Szanowna Pani Marszałek! W nawiązaniu do pisma z dnia 4 lutego 2014 r. (sygn. SPS-023-24208/14) dotyczącego interpelacji posła na Sejm RP pana Macieja Banaszaka w sprawie funkcjonowania Komendy Straży Miejskiej Miasta Poznania uprzejmie informuję, że stosownie do art. 1 ust. 1 i art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1383) straż gminna (miejska) jest fakultatywnie tworzoną przez radę gminy formacją służącą do ochrony porządku publicznego na terenie gminy. Utworzenie/rozwiązanie straży gminnej (miejskiej), jak również zatrudnienie komendanta straży poprzedzone jest wnioskiem o opinię w tym zakresie skierowanym odpowiednio przez radę gminy lub wójta, burmistrza (prezydenta miasta) do właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego (stołecznego). Wydanie wskazanej opinii nie jest jednak warunkiem niezbędnym do podjęcia decyzji przez ww. organy samorządu terytorialnego.
Przełożonym komendanta straży gminnej (miejskiej) jest wójt, burmistrz (prezydent miasta), który również zatrudnia strażników (komendant straży zaś, jeżeli straż jest samodzielną jednostką organizacyjną gminy). Zgodnie z art. 9 ust. 1 i ust. 2 ustawy o strażach gminnych nadzór nad działalnością straży sprawuje wójt, burmistrz (prezydent miasta), a w zakresie wykonywania uprawnień wymienionych w art. 12 wskazanej ustawy, użycia broni palnej oraz środków przymusu bezpośredniego, ewidencji określonej w art. 9a ust. 1 ww. ustawy nadzór sprawuje wojewoda przy pomocy komendanta wojewódzkiego (stołecznego) Policji działającego w jego imieniu. Wojewoda sprawuje nadzór przez:
1) okresowe lub doraźne kontrole obejmujące całokształt lub część spraw poddanych nadzorowi;
2) wydawanie zaleceń pokontrolnych oraz kontrolę prawidłowości i terminowości ich realizacji;
3) podejmowanie innych czynności zmierzających do usunięcia stwierdzonych uchybień i zapobieżenia ich powstawaniu.
Stosownie do § 5 ust. 1 rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 21 grudnia 2009 r. w sprawie trybu sprawowania nadzoru nad działalnością straży gminnych (miejskich) - Dz. U. Nr 220, poz. 1733, z późn. zm. - kontrole przeprowadzają na podstawie pisemnego upoważnienia wojewody i ważnej legitymacji służbowej wyznaczeni przez komendanta wojewódzkiego (stołecznego) Policji funkcjonariusze Policji lub pracownicy komendy wojewódzkiej (stołecznej) Policji.
Jednocześnie pragnę wskazać, że zgodnie z informacjami przekazanymi przez Komendę Główną Policji prezydent miasta Poznania pismem z dnia 4 maja 2009 r. zwrócił się z prośbą do ówczesnego wielkopolskiego komendanta wojewódzkiego Policji w Poznaniu o wydanie opinii o kandydaturze osoby wskazanej w wystąpieniu na stanowisko komendanta Straży Miejskiej Miasta Poznania. Pismem z dnia 20 maja 2009 r. przedmiotowa opinia została przesłana panu prezydentowi. Z treści ww. opinii wynika, że w dacie jej wydania ˝Komenda Wojewódzka Policji w Poznaniu nie posiada informacji zawierających przeciwwskazania co do objęcia przez ww. osobę przedmiotowego stanowiska˝.
Komenda Główna Policji wskazała również, że w 2013 r. nie przeprowadzono kontroli okresowej oraz kontroli doraźnej w Straży Miejskiej Miasta Poznania. Brak kontroli w 2013 r. wynika z faktu przeprowadzenia kontroli okresowych we wskazanej jednostce w dniach 16-23 czerwca 2011 r. oraz w dniach 12-15 listopada 2012 r. Jednocześnie z informacji przekazanych przez KGP wynika, że kontrola okresowa Straży Miejskiej Miasta Poznania zostanie zaplanowana i ujęta w zatwierdzanym przez wojewodę wielkopolskiego ˝Planie kontroli okresowych straży gminnych (miejskich) na terenie województwa wielkopolskiego na rok 2015˝, natomiast w 2014 r. przewidziane jest przeprowadzenie kontroli doraźnej ww. jednostki.
Ponadto uprzejmie informuję, że ocena spełnienia przez kandydata na strażnika gminnego (miejskiego) określonych w art. 24 ustawy o strażach gminnych przesłanek pozostaje poza zakresem właściwości ministra spraw wewnętrznych. Decyzję o zatrudnieniu danej osoby na stanowisku strażnika/komendanta straży gminnej (miejskiej) podejmuje pracodawca w oparciu o posiadane informacje.
Jednocześnie pragnę poinformować, że kwestie dotyczące szkoleń podstawowych w strażach gminnych (miejskich) oraz organizacji egzaminów kończących te szkolenia pozostają w zainteresowaniu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, w tym także analizowana jest potrzeba ewentualnej nowelizacji ustawy o strażach gminnych oraz wydanych na jej podstawie aktów wykonawczych dotyczących m.in. ww. kwestii. Tym niemniej należy wskazać, iż w opinii Komendy Głównej Policji zgodnie z obowiązującym stanem prawnym Policja nie posiada uprawnień do kontroli podmiotów szkolących strażników gminnych (miejskich).
Z wyrazami szacunku
Podsekretarz stanu
Grzegorz Karpiński
Warszawa, dnia 19 marca 2014 r.