Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na pismo z dnia 29 lutego 2012 r., znak: SPS-023-2192/12, skierowane do prezesa Rady Ministrów, przy którym przekazano interpelację grupy posłów w sprawie stanu realizacji obietnic wyborczych składanych w 2011 r. uprzejmie przekazuję informacje w przedmiotowej sprawie.

   1. Rozbudowa drogi krajowej nr 79 Katowice - Bytom do klasy drogi ekspresowej

   Zgodnie z art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115, z późn. zm.) zarządcami dróg są: dla dróg krajowych - generalny dyrektor dróg krajowych i autostrad, dróg wojewódzkich - zarząd województwa, dróg powiatowych - zarząd powiatu a dla dróg gminnych - wójt (burmistrz, prezydent miasta). W granicach miast na prawach powiatu zarządcą wszystkich dróg, za wyjątkiem dróg ekspresowych i autostrad, jest prezydent miasta.

   Zgodnie zaś z art. 20 ww. ustawy do zarządcy drogi należy m.in.: utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, przeprowadzanie okresowych kontroli stanu dróg i drogowych obiektów inżynierskich oraz przepraw promowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego, wykonywanie robót interwencyjnych oraz robót utrzymaniowych i zabezpieczających.

   Ponieważ droga krajowa nr 79 przebiega przez tereny miast na prawach powiatów, to podmiotami będącymi zarządcami przedmiotowej drogi są prezydenci miast, przez które przebiega i w ich właściwości leżą wszelkie sprawy związane z przebudową.

   Odnosząc się do kwestii przekwalifikowania drogi krajowej nr 79 do klasy drogi ekspresowej, należy wskazać, że docelowy układ autostrad i dróg ekspresowych został określony w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 15 maja 2004 r. w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 128, poz. 1334, z późn. zm.). Zgodnie z zapisami przedmiotowego rozporządzenia wśród dróg ekspresowych nie została uwzględniona droga ekspresowa S79.

   Chciałbym również poinformować, że wpływające do resortu infrastruktury wnioski dotyczące zmian w układzie dróg ekspresowych poddawane są szczegółowym analizom, a ich ewentualne uwzględnienie może nastąpić przy kolejnej zmianie zapisów rozporządzenia w sprawie sieci autostrad i dróg ekspresowych.

   2. Zwolnienie z opłat za przejazdy autostradami A1 i A4 w obrębie aglomeracji śląskiej

   Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2002 r. w sprawie autostrad płatnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 121, poz. 1034) autostradami budowanymi i eksploatowanymi jako płatne są m.in. autostrada A1 (Gdańsk - Toruń - Łódź - Piotrków Trybunalski - Częstochowa - Gliwice - Gorzyczki - granica państwa) oraz autostrada A4 (granica państwa - Jędrzychowice - Krzyżowa - Legnica - Wrocław - Opole - Gliwice - Katowice - Kraków - Tarnów - Rzeszów - Korczowa - granica państwa). Zatem zarówno autostrada A1, jak również autostrada A4 na całej swej długości powinny być eksploatowane jako płatne.

   Zgodnie z art. 37a ust. 1 ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym za przejazd autostradą pobierane są opłaty. Wyjątkiem od tej zasady są sytuacje, w których autostrada nie została przystosowana do poboru opłat.

   Mając na względzie powyższe dane, należy stwierdzić, że minister transportu, budownictwa i gospodarki morskiej nie podjął nowej decyzji dotyczącej wprowadzenia do systemu prawnego obowiązku wnoszenia opłat za przejazd autostradami.

