16 punkt porządku dziennego:

Przedstawiony przez Radę Ministrów dokument: Sprawozdanie z realizacji zadań wynikających z ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz przestrzegania praw pacjenta na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 55) wraz ze stanowiskiem Komisji Zdrowia (druk nr 202).

Poseł Piotr Chmielowski:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Ruch Palikota mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania z realizacji zadań wynikających z ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta oraz przestrzegania praw pacjenta na terytorium Rzeczypospolitej.

    Przedłożone sprawozdanie obejmuje okres od dnia 1 stycznia 2010 r. do dnia 31 grudnia 2010 r. i, jak widać, co jest w złym stylu tej Izby, jest o ponad rok spóźnione. Nie ma najmniejszej wątpliwości, że rzecznik praw pacjenta pani Krystyna Barbara Kozłowska wykonała swoją pracę, z uwzględnieniem wszelkich założeń i zasad, które są podstawą do sporządzenia rzetelnego sprawozdania, ale w postaci powieści. Struktura pracy biura rzecznika nie pozostawia wątpliwości co do tego, że została opracowana w sposób prawidłowy. W biurze zostało zatrudnionych 65 osób. W 2010 r. odnotowano znaczący wpływ spraw zgłaszanych do biura. Nie ma najmniejszej wątpliwości, że jest to wynik medialnego nagłośnienia informacji o istnieniu biura, jak również wzrostu świadomości u pacjentów ich praw w relacji do podmiotów leczniczych. I na tym sielanka się kończy.

    Przyjęta metodyka przyjmowania zgłoszeń polega na otwarciu biura na wszystkie nośniki informacji, łącznie z infolinią, co w naszym klubie budzi pewną niemałą wątpliwość. Oczywiście prawo polskie dopuszcza zgłaszanie do organu, w tym wypadku do organu państwa, skarg, wniosków i informacji drogą telefoniczną. Rozporządzenie mówi jasno: piszemy protokół czy notatkę przy takim zgłoszeniu i następnie to opracowujemy. Jednak w przypadku skarg dotyczących osób trzecich niestety obowiązuje droga pisemna, dlatego że osoba skarżąca czy pytająca najczęściej odnosi się w tym kontekście do świadczeniodawcy, czyli wymienia z imienia i nazwiska osobę trzecią, więc tego typu forma przyjmowania wniosków w jakiś sposób musi zostać, powiedzmy, ukonstytuowana, albo zabezpieczona. Ale pani rzecznik nie zgłaszała tu żadnych inicjatyw ustawodawczych. Powiem więcej, w sprawozdaniu, Wysoka Izbo, nie znalazło się nawet zająknięcie o tym, że wprowadza ona czy to swój harmonogram, czy to swoją metodykę przyjmowania wniosków akurat przez telefony.

    Wysoka Izbo! Lista zachowań personelu podmiotów leczniczych, które mogą narazić pacjentów na uszczerbek zdrowia, utratę życia bądź dyskomfort psychiczny, oczywiście jest długa. Rzecznik deklaruje, że każda informacja wpływająca do biura była poddawana analizie - i to jest cytat - w przedmiotowym zakresie, tak aby sprawę jak najszybciej wyjaśnić bez uciążliwej drogi proceduralnej. W tym zakresie inspektorzy, jak zakładam, musieli działać skutecznie, dlatego że, jak pani rzecznik twierdzi, na taką ilość skarg nie ukarano nikogo.

    Pytanie jest proste: Dlaczego? Dlaczego, skoro praktycznie 50% przypadków różnego rodzaju uszczerbku na zdrowiu, które trafiają do sądu, jest zasądzanych na korzyść pacjenta (50% jest oddalanych), w odniesieniu do rzecznika stosunek wynosi 100 do 0, jeżeli chodzi o procenty? To jest ciekawostka i myślę, że tutaj rzecznik musiałby się pochylić, jeżeli będzie odpowiadał na pytania w tej sprawie.

