8 punkt porządku dziennego:

Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (druk nr 3244).

Poseł Krzysztof Maciejewski:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt zaprezentowania w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość opinii dotyczącej projektu ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym zawartego w druku nr 3244. Druk ten zawiera również projekty aktów wykonawczych. Wiemy, że omawiany projekt ustawy wdraża postanowienia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/19/UE z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, a zatem ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej, i zastępuje ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.

    Rozdział pierwszy obejmujący przepisy ogólne informuje, iż główną myślą projektowanej ustawy jest określenie środków służących ochronie środowiska i zdrowia ludzi przez zapobieganie niekorzystnym skutkom wytwarzania zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz gospodarowania nim, a także przez ograniczanie ogólnych skutków wykorzystania zasobów i poprawiania efektywności takiego wykorzystania.

    W dalszej części projektowana ustawa określa, do jakiego sprzętu elektrycznego i elektronicznego nie stosuje się jej postanowień, z wyszczególnieniem sprzętu, który nie będzie podlegał zapisanym w niej przepisom od dnia 1 stycznia 2018 r., gdyż od tego czasu wytwórca przedmiotowych odpadów zobowiązany będzie do zagospodarowania ich zgodnie z odrębnymi przepisami dotyczącymi gospodarki odpadami.

    Jednocześnie, zwracając uwagę na art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach, zauważyć należy, że przepisów prawa w zakresie gospodarki odpadami, w tym projektowanej ustawy, nie stosuje się do odpadów promieniotwórczych, ponieważ te podlegać będą przepisom ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe. Natomiast w sprawach baterii i akumulatorów oraz zużytych baterii i zużytych akumulatorów będą miały zastosowanie przepisy ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach.

    Mając na uwadze zmniejszenie obciążeń administracyjnych przedsiębiorstw, stymulowanie wzrostu gospodarczego i zwiększenie zatrudnienia, w projektowanej ustawie wprowadzono zwolnienie w zakresie stosowania przepisów dotyczących opłaty produktowej oraz osiągania wymaganych poziomów zbierania, poziomów odzysku oraz poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu zużytego sprzętu, organizowania i finansowania odbierania od zbierających zużyty sprzęt oraz przetwarzania zużytego sprzętu pochodzącego z gospodarstw domowych, a także organizowania i finansowania zbierania oraz przetwarzania zużytego sprzętu pochodzącego od użytkowników innych niż gospodarstwa domowe.

    W załącznikach do projektu wskazane zostały grupy sprzętu elektrycznego i elektronicznego - wykazy, które będą obowiązywały do dnia 31 grudnia 2017 r., i te, które będą obowiązywać od stycznia 2018 r. Jednocześnie w projekcie mówi się, iż do końca 2017 r. funkcjonował będzie dotychczasowy zamknięty wykaz sprzętu elektrycznego i elektronicznego, natomiast od 2018 r. wykaz sprzętu elektrycznego i elektronicznego objęty zakresem stosowania ustawy zostanie otwarty, czego konsekwencją będzie uznanie za sprzęt każdego urządzenia spełniającego definicję sprzętu w rozumieniu projektowanej ustawy i niewyłączonego z zakresu jej stosowania.

    Ponadto projektowana ustawa zawiera definicje szeregu określeń ustawowych, wdrażając w tej sposób do polskiego prawa art. 3 dyrektywy 2012/19/UE. W tym zakresie należy zwrócić uwagę na definicje wprowadzającego sprzęt, producenta, zakładu przetwarzania czy też definicję zbierającego zużyty sprzęt, które odbiegają od dotychczasowych, przewidzianych w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym. Są one dostosowane do obowiązującego stanu prawnego, uwzględniają przepisy ustawy z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach.

    Kolejne rozdziały projektowanej ustawy określają: obowiązki związane z udostępnieniem na rynku sprzętu, materię związaną z zabezpieczeniem finansowym wnoszonym przez wprowadzających sprzęt, obowiązki prowadzących zakład przetwarzania, prowadzących działalność w zakresie recyklingu oraz prowadzących działalność w zakresie innych niż recykling procesów odzysku, sprawy dotyczące utworzenia organizacji odzysku sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz prowadzenia przez nią działalności gospodarczej, zasady ponoszenia, w tym obliczania, oraz zwalniania z obowiązku wnoszenia opłaty produktowej, obowiązki przedsiębiorców prowadzących działalność objętą zakresem jej regulacji w przedmiocie rejestracji, sprawozdawczości i obowiązków organów administracji publicznej, a także regulacje dotyczące przepisów karnych i administracyjnych kar pieniężnych.

    Ponadto projektowana ustawa zawiera zestawienie ustaw, w których dokonano zmian będących konsekwencją wprowadzenia jej do porządku prawnego, oraz przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe, w tym dotyczące spraw związanych z grupami sprzętu, które obowiązywać będą do dnia 31 grudnia 2017 r., a także osiągania do końca 2017 r. poziomów zbierania, poziomów odzysku, poziomów przygotowania do ponownego użycia i recyklingu zużytego sprzętu oraz związanych z rejestrowaniem autoryzowanych przedstawicieli.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak każda ustawa tak i ta ma na celu uregulowanie bądź rozwiązanie pewnych problemów, na jakie napotykamy w naszym życiu. Celem projektowanych przepisów jest ograniczenie powstawania odpadów w postaci zużytego sprzętu oraz zwiększenie poziomu zbierania, ponownego użycia takich odpadów, ich recyklingu i innych form odzysku, co ma pozytywnie wpłynąć na rozwój sektora małych i średnich przedsiębiorstw prowadzących działalność w zakresie zbierania tego rodzaju odpadów i ich przetwarzania. Jeśli wytwarzany i wprowadzany do obrotu sprzęt będzie projektowany w sposób ułatwiający ponowne użycie, demontaż oraz odzysk zużytego sprzętu, jego części składowych i materiałów, jak również nastąpi prawidłowe zagospodarowanie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego, to projektowana ustawa będzie miała pozytywny wpływ nie tylko na ochronę środowiska i zdrowia ludzkiego, ale i na rynek pracy poprzez zwiększenie zatrudnienia we wspomnianych powyżej przedsiębiorstwach.

    Są jednak również odmienne opinie. W ocenie podmiotów działających w branży recyklingu metali przepisy art. 35 oraz art. 44 są mocno krzywdzące, gdyż ograniczają ich działalność gospodarczą, nie przynosząc jednocześnie żadnych korzyści środowiskowych. Z ich doświadczenia wynika, że mogą nawet spowodować zwiększenie działalności szarej strefy, czyli może mieć miejsce efekt odwrotny do zamierzonego.

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas prac rządu nad procedowanym projektem ustawy zostało przyjętych szereg uwag, które wyłoniły się w trakcie konsultacji publicznych i opiniowania. Z opinii wynika, że istnieje jeszcze przestrzeń do doskonalenia niniejszego projektu ustawy.

    Dlatego Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, uważając, iż ochrona środowiska i życie ludzkie powinny być objęte szczególną opieką, opowiada się za kontynuowaniem prac nad przedłożonym projektem. Dziękuję.