Poseł Renata Butryn:

    Dziękuję, panie marszałku.

    Chciałabym wygłosić moje oświadczenie w przeddzień urodzin niezwykłego człowieka, księdza kardynała Adama Kozłowieckiego.

    Ksiądz kardynał Adam Kozłowiecki był osobą wyjątkową, wielkim synem polskiego Kościoła, niezwykłym duchem misjonarzem Afryki, więźniem niemieckich obozów koncentracyjnych, a przede wszystkim niekwestionowanym autorytetem moralnym.

    Urodził się w moim regionie, na Podkarpaciu, w Hucie Komorowskiej koło Kolbuszowej 1 kwietnia 1911 r. Zwykł komentować ten fakt z właściwym sobie poczuciem humoru i dystansem do swojej osoby. Mówił: Urodziłem się w prima aprilis - zapewne to tłumaczy nieco owe niezwykłe pomysły Opatrzności Bożej w stosunku do mojej osoby.

    Święcenia kapłańskie przyjął 24 czerwca 1937 r. w Lublinie. Ojciec księdza kardynała wydziedziczył go, gdyż nie pogodził z wyborem syna. Dopiero gdy ten odprawiał mszę prymicyjną w Majdanie Królewskim, doszło do zgody między ojcem i synem.

    W czasie II wojny światowej ksiądz kardynał doznał prześladowań najgorszych i najtrudniejszych do udźwignięcia. Był najpierw więźniem w Krakowie, Wiśniczu, a potem w niemieckich obozach koncentracyjnych w Auschwitz i Dachau. Po oswobodzeniu 28 kwietnia 1945 r. udał się do Rzymu. Ksiądz kardynał zawsze używał niemieckich nazw obozów, nie mówił: Oświęcim, ale: Auschwitz. To było znamienne. Podkreślał, że mimo gehenny, zachował wiarę w człowieka i w wartość służby dla niego. Zrozumiał, jak sam mówił, że dobroć jest dobra. Ocalenie widział właśnie w dobroci. Nigdy też nie zachwiała się jego głęboka wiara w Boga. Po wojnie spotkał przypadkowo jednego ze swoich ˝przełożonych˝ - prześladowcę z obozu. Zaprosił go do restauracji i długo z nim rozmawiał. Na koniec mu przebaczył, bo jak sam stwierdził, dla chrześcijanina przebaczenie jest dominantą życia, bowiem o to się modlimy.

    W 1946 r. wyruszył jako misjonarz na Czarny Ląd. Miał świadomość, o czym pisał i mówił, że rdzenni mieszkańcy zostali skrzywdzeni przez białego człowieka, a kontynent ten jest zapuszczony cywilizacyjnie. Chciał to swoją gorliwą pracą wynagrodzić. Budował szkoły, zakładał placówki misyjne, przyczynił się do budowy demokracji i do uzyskania niepodległości przez Północną Rodezję w 1964 r. Umacniał swoimi działaniami godność tubylczej ludności do tego stopnia, że w wieku 58 lat zrezygnował ze stanowiska arcybiskupa Lusaki, przekazując kierowanie Kościołem Lusaki rodowitemu Zambijczykowi. Po uzyskaniu przez Zambię niepodległości w 1964 r. przyjął zambijskie obywatelstwo. Chciał, aby utożsamiano go z tym narodem, z ludźmi Zambii.

    Całe życie kochał też Polskę. Mówił tak: Są dwie rzeczy, które moim zdaniem wynaturzają człowieka - skrajna nędza i łatwe życie. Nieraz pisałem do Polaków, że codziennie modlę się za ojczyznę, żeby było lepiej, ale nigdy za dobrze.

    Rządy Zambii, Wielkiej Brytanii, Francji, jak i rząd Polski uhonorowały go za wybitną służbę. Kardynał otrzymał również kilka honorowych doktoratów od kilku uniwersytetów, ostatni od Uniwersytetu Warszawskiego.

    W dniu 21 lutego 1998 r. Jan Paweł II mianował go kardynałem. Po raz pierwszy kardynałem został Zambijczyk - miał wtedy 87 lat - w uznaniu za wkład w ewangelizację w Zambii. Został zaliczony w poczet 100 najbardziej wpływowych Polaków za granicą. Zmarł 28 września 2007 r. w szpitalu w Lusace i tam został pochowany.

    Dnia 11 kwietnia 2012 r. w Sejmie będziemy mieli możliwość otworzenia wystawy poświęconej temu wybitnemu Polakowi, synowi Kościoła i przede wszystkim dobremu człowiekowi. Chciałabym serdecznie zaprosić wszystkich posłów, pana marszałka również, na wystawę, bo był to człowiek pojednania, który służył innemu człowiekowi i był zawsze blisko niego. Dziękuję bardzo.