Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na pismo z dnia 12 grudnia 2012 r., znak: SPS-023-12459/12, przekazujące interpelację posła Zbyszka Zaborowskiego w sprawie nowelizacji ustawy o bateriach i akumulatorach, przedstawiam następujące wyjaśnienia.
Odnosząc się do pytania nr 1, w projekcie nowelizacji o bateriach i akumulatorach, który został skierowany do konsultacji społecznych w lipcu br., faktycznie nie znajdowało się szczegółowe uzasadnienie dotyczące zmiany brzmienia art. 63 ust. 2. Uzasadnienie dla tej zmiany zawarte było w ogólnym wskazaniu celu nowelizacji ustawy o bateriach i akumulatorach, którym jest m.in. doprecyzowanie przepisów ustawy w celu uzyskania pełnej zgodności z przepisami dyrektywy 2006/66/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 września 2006 r. w sprawie baterii i akumulatorów. Niemniej jednak w kolejnej wersji projektu nowelizacji skierowanego do uzgodnień międzyresortowych w połowie października 2012 r. uzasadnienie w przedmiotowym zakresie zostało uzupełnione.
W odniesieniu do pytania nr 2 i 3 w kontekście zmiany art. 63 ust. 2 analizie zostały poddane aktualne rozwiązania prawne, jednakże w tej sprawie nie zostało stworzone pisemne opracowanie. Z analizy wynika, że w przypadku przetwarzania zużytych baterii i akumulatorów kwasowo-ołowiowych obowiązująca treść art. 63 ust. 2 jest nadmiernym zaostrzeniem wymagań w stosunku do dyrektywy 2006/66/WE, która nie nakłada obowiązku przetwarzania ww. odpadów na terenie jednego zakładu. Tym samym należałoby uznać, że w przeciwieństwie do zaproponowanej zmiany obowiązujący art. 63 ust. 2 ogranicza swobodę działalności gospodarczej i jest nadregulacją w odniesieniu do dyrektywy 2006/66/WE. Ponadto w kontekście zmiany przedmiotowego przepisu należy mieć na uwadze inne obowiązujące regulacje, które zapewniają bezpieczne dla środowiska oraz zdrowia i życia ludzi przetwarzanie odpadów niebezpiecznych. Należy więc zauważyć, że zakłady przetwarzania zużytych baterii i akumulatorów podlegają również przepisom ustawy z 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243, z późn. zm.). Zgodnie z art. 26 tej ustawy posiadacz odpadów, który prowadzi ich odzysk lub unieszkodliwianie, obowiązany jest do uzyskania zezwolenia na prowadzenie tej działalności. Należy zaznaczyć, że zakłady przetwarzania zarówno przy obowiązującej ustawie o bateriach i akumulatorach, jak i przy projektowanych przepisach nowelizujących przedmiotową ustawę nadal będą zobowiązane do uzyskania tego zezwolenia - w przeciwnym razie nie będą mogły prowadzić danej działalności. Warto także zauważyć, że przy wydawaniu ww. zezwolenia właściwy organ określa m.in. dodatkowe warunki prowadzenia odzysku lub unieszkodliwiania odpadów, jeżeli wymaga tego specyfika odpadów, w szczególności niebezpiecznych (art. 27 ust. 2 ustawy o odpadach). Jednocześnie właściwy organ może odmówić wydania zezwolenia na odzysk, unieszkodliwianie, zbieranie lub transport odpadów, m.in. jeżeli zamierzony sposób ich zagospodarowania mógłby powodować zagrożenia dla życia, zdrowia ludzi lub dla środowiska (art. 29 ust. 1 ustawy o odpadach). Warto również zwrócić uwagę na obecnie obowiązujący art. 64 ust. 2 ustawy o bateriach i akumulatorach, który nie jest zmieniany w przedmiotowym projekcie ustawy. Zgodnie z tym artykułem prowadzący zakład przetwarzania zużytych baterii lub zużytych akumulatorów jest obowiązany do ich przetwarzania i recyklingu w instalacjach i przy użyciu technologii spełniających wymogi określone dla najlepszych dostępnych technik zapewniających osiągnięcie co najmniej wymaganych poziomów wydajności recyklingu, o których mowa w art. 15 ust. 1. Natomiast w przypadkach kiedy następstwem prowadzonej działalności jest: zanieczyszczenie gleby lub ziemi albo znaczący negatywny wpływ na stan ekologiczny, chemiczny lub ilościowy wód, albo znaczący negatywny wpływ na chronione gatunki bądź chronione siedliska przyrodnicze, zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie (Dz. U. Nr 75, poz. 493, z późn. zm.). Przedmiotowa ustawa określa zasady odpowiedzialności podmiotów korzystających ze środowiska za zapobieganie i naprawę szkód w środowisku, które zostały wywołane prowadzoną przez te podmioty działalnością. Rodzaje działalności stwarzającej ryzyko wystąpienia szkody w środowisku wskazane zostały w art. 3 ww. ustawy, a zalicza się do nich m.in. działalność w zakresie odzysku lub unieszkodliwiania odpadów wymagająca uzyskania zezwolenia.
W przypadku wystąpienia szkody w środowisku podmiot korzystający ze środowiska obowiązany jest do podjęcia działań naprawczych. Kryteria oceny pozwalające stwierdzić, czy w danym przypadku wystąpiła szkoda w środowisku, określono w rozporządzeniu ministra środowiska z dnia 30 kwietnia 2008 r. w sprawie kryteriów oceny wystąpienia szkody w środowisku (Dz. U. Nr 82, poz. 501). W przypadkach gdy wystąpiło zanieczyszczenie powierzchni ziemi, zgodnie z ww. rozporządzeniem podstawą oceny, czy w danym przypadku wystąpiła szkoda powierzchni ziemi, jest przekroczenie standardów jakości gleby lub ziemi w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.) oraz konieczność zmiany dotychczasowego sposobu wykorzystania powierzchni ziemi. Standardy jakości gleby lub ziemi zostały określone w rozporządzeniu ministra środowiska z dnia 9 września 2002 r. w sprawie standardów jakości gleby oraz standardów jakości ziemi (Dz. U. Nr 165, poz. 1359). Warunki przeprowadzenia działań naprawczych podmiot korzystający ze środowiska uzgadnia z organem ochrony środowiska, którym jest regionalny dyrektor ochrony środowiska. W sytuacji gdy podmiot korzystający ze środowiska nie podejmuje działań zapobiegawczych i naprawczych, organ ochrony środowiska ma możliwość nałożenia na niego w drodze decyzji obowiązek przeprowadzenia tych działań. W myśl art. 24 ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie każdy może zgłosić do organu ochrony środowiska, tj. regionalnego dyrektora ochrony środowiska, wystąpienie bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku lub szkody w środowisku. Organ ochrony środowiska, uznając zgłoszenie za uzasadnione, postanawia o wszczęciu postępowania w sprawie wydania decyzji nakładającej na podmiot korzystający ze środowiska obowiązek przeprowadzenia działań zapobiegawczych lub naprawczych lub też samodzielnie podejmuje takie działania.
Ze względu na powyższe należy stwierdzić, iż obowiązujące obwarowania prawne, w które nie ingeruje proponowana zmiana art. 63 ust. 2, w wystarczającym stopniu zapewniają, aby przetwarzanie zużytych baterii i akumulatorów kwasowo-ołowiowych odbywało się w sposób bezpieczny dla środowiska oraz zdrowia i życia ludzi.
Podsekretarz stanu
Piotr Woźniak
Warszawa, dnia 24 grudnia 2012 r.