Szanowna Pani Marszałek! W odpowiedzi na interpelację złożoną przez pana Leszka Millera, posła na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, w sprawie problemów osób niepełnosprawnych cierpiących na nowotwory jelit i dróg moczowych, w związku z ograniczeniami w dotacjach na środki unijne, która została przekazana przy piśmie wicemarszałka Sejmu pana Marka Kuchcińskiego, znak: SPS-023-12056/12, uprzejmie proszę o przyjęcie stanowiska w sprawie.
Państwo, którego konstytucyjnym obowiązkiem jest zapewnienie równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych (art. 68 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej), dąży do zagwarantowania należytego dostępu do leków i wyrobów medycznych. Polityka lekowa rozumiana jako całokształt działań organizacyjno-prawnych stanowi ważny instrument działań resortu zdrowia, dzięki któremu realizowane jest podstawowe zadanie ministra zdrowia dotyczące zapewnienia obywatelom dostępu do skutecznych i bezpiecznych produktów leczniczych oraz wyrobów medycznych, przy jednoczesnym zmniejszeniu udziału pacjentów w kosztach leczenia.
Zgodnie z art. 15 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.) Narodowy Fundusz Zdrowia zobowiązany jest do finansowania świadczeń gwarantowanych przysługujących świadczeniobiorcom. Oceniając realizację praw osób niepełnosprawnych dotyczących dostępu do leczenia i opieki medycznej, płatnik zobowiązany jest zapewnić równą dostępność świadczeń zdrowotnych dla wszystkich świadczeniobiorców, a o prawie do udzielenia świadczeń decydują wskazania medyczne. Wskazania medyczne do wystawienia zlecenia oraz wykaz przedmiotów ortopedycznych oraz środków pomocniczych finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia określił minister zdrowia w rozporządzeniu z dnia 29 sierpnia 2009 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu zaopatrzenia w wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi oraz środki pomocnicze (Dz. U. Nr 139, poz. 1141, z późn. zm.).
Według przepisów rozporządzenia świadczeniobiorcom przysługuje refundacja worków samoprzylepnych jednorazowego użycia w ilości do 90 szt. lub w równowartości ich kosztu, inny sprzęt stomijny (np. zestawy irygacyjne, płytki + worki itp.) po zabiegach na:
- jelicie cienkim (ileostomia) - limit 400 zł,
- jelicie grubym (kolostomia) - limit 300 zł,
- układzie moczowym (urostomia) - limit 480 zł
- bezpłatnie, raz na miesiąc, na zlecenie: chirurga, lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, felczera, a w przypadku urostomii - także lekarza specjalisty urologii lub urologii dziecięcej. Pacjenci po otrzymaniu zlecenia i po jego potwierdzeniu we właściwym ze względu na miejsce zamieszkania oddziale NFZ mogą zrealizować zlecenie u wybranego świadczeniodawcy, który ma podpisaną umowę z NFZ na udzielenie świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie zaopatrzenia w wyroby medyczne.
Refundacja kosztów sprzętu stomijnego stanowi istotną część ogółu środków przeznaczanych corocznie przez płatnika na świadczenia gwarantowane z zakresu zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze. Na refundację worków stomijnych i innego sprzętu stomijnego w 2011 r. Narodowy Fundusz Zdrowia wydał 135 527 000 zł, co stanowiło 21,7% wszystkich wydatków płatnika na zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze. Ponadto pragnę zwrócić uwagę, iż refundacja świadczeń w zakresie zaopatrzenia w sprzęt stomijny realizowana jest bez udziału własnego świadczeniobiorców w limicie ceny i we wszystkich oddziałach wojewódzkich funduszu odbywa się na tych samych zasadach określonych obowiązującymi przepisami. Podczas przeprowadzonych w tym roku spotkań ze stowarzyszeniami zrzeszającymi pacjentów stomijnych przedstawiciele resortu zdrowia mieli możliwość bliższego zapoznania się z problemami, jakie dotykają na co dzień tę grupę pacjentów, co przyczyniło się do większego zrozumienia specyfiki tego zaopatrzenia.
Jednocześnie pragnę poinformować, iż obecnie w resorcie trwają prace końcowe nad projektem rozporządzenia w sprawie wykazu wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie, który to jest realizacją upoważnienia ustawowego z art. 38 ust. 4 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (Dz. U. z 2011 r. Nr 122, poz. 696, z późn. zm.). Projektowany akt prawny zawiera katalog wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie wraz z określeniem limitów ich finansowania ze środków publicznych i wysokości udziału własnego świadczeniobiorcy w tym limicie oraz kryteria ich przyznawania, uwzględniając skuteczność i bezpieczeństwo ich stosowania, sposób ich wytwarzania, oraz możliwości płatnicze podmiotu zobowiązanego do finansowania świadczeń opieki zdrowotnej ze środków publicznych, który to akt jednocześnie realizuje wypracowaną strategię w zakresie refundacji wyrobów medycznych.
Ponadto odnosząc się do refundacji innego sprzętu stomijnego, należy wskazać, iż świadczeniodawcy coraz więcej produktów spełniających funkcje kosmetyczne zgłaszali jako wyroby medyczne i wydawali jako zamienniki produktów stomijnych w grupie inny sprzęt stomijny (gaziki, chusteczki, aerozole powietrza, pianki, kremy, lotiony, krople, nożyczki itp.) kosztem niezbędnego zaopatrzenia w tym rodzaju, tj. worków i płytek. W związku z tym obecnie refundowane zamienniki to: zestawy irygacyjne, pasty uszczelniająco-gojące oraz pierścienie uszczelniające. Powyższe pozwoli na otrzymywanie przez pacjenta większej ilości worków i płytek stomijnych, o co wielokrotnie wnioskowali pacjenci i stowarzyszenia stomijne.
Z poważaniem
Podsekretarz stanu
Igor Radziewicz-Winnicki
Warszawa, dnia 8 stycznia 2013 r.