Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na interpelację pani poseł Ewy Wolak z dnia 22 listopada br. w sprawie ochrony złóż kopalin ze względów bezpieczeństwa energetycznego, przekazaną przy piśmie z dnia 7 grudnia 2012 r., znak: SPS-023-12349, uprzejmie informuję, co następuje.
1. Czy i w jakim stopniu zrealizowano zadania narzucone w załączniku 3 do ˝Polityki energetycznej Polski do 2030 r.˝ w priorytecie II: Wzrost bezpieczeństwa dostaw paliw i energii w działaniu 2.3?
W działaniu 2.3 zobowiązano ministra gospodarki i ministra środowiska do wprowadzenia do ustawy Prawo geologiczne i górnicze oraz do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym przepisów umożliwiających objęcie ochroną zasobów strategicznych węgla kamiennego i brunatnego oraz wydania rozporządzenia w sprawie wykazu złóż strategicznych podlegających ochronie. Realizacji tego działania wymaga także wprowadzenie obowiązku ochrony złóż do koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju.
W wyniku dotychczasowych prac w art. 95 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2011 r. Nr 163, poz. 981) zapisano, że w celu ochrony udokumentowane złoża kopalin ujawnia się w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego oraz planach zagospodarowania przestrzennego województwa.
W przyjętej przez rząd w grudniu 2011 r. ˝Koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju 2030˝ zawarte zostały postanowienia dotyczące ujęcia w planach zagospodarowania przestrzennego ochrony strategicznych złóż kopalin oraz wydania rozporządzenia ministra gospodarki w spawie wykazu złóż strategicznych węgla kamiennego i brunatnego podlegających ochronie. Zobowiązano wojewodów do ujęcia tych złóż w planach wojewódzkich, co zgodnie zasadą hierarchiczności planowania oznacza obowiązek uwzględnienia ich występowania w planach zagospodarowania przestrzennego gmin. Przyjęto również, że rodzaj i czas działalności oraz rodzaj zabudowy dopuszczalnej na danym terenie ustali wojewoda wspólnie z samorządem, na którego terenie znajdują się złoża.
Ministerstwo Gospodarki przygotuje projekt odpowiednich zmian ustawowych wprowadzających delegację dla ministra gospodarki do wydania, w uzgodnieniu z ministrem środowiska, rozporządzenia w sprawie wykazu złóż węgla kamiennego i brunatnego podlegających ochronie. W opracowanym przez Ministerstwo Rozwoju Regionalnego projekcie planu działań służących realizacji KPZK 2030 wraz z harmonogramem jego realizacji przyjęto, że sporządzenie wykazu złóż o znaczeniu strategicznym dla państwa z określeniem przestrzennego zasięgu ich zalegania nastąpi do końca 2013 r. Termin opracowania ustawy o zmianie ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz niektórych innych ustaw, wprowadzającej m.in. odpowiednią zmianę ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2011 r. Nr 163, poz. 981), ustalono na II półrocze 2013 r.
2. Które projekty polegające na eksploatacji węgla brunatnego znajdują się i znajdą miejsce w rządowym programie zawierającym zadania służące realizacji inwestycji celu publicznego?
Odpowiedź na to pytanie będzie możliwa po zakończeniu prac nad wykazem złóż węgla kamiennego i brunatnego o strategicznym znaczeniu dla gospodarki oraz ustaleniu, czy wszystkie inwestycje odnoszące się do tych złóż będą traktowane jako inwestycje celu publicznego.
3. Czy rząd RP zapewnia właściwą ochronę złóż, w tym złóż energetycznych o znaczeniu strategicznym dla państwa przed różnego rodzaju działalnością, szczególnie działalnością inwestycyjną i zabudową infrastrukturalną? Kto ma zapewnić środki na prace planistyczne związane z ochroną złóż (z powodu braku środków gminy nie podejmują działań zmierzających do zmian planistycznych)?
Dotychczasowy brak dokumentu strategicznego kompleksowo ujmującego problematykę przestrzennego zagospodarowania kraju powodował, że obowiązek uwzględniania występowania złóż węgla w planach zagospodarowania gmin nie był przestrzegany (brak planu zagospodarowania, nienanoszenie na mapy lokalizacji złóż). Należy oczekiwać, że wprowadzony w ˝Koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju 2030˝ obowiązek ujęcia złóż podlegających ochronie w planach wojewódzkich i wynikający z tego obowiązek uwzględnienia ich występowania w planach zagospodarowania przestrzennego gmin spowoduje poprawę sytuacji w tym zakresie. Zgodnie z art. 95 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze w terminie do 2 lat od dnia zatwierdzenia dokumentacji geologicznej przez właściwy organ administracji geologicznej obszar udokumentowanego złoża kopalin obowiązkowo wprowadza się do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Jeżeli gmina tego nie uczyni, po upływie tego terminu wojewoda wprowadza obszar udokumentowanego złoża kopalin do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i wydaje w tej sprawie zarządzenie zastępcze. Sporządzone w tym trybie studium wywołuje skutki prawne, takie jak studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy.
Koszty sporządzenia planu zagospodarowania przestrzennego ponosi gmina. Odnosi się to również do ww. studium, tj. koszty ponosi w całości gmina, której obszaru dotyczy zarządzenie zastępcze.
Z poważaniem
Sekretarz stanu
Tomasz Tomczykiewicz
Warszawa, dnia 19 grudnia 2012 r.