    Kolejny temat to dublowanie formuły działania. Wysoka Izbo, każdy świadczeniodawca - przepraszam, nie każdy, zdecydowana większość świadczeniodawców działających na rynku medycznym są to podmioty, które mają kontrakt z NFZ. Praktycznie wszyscy duzi mają. Jednym z punktów kontraktu z NFZ jest obowiązek informowania o prawach pacjenta w czytelnym oczywiście miejscu, łatwo dostępnym, łącznie z podanymi adresami, numerami telefonów - ale do rzecznika praw ubezpieczonych. Proszę popatrzeć, pani rzecznik, jaka jest dysproporcja między pani działaniem a działaniem NFZ. NFZ jest w stanie dyscyplinować, ja nie mówię, że to jest pozytywne, ale jest w stanie dyscyplinować po nawiązaniu kontaktu z nim, tzn. pacjent się skarży, a oni sprawdzają, a pani sprawdza i nie jest pani w stanie dyscyplinować, bo ujęła to pani w swoim sprawozdaniu tak, że praktycznie nic się nie wydarzyło.

    Jest jeszcze jeden w mojej ocenie bardzo ważny punkt, który wprowadza pewnego rodzaju nierówność pomiędzy pacjentem a świadczeniodawcą. Otóż tak się składa, Wysoka Izbo, że nie ma w Polsce organu, do którego można się zwrócić o informację, gdzie dany pacjent w jakimś ściśle określonym czasie się leczył. Organy takie jak organ pani rzecznik, czyli rzecznik praw pacjenta, w pewnym sensie to blokują - nie chcę powiedzieć, że instrumentalnie, ale ich istnienie blokuje dostęp do tej informacji. Jest tak np. w takim oto istotnym przypadku. Wprawdzie nie mamy plagi zakażeń szpitalnych, ale one występują i są roszczenia pacjentów, i słusznie, w stosunku do osób, które je zakaziły. Natomiast wszystko odbywa się na zasadzie oświadczeń: biegły określa przedział czasu, w którym pacjent się zaraził czy zakaził, następnie pacjent w sądzie oświadcza, że nie brał udział w żadnej innej terapii naruszającej ciągłość tkanek w tym okresie, i teoretycznie dana jednostka jest skazana. Nie można nigdzie sprawdzić, nawet z pozycji obrony czy z pozycji sądu, czy ten pacjent mówi prawdę. To jest ważna rzecz.

    I kolejny temat, na który pani rzecznik nie była łaskawa się zająknąć. Pamiętamy sprawę pani Alicji Tysiąc. Proszę zwrócić uwagę, pani rzecznik - gdzie wtedy byliście? Gdzie były organy państwa, które miały pomóc tej pani? A teraz zastanówmy się nad następującą sytuacją. Akurat przerywanie ciąży jest w Polsce dopuszczalne w kilku przypadkach, tak zadecydowała Wysoka Izba. Proszę mi powiedzieć odnośnie do kobiet, których akurat dotyczą te paragrafy, ile takich kobiet zgłosiło się do rzecznika, jeżeli spotkały się z odmową lekarza. To jest bardzo istotna sprawa, dlatego że czas leci, a ktoś chciał skorzystać ze swoich praw. Pani rzecznik w tej kwestii nawet nie chciała się zająknąć.

    Klub Ruchu Palikota jest bardzo wdzięczny, dlatego że to opracowanie czytało się, powiem szczerze, może bez wypieków na twarzy, ale jest ono napisane płynną polszczyzną. Natomiast miałem kiedyś imiennika, już dawno nieżyjącego, też się nazywał Piotr Chmielowski, krytyk literatury, i przyznam szczerze, że chciałbym przeczytać, poznać konkretne, rzetelne dane z życia wzięte, żeby można było to prawidłowo ocenić, a nie bawić się w profesję mojego imiennika, który ponad wiek temu zmarł. To jest moja uwaga co do pani opracowania.

    I jeszcze chciałbym, kończąc, powiedzieć, że pomimo tego, iż ta beletrystyka jest w miarę udana i dobrą polszczyzną napisana, my jako Ruch Palikota będziemy głosowali za odrzuceniem tego sprawozdania, dlatego że przy tej formule, w której obecnie działa rzecznik, właściwie nie jesteśmy w stanie znaleźć żadnego celu, skutków działania tego rzecznika, bo próbowaliśmy ocenić skutki. Zero ukaranych, 16% skuteczności, jak pani podaje, w sensie załatwiania ludzkich spraw, 8 tys. postępowań wyjaśniających, które tak naprawdę nic nie wyjaśniły poza tym, że opisano, gdzie jest duża kolejka i gdzie pacjent nie dostał kartoteki. Dziękuję.