Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na przesłaną przez pana Marka Kuchcińskiego, wicemarszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, przy piśmie z dnia 28 stycznia br. (znak: SPS-023-23912/14) interpelację pana posła Michała Tomasza Pacholskiego w sprawie uzyskania prawa jazdy kategorii innych niż B przez osoby niesłyszące przedstawiam następujące informacje.
Zasady wydawania uprawnień do kierowania pojazdami na terenie Unii Europejskiej regulowane są przepisami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2006/126/WE w sprawie praw jazdy. Zgodnie przepisami art. 7 ust. 1 lit. a tej dyrektywy prawa jazdy są wydawane tylko tym kandydatom, którzy zdali egzamin umiejętności i zachowania oraz egzamin teoretyczny i zadowalająco przeszli badanie lekarskie zgodnie z przepisami załączników II i III do tej dyrektywy. Przepisy przedmiotowej dyrektywy zostały wdrożone do prawa polskiego przepisami ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami oraz przepisami aktów wykonawczych do tej ustawy.
Biorąc pod uwagę powyższe, w ustawie o kierujących pojazdami w art. 11 określono następujące wymagania dla osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami - art. 11.1. Prawo jazdy jest wydawane osobie, która:
1) osiągnęła minimalny wiek wymagany do kierowania pojazdami odpowiedniej kategorii;
2) uzyskała orzeczenie:
a) lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdem;
b) psychologiczne o braku przeciwwskazań psychologicznych do kierowania pojazdem - nie dotyczy prawa jazdy kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E lub T.
Zgodnie z przepisami załącznika nr III do ww. dyrektywy badania lekarskie przeprowadzane są dla 2 grup kierowców:
- grupa 1 - kierowcy pojazdów kategorii A, A1, A2, AM, B, B1 i BE;
- grupa 2 - kierowcy pojazdów kategorii C, CE, C1, C1E, D, DE, D1 i D1E.
Zgodnie z przepisem ust. 7 przedmiotowego załącznika dla kierowców grupy 2 wydanie lub przedłużenie terminu ważności prawa jazdy musi być poprzedzone badaniem lekarskim sprawność organu słuchu, w tym w szczególności badaniem kompensacji.
Przepis ust. 5 przedmiotowego załącznika wskazuje, że wymagania ustanowione przez państwa członkowskie w odniesieniu do wydawania lub przedłużania terminu ważności prawa jazdy mogą być bardziej rygorystyczne niż te wymienione w niniejszym załączniku. Dla kierowców grupy 1 badanie to nie jest wymagane.
Zagadnienia badań lekarskich dla osób ubiegających się i posiadających uprawnienia do kierowania pojazdami szczegółowo regulują przepisy rozporządzenia ministra zdrowia z dnia 7 stycznia 2004 r. w sprawie badań lekarskich kierowców i osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz. U. z 2013 r. poz. 133).
Zgodnie z przepisem § 4 przedmiotowego rozporządzenia w ramach badania lekarskiego uprawniony lekarz ocenia u osoby badanej ogólny stan zdrowia, a w szczególności stan układu krążenia, układu oddechowego, układu nerwowego, sprawność narządu ruchu i stan psychiczny. W wyniku badania lekarskiego uprawniony lekarz stwierdza u osoby badanej istnienie lub brak między innymi chorób narządu słuchu i równowagi. Należy wskazać, że zgodnie z przepisem ust. 2a ubytek częściowy lub całkowity słuchu nie musi stanowić przeciwwskazania zdrowotnego do uzyskania uprawnień do kierowania pojazdami przez osobę ubiegającą się o prawo jazdy kategorii A, A1, B, B1, B+E, T albo posiadającą prawo jazdy kategorii A, A1, B, B1, B+E, T.
Zgodnie z przepisem § 8 przedmiotowego rozporządzenia sposób oceny stanu narządu słuchu i równowagi osoby badanej w celu stwierdzenia istnienia lub braku przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.
Zgodnie z pkt 1 ust. 2 załącznika nr 4 ww. do rozporządzenia w przypadku osoby ubiegającej się o prawo jazdy kategorii C, C1, D, D1, C+E, C1+E, D+E, D1+E, pozwolenie do kierowania tramwajem lub świadectwo kwalifikacji zawodowej albo posiadającej prawo jazdy kategorii C, C1, D, D1, C+E, C1+E, D+E, D1+E, pozwolenie do kierowania tramwajem lub świadectwo kwalifikacji zawodowej przeprowadza się badanie audiometryczne tonalne, w którym ubytek słuchu w uchu gorzej słyszącym obliczony jako średnia dla częstotliwości 0,5 oraz 1, 2 i 4 kHz nie może przekraczać 35 dB. W przypadku przekroczenia tej wartości lekarz wydaje orzeczenie o stwierdzeniu przeciwwskazań do kierowania pojazdami powyższych kategorii.
Zgodnie z przepisami § 10 ww. rozporządzenia uprawniony lekarz na podstawie badania lekarskiego wydaje orzeczenie lekarskie stwierdzające brak lub istnienie przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami dla jednej z dwóch grup kategorii:
1) A, A1, B, B1, T, B+E;
2) C, C1, D, D1, C+E, D+E, C1+E, D1+E oraz pozwolenia do kierowania tramwajem.
Należy wskazać, że orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do kierowania pojazdami może zawierać ograniczenie w korzystaniu z uprawnień do kierowania pojazdami wynikające ze stanu zdrowia. Takie ograniczenie określone przez lekarza organ wydający prawo jazdy wpisuje do dokumentu prawa jazdy w formie odpowiedniego kodu np. 0201 - wymagana korekta słuchu - aparat słuchowy jednouszny. W przypadku uzyskania orzeczenia lekarskiego stwierdzającego przeciwwskazania do kierowania pojazdami kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E organ wydający prawo jazdy nie może wydać uprawnienia do kierowania pojazdami. Oznacza to także, że osoba, która uzyskała takie orzeczenie, nie może rozpocząć szkolenia dla kandydatów na kierowców ww. kategorii ani przystąpić do egzaminu w tym zakresie.
Odnosząc się do pytania dotyczącego wprowadzenia zasady, że podczas konferencji organizowanych przez MIR tłumacz języka migowego będzie stał w bezpośredniej bliskości osoby przemawiającej, uprzejmie informuję, że w przypadku jeżeli tłumacz języka migowego będzie brał udział w konferencjach prasowych lub innych wystąpieniach publicznych organizowanych przez resort, będzie on stał w miejscu dobrze widocznym dla osób posługujących się językiem migowym.
Z poważaniem
Sekretarz stanu
Zbigniew Rynasiewicz
Warszawa, dnia 21 lutego 2014 r.