2 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Zdrowia o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (druki nr 1101 i 3688).

Poseł Sprawozdawca Krystyna Skowrońska:

    Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Szanowni Państwo! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia sprawozdania w imieniu Komisji Zdrowia w sprawie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Pani marszałek informowała, iż projekt senacki zawarty jest w druku nr 1101, a sprawozdanie komisji - w druku nr 3688.

    Chciałabym przypomnieć, że nad tym projektem ustawy pracowaliśmy długo, i na początku przeprosić wszystkich tych, którzy będą jej beneficjentami, że prace tak się przedłużały.

    Jakie były tego powody, jakie było przedłożenie senackie i do jakiego ostatecznego rozwiązania skłoniła się Komisja Zdrowia rekomendująca parlamentowi jego przyjęcie?

    Senat, przygotowując ten projekt, przesłany jeszcze w 2012 r. do parlamentu, zakładał, że powinni nim być objęci inwalidzi wojenni, osoby represjonowane, ich małżonkowie pozostający na ich wyłączonym utrzymaniu, a także wdowy i wdowcy po poległych żołnierzach, zmarłych inwalidach wojennych oraz osobach represjonowanych, uprawnieni do renty rodzinnej, cywilne niewidome ofiary działań wojennych, a także żołnierze, którym przyznano świadczenia pieniężne i uprawnienia przysługujące żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnionym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych. Chodzi o to, aby tym osobom przysługiwało specjalne uprawnienie do bezpłatnego zaopatrzenia w leki o kategorii dostępności Rp, Rpz, a także środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, które objęte są refundacją i dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Za chwilę objaśnię kwestię kategorii dostępności leków, które są objęte rozwiązaniami przeznaczonymi dla grupy wskazanej w sprawozdaniu, które przedkłada Komisja Zdrowia.

    Dyskusja w sprawie tych uprawnień była długa, jako że, jak wskazywano, wszystkie osoby przymusowo zatrudnione w kopalniach rud uranu, a także w batalionach budowlanych miałyby takie uprawnienie zgodnie z rozwiązaniem, jakie proponuje Senat. W tym zakresie rozpoczęła się więc długa, ale poważna dyskusja dotycząca przyznania tego uprawnienia. Tę kategorię osób oceniano różnie w dyskusji podczas prac komisji, a także podkomisji, o czym powiem potem Wysokiej Izbie. Przy grupie 20 tys.-30 tys. osób koszty wprowadzenia uprawnienia tak skonstruowanego, finansowanego ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia oceniano na kwotę ok. 70 mln zł. Nie wskazano żadnych dodatkowych kryteriów, które należałoby spełnić, aby takie świadczenie było przyznawane.

    Dyskusja była bardzo poważna. Stanowisko rządu w tej sprawie - muszę to powiedzieć - było negatywne. Wskazywano, że ten rodzaj uprawnienia nie wpłynie na poprawę stanu zdrowotnego w sposób znaczący. Tak szerokie określenie grupy, której przyzna się świadczenia, również spowoduje ubytek środków Narodowego Funduszu Zdrowia przeznaczonych na refundację leków przysługującą Polkom i Polakom.

    Chciałabym przeprosić kombatantów, z którymi pracowaliśmy w podkomisji, w której rozmawialiśmy o tym, jakie uprawnienia i jak te uprawnienia przyznać określonej grupie, do której powinny być one adresowane. Zgodziliśmy się z tym, że powinny być stworzone dodatkowe kryteria dotyczące tych osób. A zatem w sprawozdaniu to świadczenie ostatecznie przyznaliśmy żołnierzom zastępczej służby wojskowej, którzy byli przymusowo zatrudniani w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych, którzy otrzymali jednorazowe odszkodowanie w związku z przymusowym zatrudnieniem w zakładach pracy, a także żołnierzom, w odniesieniu do których orzeczone zostało inwalidztwo będące następstwem przymusowego zatrudnienia w miejscach, o których wcześniej mówiłam. Tej grupie osób przyznano prawo do korzystania z bezpłatnego zaopatrywania w leki o kategorii dostępności Rp i Rpz oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego objęte decyzją o refundacji, dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Osobom tym, zgodnie z przepisami tego projektu, będzie przekazany dokument, który będzie potwierdzał to uprawnienie. Będzie on wydawany przez szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

    To dotyczyło sprawozdania, a teraz będzie wyjaśnienie, bo powiedziałam, że przepraszamy, iż ten proces legislacyjny był tak długi.