   Ze względu na fakt, że kwestia umożliwienia bezpłatnego przejazdu autostradowymi obwodnicami miast stanowiła często podnoszony postulat społeczny, w ówczesnym Ministerstwie Infrastruktury podjęto inicjatywę mającą na celu wprowadzenie do dotychczas obowiązującego systemu prawnego rozwiązania spełniającego oczekiwania społeczeństwa. Kwestia możliwości bezpłatnego korzystania z odcinków autostradowych jest kwestią złożoną, bowiem z jednej strony dotyczy umożliwienia społecznościom lokalnym bezpłatnego korzystania z infrastruktury, a z drugiej strony wiąże się z pozbawieniem Krajowego Funduszu Drogowego wpływów z tego tytułu. Rozważano wiele wariantów rozwiązania omawianej kwestii. Jeden z nich w postaci projektu rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie w sprawie autostrad płatnych został przedstawiony w ramach konsultacji społecznych i umieszczony na stronie internetowej ministerstwa. Ustalając listę autostradowych obwodnic miast objętych zwolnieniem z opłat, resort kierował się następującymi kryteriami:

   1) odcinek pozostaje w zarządzie generalnego dyrektora dróg krajowych i autostrad;

   2) odcinek zlokalizowany jest w okolicach najbardziej zurbanizowanych miast o największym natężeniu ruchu, mających powyżej 600 tys. ludności.

   Projekt spotkał się z dużym zainteresowaniem, a uwagi w dalszym ciągu wpływają do ministerstwa, gdzie są analizowane. Jednocześnie ministerstwo analizując potrzeby społeczne przedstawione we wspomnianych uwagach, podjęło dialog z Ministerstwem Finansów, mając na celu wypracowanie optymalnej koncepcji.

   Należy podkreślić, iż przygotowywane przez resort projekty aktów prawnych umieszczane są na stronie Biuletynu Informacji Publicznej, co ma na celu udostępnienie ich jak najszerszemu gronu podmiotów, które mogłyby być zainteresowane zapoznaniem się z ich treścią oraz zgłoszeniem ewentualnych uwag na ten temat. Dzięki umieszczaniu tekstu danego aktu na stronie BIP jest on ogólnodostępny, co umożliwia zgłoszenie opinii każdemu z zainteresowanych podmiotów.

   3. Realizacja odcinka autostrady A1 na odcinku Stryków - Pyrzowice

   Pierwotnie odcinek ten przewidywany był do realizacji w systemie partnerstwa publiczno-prywatnego (p.p.p.). Dnia 22 stycznia 2009 r. podpisana została umowa na budowę i eksploatację z konsorcjum Autostrada Południe SA. Konsorcjum w przewidzianym umową terminie 1 roku, czyli do 22 stycznia 2010 r. nie zapewniło finansowania tej inwestycji, do czego było zobowiązane w umowie o budowę i eksploatację. W związku z powyższym umowa nie weszła w życie.

   W konsekwencji powyższego została podjęta decyzja, iż odcinek ten zostanie podzielony na dwa odcinki realizacyjne: Stryków - Tuszyn i Tuszyn - Pyrzowice, z których pierwszy realizowany jest w systemie tradycyjnym, tj. inwestorem jest Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad. Dnia 22 grudnia 2010 r. została podpisana umowa z wykonawcą robót budowlanych odcinka Stryków - Tuszyn w systemie projektuj i buduj. Kontraktowy termin zakończenia prac przewidywany jest na sierpień 2013 r.

   W odniesieniu do drugiego odcinka realizacyjnego Tuszyn - Pyrzowice, prowadzone są analizy, co do możliwości realizacji w systemie p.p.p. Należy wskazać, że dotychczasowe założenia (w tym harmonogram) dotyczące projektu budowy i eksploatacji autostrady Al w formule partnerstwa publiczno-prywatnego, oparte były o uzyskanie pozytywnej opinii Eurostat w przedmiocie statystycznego niezaliczania wydatków na ten projekt w ciężar zobowiązań sektora finansów publicznych. Niemniej Eurostat, opinią z dnia 28 listopada 2011 r., uznał, iż projekt, przy przekazanych przez stronę polską założeniach, wpływa na dług i deficyt sektora finansów publicznych. Przy tak istotnej zmianie uwarunkowań dla realizacji przedmiotowego projektu nie można w chwili obecnej zaktualizować harmonogramu tego przedsięwzięcia.

