Szanowna Pani Marszałek! Odpowiadając na wystąpienie wicemarszałka Sejmu pana Marka Kuchcińskiego z dnia 5 listopada 2012 r., nr SPS-023-10862/12, przy którym załączono interpelację pana posła Tomasza Szymańskiego w sprawie opodatkowania przychodów uzyskanych z tytułu sprzedaży przedmiotów wykonanych w domach dziennego pobytu, uprzejmie informuję.
Przedmiotem wystąpienia jest opodatkowanie przychodów uzyskiwanych ze sprzedaży wykonanych w domach dziennego pobytu wyrobów artystycznych, takich jak np. serwetki, kartki świąteczne, ozdoby, stroiki, różnego rodzaju obrazki itp. Wyroby te wykonywane są w ramach terapii zajęciowej prowadzonej w domach dziennego pobytu. W interpelacji nie wskazuje się zasad funkcjonowania domów dziennego pobytu, tj. podstawy prawnej ich funkcjonowania, formy prawnej, w jakiej funkcjonują, podmiotów, przez które są prowadzone i wreszcie, kto uzyskuje dochody z tytułu sprzedaży wytworzonych wyrobów artystycznych. Rozstrzygnięcie tych kwestii ma bardzo istotne znaczenie dla jednoznacznego określenia skutków podatkowych sprzedaży wyrobów artystycznych wykonanych w domach dziennego pobytu.
Niezależnie jednak od braku wskazania w interpelacji zasad funkcjonowania domów dziennego pobytu wyjaśnić należy, że zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362, z późn. zm.):
- prowadzenie i rozwój infrastruktury środowiskowych domów samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi jest zadaniem z zakresu administracji rządowej realizowanym przez gminy, finansowanym z budżetu państwa w formie dotacji celowej (art. 18 ust. 1 pkt 5 ustawy),
- prowadzenie i zapewnienie miejsc w ośrodkach wsparcia o zasięgu gminnym oraz kierowanie do nich osób wymagających opieki - jest zadaniem własnym gmin, finansowanym z ich dochodów własnych (art. 17 ust. 2 pkt 3 ustawy),
- prowadzenie powiatowych ośrodków wsparcia, z wyłączeniem środowiskowych domów samopomocy i innych ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi, jest zadaniem własnym powiatów, finansowanym z ich dochodów własnych (art. 19 pkt 11 ustawy),
- prowadzenie ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi jest zadaniem z zakresu administracji rządowej realizowanym przez powiaty, finansowanym z budżetu państwa w formie dotacji celowej (art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy).
Ośrodek wsparcia, zgodnie z art. 51 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej, jest jednostką organizacyjną pomocy społecznej dziennego pobytu, działającą stosownie do postanowień ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240, z późn. zm.).
Pobrane dochody budżetowe związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych jednostce samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami, pomniejszone o określone w odrębnych ustawach dochody budżetowe przysługujące jednostce samorządu terytorialnego z tytułu wykonywania tych zadań, zgodnie z art. 255 ustawy o finansach publicznych, zarząd jednostki samorządu terytorialnego przekazuje na rachunek bieżący dochodów dysponenta części budżetowej przekazującego dotację celową według stanu środków określonego na:
1) 10 dzień miesiąca - w terminie do 15 dnia danego miesiąca;
2) 20 dzień miesiąca - w terminie do 25 dnia danego miesiąca.
Stosownie do postanowień art. 25 ustawy o pomocy społecznej organy administracji rządowej i samorządowej mogą zlecać realizację zadań z zakresu pomocy społecznej (np. prowadzenie ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi lub środowiskowego domu samopomocy dla osób z zaburzeniami psychicznymi), udzielając dotacji na finansowanie lub dofinansowanie realizacji zleconego zadania organizacjom pozarządowym, o których mowa w art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie oraz podmiotom wymienionym w art. 3 ust. 3 tej ustawy prowadzącym działalność w zakresie pomocy społecznej. Do zlecania tych zadań stosuje się przepisy ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Zastosowanie mają również przepisy art. 221 ustawy o finansach publicznych.
Jeżeli przychody ze sprzedaży wyrobów artystycznych uzyskuje dom dziennego pobytu będący jednostką budżetową, to nie uiszcza z tego tytułu podatku dochodowego. Na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, z późn. zm.) jednostki budżetowe zarówno państwowe, jak i samorządowe są bezwarunkowo zwolnione od podatku dochodowego od osób prawnych. Są one podstawową formą organizacji jednostek sektora finansów publicznych. W takiej formie działają m.in. jednostki organizacyjne wykonujące zadania z pomocy społecznej.
Inne domy dziennego pobytu niebędące jednostkami budżetowymi mogą korzystać ze zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 17 ust. 1c, jeżeli ich celem statutowym jest działalność w zakresie pomocy społecznej. W związku z tym uzyskane przez dom dziennego pobytu pieniądze z tytułu sprzedaży wyrobów artystycznych, takich jak serwetki, kartki świąteczne, ozdoby, stroiki itp. w ramach terapii zajęciowej, jeżeli zostaną przeznaczone na wymieniony powyżej cel statutowy domu, korzystają ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych. Jeżeli natomiast zasady funkcjonowania domu dziennego pobytu pozwalają na uzyskiwanie przychodów ze sprzedaży wyrobów wykonanych w takim domu podopiecznym (osobom fizycznym), to dochody z tego tytułu podlegają opodatkowaniu na podstawie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Źródłem przychodów uzyskanych przez podopiecznych ze sprzedaży wyrobów wykonanych w domu dziennego pobytu są inne źródła, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361, z późn. zm.). Dochody te, po ich zsumowaniu z dochodami uzyskanymi z innych tytułów, np. z emerytury, renty, należy wykazać w zeznaniu rocznym i opodatkować według skali podatkowej. Podatek od takich dochodów uiszcza się w terminie złożenia zeznania, tj. do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym.
Prezentując powyższe, jednocześnie uprzejmie informuję, że aktualnie nie są planowane działania mające na celu zwolnienie z podatku dochodowego przychodów podopiecznych domów dziennego pobytu uzyskanych z tytułu sprzedaży przedmiotów wykonanych w takiej placówce i przeznaczonych na realizację dalszej aktywności. W konsekwencji nie jest też planowane rozszerzenie o tego rodzaju przychody katalogu zwolnień przedmiotowych określonych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy konstruowaniu zwolnień od podatku dochodowego należy mieć na uwadze postanowienia art. 112c ustawy o finansach publicznych, zgodnie z którym w okresie od dnia skierowania do Rzeczypospolitej Polskiej zaleceń, o których mowa w art. 126 ust. 7 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, do dnia ich uchylenia Rada Ministrów nie może przyjmować projektów ustaw:
1) określających zwolnienia, ulgi i obniżki, których skutkiem finansowym może być zmniejszenie dochodów jednostek sektora finansów publicznych w stosunku do wielkości wynikających z obowiązujących przepisów;
2) powodujących zwiększenie wydatków, o których mowa w art. 112a ust. 2, wynikających z obowiązujących przepisów.
Z poważaniem
Podsekretarz stanu
Maciej Grabowski
Warszawa, dnia 28 listopada 2012 r.