadczeń w sposób i w warunkach istotnie nieodpowiadających wymogom określonym w obowiązujących przepisach prawa lub umowie).
Ponadto w przypadku wystąpienia zagrożenia zdrowia lub życia świadczeniobiorców w związku z zaistnieniem opisanych okoliczności rozwiązanie umowy bez zachowania okresu wypowiedzenia nie wymaga uprzedniego wezwania świadczeniodawcy do usunięcia uchybień.
Jednocześnie wyjaśniam, iż na podstawie § 37 rozporządzenia także świadczeniodawca może rozwiązać umowę bez zachowania okresu wypowiedzenia w przypadku niedokonania przez oddział wojewódzki funduszu płatności co najmniej za dwa kolejne okresy sprawozdawcze udzielania świadczeń.
Odnosząc się do pytania w sprawie liczby spraw sądowych, Małopolski Oddział NFZ poinformował, iż świadczeniodawcy, których umowy zostały rozwiązane w całości bez zachowania okresu wypowiedzenia, z przyczyn leżących po ich stronie, nie występowali na drogę sądową. W związku z powyższym oddział nie odnotował ustalenia przez sąd bezskuteczności rozwiązania umowy ani zasądzenia przez sąd odszkodowania w związku z bezzasadnym rozwiązaniem umowy.
Natomiast ustosunkowując się do kwestii liczby przypadków likwidacji świadczeniodawców na skutek rozwiązania kontraktu, oddział funduszu poinformował, iż nie posiada informacji w tym zakresie.
Z poważaniem
Sekretarz stanu
Sławomir Neumann
Warszawa, dnia 9 maja 2014 r.