Szanowna Pani Marszałek! Odpowiadając na interpelację pana posła Macieja Banaszaka (SPS-023-21817p/13) w sprawie zajęć dodatkowych prowadzonych w przedszkolach, uprzejmie wyjaśniam.
Szczegółową organizację wychowania, nauczania i opieki w przedszkolu publicznym w danym roku szkolnym określa arkusz organizacji przedszkola opracowany przez dyrektora przedszkola (zgodnie z § 8 załącznika nr 1 do rozporządzenia ministra edukacji narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół - Dz. U. Nr 61, poz. 624, z późn. zm.). W arkuszu organizacji określa się m.in. czas pracy poszczególnych oddziałów.
W każdym przedszkolu realizowany jest obowiązkowo program wychowania przedszkolnego, który uwzględnia podstawę programową wychowania przedszkolnego (rozporządzenie ministra edukacji narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół - Dz. U. poz. 977).
Zgodnie z § 6 ust. 2a przywołanego załącznika na wniosek rodziców (prawnych opiekunów) w przedszkolu mogą być prowadzone zajęcia dodatkowe. Dlatego też ich organizacja, z uwzględnieniem w szczególności potrzeb i możliwości rozwojowych dzieci, musi być określona w statucie przedszkola.
Odnosząc się bezpośrednio do pytań zawartych w interpelacji, jednocześnie mając na uwadze szczegółowe wyjaśnienia przekazane w odpowiedzi na interpelację SPS-023-21817/13, informuję, że to dyrektor przedszkola jest odpowiedzialny za właściwą organizację wszystkich zajęć w przedszkolu, w tym również dodatkowych.
Należy podkreślić, że to on kieruje działalnością przedszkola, sprawuje nadzór pedagogiczny, sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne (art. 39 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty - Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.).
Aby zorganizować prowadzenie danych zajęć dodatkowych (przepisy nie zawierają katalogu tych zajęć), dyrektor może powierzyć ich prowadzenie nauczycielom zatrudnionym w przedszkolu, zatrudnić nowych nauczycieli, posiadających odpowiednie kompetencje do prowadzenia konkretnych zajęć, podpisać umowę z podmiotem zewnętrznym na prowadzenie tych zajęć (nie zwalnia to dyrektora przedszkola z obowiązku zapewnienia bezpieczeństwa dzieci i opieki nad nimi).
Natomiast opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego wnoszone przez rodziców, zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie odnoszą się do zajęć wykraczających poza podstawę programową.
Wynika to z nowelizacji ustawy o systemie oświaty z dnia 5 sierpnia 2010 r. (Dz. U. Nr 148, poz. 991), która zmieniła dotychczasową zasadę ustalania opłat za świadczenia przedszkoli, zgodnie z którą przedszkole mogło pobierać opłaty tylko za zajęcia wykraczające poza podstawę programową, wprowadzając możliwość pobierania odpłatności za każdą godzinę zajęć realizowanych ponad czas bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki ustalony przez radę gminy, nie krótszy niż 5 godzin dziennie. Ograniczenie możliwości pobierania opłat przewyższających 1 zł za godzinę zajęć dotyczy zatem wszystkich zajęć realizowanych przez przedszkole poza czasem bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki, w tym także zajęć dodatkowych.
Reasumując, opłaty pobierane od rodziców za przedszkole nie mogą być wyższe niż 1 zł za godzinę, gdyż zgodnie z art. 14 ust. 8 ustawy o systemie oświaty, publiczne przedszkole nie może pobierać opłat innych niż ustalone przez radę gminy zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o systemie oświaty.
Jeżeli świadczeniu rodziców usiłuje się nadać inną formę niż powyższa opłata, wykorzystując do tego cywilnoprawną formę darowizny (˝dobrowolne składki od rodziców˝), której wniesienie jest warunkiem zorganizowania zajęć dla określonej grupy wychowania przedszkolnego, to nie jest to nic innego niż pobieranie opłaty pod pozorem innej czynności prawnej.
Mając na uwadze powyższe, wszelkie inne formy wpłacania przez rodziców dzieci w przedszkolu publicznym dodatkowych, tj. innych niż ustalone w ustawie opłat za zajęcia odbywające się w czasie funkcjonowania przedszkola, stanowi próbę omijania przepisów prawa.
Z poważaniem
Podsekretarz stanu
Przemysław Krzyżanowski
Warszawa, dnia 12 grudnia 2013 r.