Stan faktyczny: Na stronie Ministerstwa Zdrowia znajduje się projekt ustawy z dnia 19 października 2011 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w zakresie wyboru świadczeniodawcy podstawowej opieki zdrowotnej. Proponowane przez ministerstwo zmiany w tym projekcie rodzą wątpliwości dotyczące interpretacji poniższych zapisów:
1) w art. 28:
b) po ust. 1 dodaje się ust. 1a w brzmieniu:
˝1a. Świadczeniobiorca, dokonując wyboru świadczeniodawcy udzielającego świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej, wskazuje jednocześnie lekarza, pielęgniarkę lub położną podstawowej opieki zdrowotnej spośród lekarzy, pielęgniarek i położnych ubezpieczenia, udzielających świadczeń opieki zdrowotnej u tego świadczeniodawcy.˝;
2) w art. 56:
a) ust. 1 otrzymuje brzmienie:
˝1. Wybór świadczeniodawcy udzielającego świadczeń z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej oraz wskazanie lekarza, pielęgniarki lub położnej podstawowej opieki zdrowotnej świadczeniobiorca potwierdza pisemnym oświadczeniem woli, zwanym dalej ˝deklaracją wyboru˝.˝,
b) w ust. 2:
- po pkt 4 dodaje się pkt 4a w brzmieniu:
˝4a) dane dotyczące świadczeniodawcy, w tym jego nazwę (firmę), siedzibę i miejsce udzielania świadczeń;˝,
- pkt 5 otrzymuje brzmienie:
˝5) imię i nazwisko lekarza i pielęgniarki lub położnej podstawowej opieki zdrowotnej;˝,
c) dodaje się ust. 6 w brzmieniu:
˝6. Deklaracje wyboru, w przypadku zaprzestania udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez wskazanego lekarza, pielęgniarkę lub położną podstawowej opieki zdrowotnej u wybranego świadczeniodawcy, do czasu wskazania kolejnego lekarza, pielęgniarki lub położnej podstawowej opieki zdrowotnej lub wyboru nowego świadczeniodawcy, zachowują ważność w zakresie wyboru świadczeniodawcy.˝.
Proponowane zapisy nowelizacji ustawy w systemie wyboru świadczeniodawcy w odniesieniu literalnym ograniczają możliwość wyboru lekarza, pielęgniarki, położnej tylko do jednego świadczeniodawcy, który ma zakontraktowany pełny zakres świadczeń podstawowej opieki zdrowotnej. Zmiana ta spowoduje, że pacjent będzie musiał wybrać cały pakiet świadczeń jednocześnie, zostaną więc niejako ˝narzuceni˝ pielęgniarka, położna lub lekarz. Ta regulacja narusza prawo do swobodnego wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej. Zaproponowane w nowelizacji zmiany ograniczają samodzielność zawodową pielęgniarek i położnych, stawiając praktyki lekarza rodzinnego w dominującej pozycji, co narusza podstawowe zasady konkurencyjności.
Nowelizacja ustawy w zakresie przedstawionych punktów będzie miała wpływ na rynek pracy oraz konkurencyjność i przedsiębiorczość, ponieważ wprowadzone zmiany spowodują wyeliminowanie z rynku usług medycznych wszystkich podmiotów prowadzących świadczenia tylko z zakresu opieki pielęgniarskiej i położniczej. Proponowane zmiany będą miały negatywny wpływ na ochronę zdrowia, ograniczając dostęp do świadczeń pielęgniarki i położnej oraz jakości świadczonych usług poprzez ograniczenie konkurencyjności.
Należy zwrócić uwagę na komunikat, który ukazał się stronie internetowej Ministerstwa Zdrowia w dniu 3 listopada 2011 r. na temat nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej w zakresie wyboru świadczeniodawcy podstawowej opieki zdrowotnej w kwestii jej interpretacji. W komunikacie Ministerstwo Zdrowia stwierdza, że zasadniczym celem zmiany przepisów jest ułatwienie pacjentom dostępu do świadczeń zdrowotnych, a świadczeniodawcom - zarządzania i rozliczania usług z funduszem w przypadku występujących po stronie świadczeniodawców zmian podmiotowych (np. odejścia lekarza, pielęgniarki czy położnej). Obecnie deklaracja wyboru ma charakter deklaracji imiennej, co powoduje, że w przypadku zmian w tym zakresie zarówno pacjenci, jak i świadczeniodawcy mają problemy z uzyskaniem czy rozliczeniem świadczeń.
Wydaję się, że odpowiedzią na przedstawione problemy jest ta część komunikatu, w której stwierdza się: Nowelizacja - czytamy w komunikacie - nie wprowadza żadnych zmian czy ograniczeń w zakresie prawa wyboru przez pacjenta różnych świadczeniodawców POZ, czyli np. praktyk zawodowych lekarskich czy pielęgniarki lub położnej u tego samego świadczeniodawcy. Mimo tego komunikatu treść proponowanej nowelizacji w sensie literalnym świadczy o czymś zupełnie odwrotnym.
Pytanie: Czy ministerstwo, zgodnie z treścią komunikatu, przewiduje wprowadzenie zmian w projekcie ustawy, które jednoznacznie określą intencje ustawodawcy oraz wyeliminują możliwość interpretacji cytowanych przepisów?
Z wyrazami szacunku
Poseł Tadeusz Arkit
Warszawa, dnia 21 listopada 2011 r.