Szanowna Pani Marszałek! W związku z przekazaną przez pana marszałka przy piśmie z 27 grudnia 2012 r., znak: SPS-023-12856/12, interpelacją pana posła Adama Abramowicza w sprawie odmowy wydania przez lekarzy orzeczników ZUS zaświadczeń o niezdolności do pracy oraz wydawania zaświadczeń o niezdolności do pracy przez lekarzy rodzinnych i medycyny pracy pozwolę sobie przedstawić, co następuje.

   W wystąpieniu pana posła zostały poruszone dwie odrębne zasady ustalania niezdolności do pracy:

   1) dla celów rentowych,

   2) dla celów przystąpienia do pracy na określonym stanowisku.

   Ad 1. Zgodnie z ustawą z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.) oceny niezdolności do pracy dla celów rentowych dokonują, w formie orzeczenia, lekarze orzecznicy ZUS, a w drugiej instancji komisja lekarska ZUS. Jeżeli osoba zainteresowana odwoła się od decyzji ZUS do sądu, oceny niezdolności do pracy dokonuje sąd na podstawie opinii lekarzy biegłych sądowych.

   W sprawach rentowych lekarze orzecznicy oraz komisja, a także sąd orzekają o niezdolności do pracy ogółem, a nie o niezdolności do pracy na określonym stanowisku.

   Tylko osoba ogólnie niezdolna do pracy - albo całkowicie, albo częściowo - może uzyskać świadczenie rentowe.

   Osoba zdolna do pracy ogółem, ale niezdolna do pracy na określonym stanowisku, nie może uzyskać renty z tytułu niezdolności do pracy.

   Ad 2. Zgodnie z art. 229 Kodeksu pracy w przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą pracownik podlega kontrolnemu badaniu lekarskiemu przez lekarza medycyny pracy w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. Takiemu badaniu podlega również osoba starająca się o pracę na określonym stanowisku.

   Lekarze medycyny pracy, w odróżnieniu od lekarzy orzeczników ZUS, nie orzekają o niezdolności do pracy ogółem, lecz orzekają o niezdolności bądź zdolności do pracy na określonym stanowisku.

   Lekarz medycyny pracy może np. orzec o zdolności do pracy na określonym stanowisku rencisty, który pobiera wprawdzie rentę z ogólnego stanu zdrowia, czyli jest ogólnie niezdolny do pracy, ale na określonym stanowisku może podjąć pracę.

   Dzięki takim rozwiązaniom liczne rzesze rencistów mogą dorabiać do otrzymywanych świadczeń rentowych.

   Rozumiem trudną sytuację osób, które nie uzyskały prawa do renty, jak również nie mogą kontynuować pracy na dotychczasowym stanowisku lub podjąć pracy na określonym stanowisku, ale rozwiązanie problemów takich osób nie jest związane z ich ubezpieczeniem w ZUS - ubezpieczenie w ZUS nikomu bowiem nie może zagwarantować ani utrzymania dotychczasowego stanowiska pracy, ani renty w przypadku utraty zdolności do pracy na tym stanowisku. Polepszenie sytuacji tych osób wiąże się ściśle z polepszeniem sytuacji na rynku pracy, tak aby osoba niedopuszczona przez lekarza medycyny pracy do pracy na określonym stanowisku mogła pracę podjąć na innym, wskazanym dla niej stanowisku.

   Z poważaniem

   Podsekretarz stanu

   Marek Bucior

   Warszawa, dnia 16 stycznia 2013 r.