   W odniesieniu do realizacji zadania budowy autostrady A1 od Pyrzowic do granicy państwa należy wskazać, że odcinki realizacyjne Maciejów - Sośnica, węzeł Sośnica, Sośnica - Bełk oraz Bełk - Świerklany zostały oddane do ruchu i udostępnione użytkownikom. W odniesieniu do pozostałych odcinków realizacyjnych w chwili obecnej prowadzone są zaawansowane prace budowlane, których zakończenie przewidywane jest na bieżący rok.

   4. Budowa zbiornika Racibórz Dolny

   Podmiotem odpowiedzialnym za realizację przedmiotowego zadania jest Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gliwicach. W chwili obecnej prowadzone są prace przygotowawcze związane z uzyskaniem decyzji administracyjnych wymaganych przepisami prawa. Przygotowany został wniosek o wydanie decyzji na realizację inwestycji. Zgodnie jednak z ustawą z dnia 8 lipca 2010 r. o szczególnych zasadach przygotowania do realizacji inwestycji w zakresie budowli przeciwpowodziowych (Dz. U. Nr 143, poz. 963) do wniosku należy dołączyć szereg innych decyzji administracyjnych, opinii, informacji i uzgodnień, których pozyskanie spoczywa na inwestorze - Regionalnym Zarządzie Gospodarki Wodnej (RZGW) w Gliwicach.

   W dniu 05 marca 2012 r. RZGW w Warszawie wydało pozwolenie wodnoprawne dla przedmiotowej inwestycji. Zgodnie z wnioskiem inwestora pozwoleniu nadano tryb natychmiastowej wykonalności. Obecnie do uzyskania pozostały następujące dokumenty:

   - aktualna mapa przedstawiająca projektowany obszar inwestycji, z zaznaczeniem podziału geodezyjnego nieruchomości oraz terenu niezbędnego dla obiektów budowlanych, oraz istniejące uzbrojenie terenu, a także wskazanie części nieruchomości będących częścią inwestycji, na której nie będą prowadzone roboty budowlane, skala 1:10 000,

   - specjalistyczna opinia do zaktualizowanego projektu budowlanego w rozumieniu art. 33 ust. 3 pkt l ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2010 r. Nr 243, poz. 1623, z późn. zm.). Opinia zostanie wykonana przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej, Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie, Ośrodek Technicznej Kontroli Zapór z siedzibą w Katowicach - OTKZ, ul. Bratków 10, 40-045 Katowice.

   Z uwagi na miesięczny okres ważności wypisów z rejestru gruntów dla działek z terenu inwestycji (ok. 4500 szt.), które stanowią element wniosku o pozwolenie na realizację inwestycji, zaktualizowany wniosek o wydanie decyzji na realizację inwestycji, wg informacji RZGW w Gliwicach, może być złożony najwcześniej 30 marca 2012 r., po przewidywanym otrzymaniu brakujących map i opinii.

   5. Budowa szybkiej lokalnej kolei łączącej Pyrzowice z aglomeracją śląską

   Projekt ˝Budowa połączenia kolejowego MPL Katowice w Pyrzowicach z miastami aglomeracji górnośląskiej, odcinek Katowice - Pyrzowice˝ - prace przygotowawcze (nr 7.1-20.2) współfinansowany jest ze środków UE w ramach Programu Operacyjnego ˝Infrastruktura i środowisko˝ na lata 2007-2013.