    Do rozpatrzenia tego senackiego projektu powołano specjalną podkomisję nadzwyczajną. Podkomisja ta pracowała w czasie swoich posiedzeń. Pierwsze posiedzenie odbyło się w dniu jej powołania, a potem 10 października 2013 r., 8 stycznia 2014 r., a także 10 i 21 lipca 2015 r. W proces przygotowania tego projektu włączyła się Komisja Zdrowia - wielokrotnie przywoływała podkomisję, aby przedłożyła sprawozdanie. Jeszcze raz chciałabym przeprosić kombatantów za zwłokę. Nasze intencje naprawdę były uczciwe, działaliśmy rzetelnie i solidnie. Wielokrotnie konfrontowaliśmy ten projekt i potrzebę jego przygotowania z resortem zdrowia. Cieszę się, że resort zdrowia ostatecznie przychylił się do tego rozwiązania. To świadczenie dla grupy osób, która, jak powiedziałam - to ocena urzędu do spraw kombatantów - obejmie ok. trzystu kilku osób. Kategoria dostępności leków dotyczy między innymi leków stosowanych w terapii chorób lub stanach klinicznych, które muszą być zdiagnozowane w warunkach szpitalnych lub w ośrodkach o odpowiednim zapleczu diagnostycznym. Jeżeli chodzi o leki o kategorii dostępności Rpz, to w tamtych ośrodkach choroba jest diagnozowana, a leki mogą być podawane i dalsza opieka może być prowadzona w innym miejscu. Dotyczy to również bezpłatnie przyznawanych środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, czyli środków przeznaczonych do zaspokojenia specjalnych potrzeb żywieniowych osób, których proces trawienia lub metabolizm są zachwiane. Są to środki spożywcze określone jako środki dietetyczne.

    Chciałabym teraz w tym miejscu, jako że o godz. 10 odbędzie się posiedzenie Komisji Finansów Publicznych, podziękować wszystkim członkom podkomisji nadzwyczajnej, bo to dzięki państwu, dzięki naszej wspólnej pracy mogliśmy przekonać ministra zdrowia, że rozwiązanie, które zaproponował Senat, jest potrzebne, że świadczy ono o tym, iż szanujemy osoby, które walczyły o wolność, były represjonowane. Jak wskazał Sejm, tym osobom należą się specjalne uprawnienia. To nie jest nic nadzwyczajnego, to jest oddanie przez kolejne pokolenie tego, co tym osobom się należy. Oni oddawali życie za naszą wolność. A my powinniśmy im pokazać, że są dla nas ważni. Poza innymi specjalnymi formami wsparcia, które te osoby otrzymują, myślę, że rozwiązanie, które przedstawiam Wysokiej Izbie, będzie rozwiązaniem pokazującym, że parlament Rzeczypospolitej Polskiej jako kolejne pokolenie w ten sposób okazuje swój szacunek tej grupie osób.

    Czy mogliśmy w całości przyjąć takie rozwiązanie, jakie przedłożył Senat? Nie, bo to prowadziłoby, jak wskazywano, do nieuwzględniania niektórych dokumentów. A zatem skupiliśmy się na grupie osób, które mają specjalne dokumenty, specjalne uprawnienia i jest wykazane, że uszczerbek na zdrowiu był związany właśnie z tym rodzajem pracy przymusowej.

    Dziękując za współpracę wszystkim przedstawicielom kombatantów, którzy brali udział w pracach podkomisji, pozwólcie państwo, że osobiście w sposób szczególny podziękuję panu Wieczorkowi. Proszę o przyjęcie tych wyjaśnień, tych przeprosin za zwłokę, bo nasze intencje naprawdę były rzetelne, nasze intencje naprawdę były czyste.

    W imieniu Komisji Zdrowia, w szczególności w imieniu członków podkomisji nadzwyczajnej, rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie tego rozwiązania.

    Mam jeszcze jedną skromną prośbę, mianowicie taką, żebyśmy w tej debacie byli mądrzy i polityką się nie zajmowali, bo myśmy naprawdę chcieli przekonać ministra i naszym sukcesem, jakkolwiek to zabrzmi, naszym wspólnym sukcesem jest przekonanie ministra zdrowia do tego rozwiązania.

    Kombatantom, tym wszystkim, którzy walczyli za Polskę, składamy najlepsze nasze życzenia, podziękowania, zdrowia i szacunku od wszystkich, z którymi państwo się spotykacie. Dziękuję bardzo. (Oklaski)

    (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Wanda Nowicka)