Szanowny Panie Ministrze! Propozycja zmian, którą poniżej przedstawiamy, jest spowodowana interwencją przedstawicieli stowarzyszeń, fundacji i osób kościelnych, prowadzących opiekę paliatywną i hospicyjną.
W rozumieniu zapisów wspomnianej ustawy (art. 16 ust. 1) działalność hospicyjna i paliatywna jest zaliczona do działalności leczniczej, a w związku z tym - do działalności gospodarczej. Przepisy te jednak w żadnym stopniu nie pokazują stanu faktycznego i prawnego, w jakim działają powyższe organizacje. Działania, które podejmują stowarzyszenia, fundacje czy osoby kościelne, są działaniami charytatywnymi; nie pobiera się żadnych opłat od pacjentów, którzy znajdują się pod ich opieką. Wprawdzie posiadają kontrakty zawarte z NFZ, ale pokrywają one jedynie ok. 50-80% rzeczywistych kosztów opieki. Powstającą stratę na działalności organizacje pokrywają z darowizn i 1% podatku przekazywanego organizacjom pożytku publicznego. Rozwiązania przyjęte w ustawie o działalności leczniczej wprowadzają paraliż działalności polegający na odcięciu tego źródła finansowania.
Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.) dokonała uściślenia pojęć działalności statutowej i działalności gospodarczej. Przepisy ustawy wyłączyły możliwość prowadzenia w tym samym zakresie działalności gospodarczej i statutowej odpłatnej działalności pożytku publicznego. W świetle tych przepisów stowarzyszenie lub fundacja, które prowadzą działalność gospodarczą, nie są organizacjami pozarządowymi, a w konsekwencji nie prowadzą także działalności pożytku publicznego. Z kolei w świetle art. 20 ustawy organizacją pożytku publicznego uprawnioną do skorzystania z odpisu 1% podatku dochodowego od osób fizycznych jest jedynie organizacja pozarządowa (stowarzyszenie lub fundacja), a organizacje prowadzące działalność gospodarczą - będące przedsiębiorstwami w rozumieniu art. 551 Kodeksu cywilnego - nie mają takiego statusu.
Zapisy ustawy o działalności leczniczej zawierają więc regulacje, które pozbawiają organizacje pozarządowe możliwości prowadzenia działalności leczniczej, w tym działalności hospicyjnej i paliatywnej. Przedstawione zmiany pozwolą na wyłączenie fundacji, stowarzyszeń, kościołów, kościelnych osób prawnych i związków wyznaniowych, wykonujących działalność leczniczą, spod reżimu prawnego nakładającego na podmioty lecznicze obowiązek prowadzenia działalności leczniczej w formie przedsiębiorstw.
Propozycja zmiany dotyczy zapisów ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112, poz. 654, z późn. zm.) w następującym zakresie:
a) w art. 16 dodaje się ust. 3 w brzmieniu: ˝Działalność lecznicza podmiotów leczniczych wymienionych w art. 4 ust. 5 i 6 nie jest działalnością gospodarczą, jeżeli nie jest prowadzona w celach zarobkowych˝,
b) w art. 106 ust. 3 lit. c słowa ˝rejestru przedsiębiorców˝ zastępuje się słowami ˝krajowego rejestru sądowego˝.
Szanowny Panie Ministrze! Biorąc powyższe argumenty pod uwagę, uprzejmie prosimy o odpowiedź na pytanie: Czy Pana resort przygotowuje nowelizację wspomnianej ustawy w zaproponowanym zakresie?
Pozostajemy z szacunkiem
Posłanki Agnieszka Kołacz-Leszczyńska
i Zofia Czernow
Wałbrzych, dnia 14 lutego 2012 r.