   Przetarg nieograniczony na wykonanie dokumentacji przedprojektowej i projektowej został ogłoszony w maju 2008 r. Umowę podpisano z konsorcjum firm Pöyry Infra GmbH, Pöyry Infra sp. z o.o. i DB International GmbH we wrześniu 2009 r. W ramach zadania wykonawca do chwili obecnej zrealizował następujące etapy:

   - etap Ia - wykonanie map do realizacji umowy i dokumentów do podziału nieruchomości, w tym: projekt i wykonanie osnowy geodezyjnej,

   - etap Ib - wykonanie map do realizacji umowy i dokumentów do podziału nieruchomości, w tym: materiały geodezyjne oraz mapy do celów projektowych,

   - etap II - wykonanie badań geotechnicznych i geologicznych,

   - etap III - opracowanie prognoz społeczno-gospodarczych i analiz marketingowych,

   - etap IV - trasowanie linii, ustalenie zakresu robót oraz wybór opcji,

   - etap V - opracowanie raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko,

   - etap VIII - opracowanie studium wykonalności - faza II,

   - etap IXa - opracowanie dokumentacji projektowej - projekt budowlany.

   W związku z protestami mieszkańców gmin, przez które przebiegać ma planowana linia kolejowa, wystąpiły problemy na etapie uzyskania niezbędnych dokumentów w zakresie wymagań środowiskowych.

   Procedura rozpoczęta została we wrześniu 2010 r. z chwilą złożenia w RDOŚ Katowice raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko. Konsultacje społeczne ogłaszane przez tamtejszy RDOŚ odbyły się dwukrotnie i zostały zakończone w pierwszej połowie listopada 2011 r. rozprawą administracyjną otwartą dla społeczeństwa w Śląskim Urzędzie Wojewódzkim w Katowicach. W wyniku rozprawy administracyjnej ukazało się obwieszczenie regionalnego dyrektora ochrony środowiska w Katowicach z dnia 7 grudnia 2011 r., informujące o przedłożeniu wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach do dyrektora generalnego ochrony środowiska z prośbą o zaopiniowanie przez Krajową Komisję do spraw Ocen Oddziaływania na Środowisko. Posiedzenie zespołu roboczego tejże komisji zaplanowano na I połowę 2012 r.

   Zgodnie z obwieszczeniem RDOŚ Katowice z dnia 9 lutego br. z powodu skomplikowanego charakteru sprawy i przekazania wniosku do zaopiniowania Krajowej Komisji do spraw Ocen Oddziaływania na Środowisko termin załatwienia sprawy przedłużono do końca marca 2012 r.

   Powyższe działania implikują niemożność odebrania przez PKP PLK SA prac zrealizowanych w etapach VI - uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia oraz XI - wniosek o dofinansowanie projektu z funduszy UE (dla projektu POliŚ 7.1-20.1)

   Problemy związane z uzyskaniem niezbędnej dokumentacji środowiskowej przekładają się bezpośrednio także na harmonogram realizacji pozostałych, obecnie wdrażanych etapów projektu, tj.:

   - przygotowanie projektów podziału działek w ramach etapu I - wykonanie map do realizacji umowy i dokumentów do podziału nieruchomości, podetap c) - regulacja stanów prawnych nieruchomości,

   - monitorowanie procedury pozyskiwania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach (w zakresie etapu VI),

   - przygotowanie map oraz pozyskiwaniem od właściwych organów opinii i innych załączników do wniosku o uzyskanie decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej (w ramach etapu VII),

   - przygotowanie projektu wykonawczego dla poszczególnych branż i odcinków połączenia kolejowego w ramach etapu IXb - opracowanie dokumentacji projektowej - projekt wykonawczy.

   Ocenia się, że prace projektowe zostaną zakończone w III kwartale br., zaś pozyskanie prawomocnych decyzji administracyjnych: środowiskowej i lokalizacyjnej, umożliwiających uzyskanie pozwolenia na budowę (w ramach etapu IXc), nastąpi w 2013 r. Po zakończeniu etapu X - opracowanie dokumentacji przetargowej na realizację prac budowlanych, możliwe będzie wszczęcie odpowiednich procedur i rozpoczęcie robót budowlanych w kolejnej perspektywie finansowej 2014-2020.

   Z poważaniem

   Sekretarz stanu

   Tadeusz Jarmuziewicz

   Warszawa, dnia 23 marca 2012 r.