Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na interpelacje pana posła Piotra Chmielowskiego oraz grupy posłów (pisma, nr SPS-023-17786-17790/13, z dnia 21 maja br. oraz, SPS-023-17965-17969/13, z dnia 24 maja br.) w sprawie zakresu pomocy oferowanej obywatelom przez placówki dyplomatyczno-konsularne w poszczególnych państwach uprzejmie informuję.
W zakres opieki nad obywatelami polskimi przebywającymi za granicą wchodzi przede wszystkim: pomoc poszkodowanym w wypadkach, kataklizmach lub innych zdarzeniach losowych; opieka nad zatrzymanymi, aresztowanymi lub pozbawionymi wolności w inny sposób; pośredniczenie w przekazywaniu pieniędzy na powrót do kraju, a w szczególnych przypadkach udzielanie bezpośredniego wsparcia finansowego za zobowiązaniem spłaty; wydawanie dokumentów podróży na powrót do kraju w sytuacji ich utraty; okazywanie wsparcia przy organizacji transportu ciał zmarłych obywateli polskich do kraju. Szczególną formę opieki konsularnej stanowi pomoc obywatelom polskim za granicą w sytuacjach kryzysowych. Aktywność ministerstwa w tym zakresie obejmuje zarówno działania prewencyjne, jak i interwencyjne. Działania prewencyjne polegają na bieżącym monitorowaniu przez ministerstwo oraz polskich konsulów sytuacji w danym kraju. Na stronach internetowych Ministerstwa Spraw Zagranicznych publikowane są stosowne ostrzeżenia dla podróżujących. Ponadto zachęcamy osoby udające się w regiony potencjalnego zagrożenia do zgłaszania wyjazdów poprzez system rejestracji dostępny na stronie internetowej resortu. Dzięki temu w razie zagrożenia łatwiej można nawiązać kontakt oraz udzielić szybszej pomocy. Jeśli zaistnieje taka konieczność, działania interwencyjne podejmują konsulowie na miejscu, wspierani w razie potrzeby przez funkcjonujący od ubiegłego roku Zespół Wsparcia Konsularnego - grupę doświadczonych pracowników służby konsularnej, specjalnie przeszkolonych i wyposażonych w nowoczesny sprzęt, gotowych do udzielenia w krótkim czasie doraźnego wsparcia dowolnej polskiej placówce za granicą. Działania interwencyjne mogą być prowadzone zarówno samodzielnie, jak i wspólnie z innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Departament Konsularny MSZ oraz polscy konsulowie pozostają w stałym kontakcie z konsulami innych państw członkowskich, wymieniają się z nimi informacjami o zagrożeniach oraz w razie potrzeby koordynują działania. W krajach, w których Polska nie posiada zawodowych przedstawicielstw, obywatele polscy objęci są ochroną i opieką ze strony konsulów honorowych RP oraz placówek innych państw unijnych na podstawie art. 23 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Ministerstwo dokłada wszelkich starań, by zapewnić wszystkim obywatelom polskim odpowiednią pomoc i opiekę.
W ramach wspierania rozwoju oraz promocji polskiej gospodarki i eksportu placówki udzielają pomocy przy organizacji spotkań biznesowych, jak również służą wszechstronną informacją na temat potencjalnych partnerów.
Jeśli chodzi o transport, to w ograniczonym stopniu odpłatnej pomocy w tym zakresie mogą udzielić Ambasady RP w: Algierii, Arabii Saudyjskiej, Australii, Austrii, Finlandii i Norwegii, na zasadach określonych w zarządzeniu nr 23 dyrektora generalnego służby zagranicznej z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie zasad prowadzenia gospodarki samochodowej w placówkach zagranicznych. Pozostałe placówki udzielają pomocy przy organizacji transportu.
Pokojami gościnnymi dysponują przedstawicielstwa RP w: Algierii, Austrii, Finlandii oraz Norwegii (cennik opłat za pobyt dostępny u kierownika placówki). Ambasady RP w: Albanii, Angoli, Argentynie oferują pomoc w rezerwacji hotelu i możliwość skorzystania z rabatów oferowanych placówkom dyplomatycznym. W celu skorzystania z pokojów gościnnych należy zwrócić się z wnioskiem do kierownika danej placówki zagranicznej.
Jednocześnie pragnę zauważyć, że ani polskie prawodawstwo, ani pragmatyka urzędnicza nie znają pojęcia ˝delegacja nieoficjalna˝. Przedstawiciel Sejmu RP lub Senatu RP przebywa w danym kraju jako osoba delegowana przez jeden z tych organów - i wówczas wszystkie związane z delegacją koszty pokrywa instytucja delegująca i/lub strona zapraszająca (w tej sytuacji placówka udziela wsparcia w organizacji wizyty) - albo przebywa jako osoba prywatna - i wówczas traktowany jest jak każdy obywatel RP.
Z wyrazami szacunku
Podsekretarz stanu
Bogusław Winid
Warszawa, dnia 14 czerwca 2013 r.