Szanowny Panie Ministrze! Pneumokoki należą do najczęstszych przyczyn poważnych zakażeń bakteryjnych u dzieci i dorosłych. Największe ryzyko występuje jednak u najmłodszych dzieci, głównie do 2. roku i osób po 75. roku życia. Pneumokoki należą do grupy bakterii występujących powszechnie i praktycznie niemożliwe jest uniknięcie kontaktu z nimi. Badanie przeprowadzone wśród warszawskich przedszkolaków wskazało, że 2/3 z nich jest nosicielami pneumokoków. Dzieci zaś są źródłem zakażeń dla starszych członków rodziny. W efekcie zakażenia pneumokokami może dojść do rozwoju ciężkiej, tzw. inwazyjnej choroby pneumokokowej typu sepsa, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenia płuc z bakteriemią. Inwazyjna choroba pneumokokowa jest jedna z najgroźniejszych chorób na świecie, której można zapobiec poprzez szczepienie. Według WHO umiera na nią rocznie około miliona dzieci na świecie, głównie w krajach rozwijających się.
Wszystkie kraje w EU, poza Polską i Rumunią, mają powszechne, bezpłatne szczepienia przeciwko zakażeniom pneumokokowym dla populacji dzieci nowonarodzonych. Wszędzie tam, gdzie wprowadzono powszechne szczepienia dla dzieci do 2. roku życia, zakażenia, jakie wywołują pneumokoki, zostały w zdecydowany sposób ograniczone w całej populacji. Powszechne podanie szczepionki u małych dzieci, odpowiednio wcześnie, powoduje spadek liczby zachorowań pneumokokowych u dzieci, a także redukcję nosicielstwa. To z kolei zmniejsza transmisję drobnoustroju na inne grupy populacyjne, tj. dzieci starsze i dorosłych, redukując jednocześnie zachorowania w tych grupach.
W Polsce szczepione są bezpłatne tylko dzieci z grupy ryzyka. Wiele samorządów terytorialnych, rozumiejąc znaczenie szczepienia dla zdrowia całej populacji, realizuje programy szczepień przeciw pneumokokom dla dzieci do lat 2. Od kilku lat priorytetem zmian zgłaszanych przez pediatryczny zespół ds. programu szczepień ochronnych jest wprowadzenie do kalendarza powszechnych szczepień przeciwko pneumokokom. Nadanie profilaktyce pneumokokowej rangi priorytetu wynika z sytuacji epidemiologicznej w kraju - bardzo wysokiego nosicielstwa, dużej liczby zachorowań i rosnącej oporności pneumokoków na antybiotyki, w tym przede wszystkim alarmująca jest oporność serotypu 19A.
W związku z tym uprzejmie proszę o odpowiedź na pytania:
1. Czy Ministerstwo Zdrowia rozważa zmiany w kalendarzu szczepień i wprowadzenie obowiązkowych, bezpłatnych szczepień przeciwko zakażeniom pneumokokowym dla wszystkich dzieci nowonarodzonych? Jeżeli tak, to kiedy?
2. Czy Ministerstwo Zdrowia ma dane, ile dzieci objętych jest szczepieniami przeciw pneumokokom - dzieci z grupy ryzyka, zaszczepione z inicjatywy rodziców i zaszczepione w ramach samorządowych programów zdrowotnych?
3. Czy ministerstwo monitoruje samorządowe programy i analizuje ich efektywność? Czy obserwowane są zmiany w zachorowaniach i hospitalizacji dzieci z powodu zakażeń pneumokokami oraz dorosłych, szczególnie ludzi starszych, w gminach objętych programami samorządowymi? Czy rozważane są możliwości wspólnego realizowania i finansowania takich programów zdrowotnych przez MZ, samorządy czy też NFZ?
Z poważaniem
Poseł Janina Okrągły
Warszawa, dnia 22 kwietnia 2013 r.