1 punkt porządku dziennego:

Poseł Jarosław Kaczyński:

    Wysoka Izbo! Nie można nie zgodzić się z premierem, kiedy mówi o konieczności jedności wokół sprawy ukraińskiej. Jesteśmy gotowi w tym zjednoczeniu uczestniczyć. Jest ono rzeczywiście dzisiaj potrzebne, tym bardziej że, jak można było wywnioskować z przemówienia, nastąpiła pewna weryfikacja poprzednio głoszonych poglądów czy poprzedniej postawy. Mowa jest o sankcjach, które w tym momencie - nie sądzę, żeby tylko z powodów moralnych - są bezwzględnie potrzebne. (Oklaski)

    Mamy tutaj także, niezależenie od jedności, którą jeszcze raz deklaruję, pewną różnicę zdań odnoszącą się do kwestii, które można by określić jako taktyczne, socjotechniczne. Otóż jesteśmy przekonani, że zastosowanie sankcji przedtem, właśnie sankcji, o których mówił tutaj pan poseł Sycz, sankcji w gruncie rzeczy w stosunku do oligarchów, do tej grupy, która tam rządzi i która już jest w Europie, może być skuteczne. Proszę pamiętać, że sankcje zawsze można cofnąć, a kiedy już są, to jest coś takiego, co nazywa się urokiem faktów dokonanych. Pewien nacisk był potrzebny.

    Dziś jest to już historia, nie ma sensu dłużej się nad tym zastanawiać, ale warto się zastanowić jeszcze nad jedną sprawą, nad pytaniem, czy ton pesymizmu, ton, który w gruncie rzeczy może być tak odczytywany przez tych, którzy obserwują tam z zewnątrz, z Ukrainy tę naszą dyskusję, jest tonem właściwym, czy nie lepszy byłby ton bardziej optymistyczny albo, inaczej mówiąc, bardziej ofensywny. Bo oczywiście możliwości działania Polski, możliwości działania nawet całej Unii Europejskiej mają swoje limity, są w jakiejś mierze ograniczone, niemniej są to możliwości poważne i należy także brać pod uwagę jakąś szansę na współpracę ze Stanami Zjednoczonymi.

    Oczywiście znam ostatnie wypowiedzi ważnych polityków amerykańskich na temat Unii Europejskiej, które - można powiedzieć - nie są zachęcające, ale różnego rodzaju akcje ze strony Stanów Zjednoczonych mają miejsce. Była rozmowa z wiceprezydentem, jedyna, która się odbyła. Wydaje mi się, a zdarzało mi się kilka razy w życiu rozmawiać z prezydentem Janukowyczem, wtedy jeszcze jako z premierem, że on uznaje, że w obecnym kształcie świata jest jedna naprawdę wielka siła, a może dwie, może jeszcze Chiny, ale te akurat w to się nie angażują, wielka siła, z którą z całą pewnością trzeba się liczyć, i że tą siłą są Stany Zjednoczone. Uważamy więc, że więcej optymizmu, więcej ofensywności byłoby tu jak najbardziej właściwe.

    I jeszcze jedna sprawa. Jest coś takiego, niezależnie od tej relacji unijno-ukraińskiej, jak relacje polsko-ukraińskie. One też są bardzo ważne, nie można się z nich tak zupełnie wycofywać. Wręcz przeciwnie, sądzę, że w tym momencie trzeba je eksponować, że nie obniży to naszego bezpieczeństwa, a pozwoli nam może bardziej - przecież tutaj premier podkreślał, że liczą się w tych sprawach z naszym głosem - oddziaływać na europejską politykę, politykę, która była do tej pory niezbyt zdecydowana i w jakiejś mierze być może, bo tu oczywiście nigdy nie mamy całkowitej pewności, przyczyniła się do tych wydarzeń, tragicznych wydarzeń, które mają miejsce w tej chwili, mają miejsce od wczoraj.

    Była także podniesiona kwestia, ale warto ją podnieść jeszcze mocniej, kwestia humanitarna, kwestia gotowości Polski, gotowości innych państw - cieszę się, że usłyszałem o współpracy z państwami Grupy Wyszehradzkiej - do udzielenia takiej pomocy na poziomie medycznym, ale być może także szerszym, bo nie jest wykluczone, że dojdzie do takiego zaostrzenia wydarzeń, że będziemy mieli do czynienia z uchodźcami.

    Trzeba o tym pamiętać, trzeba pamiętać o tym, że jest to także nasze zobowiązanie, zobowiązanie moralne, a moralności w polityce, również międzynarodowej, nie można zupełnie lekceważyć, ale też zobowiązanie polityczne, zobowiązanie, które wpisuje się w europejską jedność, która przecież opiera się czy przynajmniej powinna się opierać na pewnej płaszczyźnie moralnej. Ta płaszczyzna to w tym wypadku ochrona praw człowieka - ochrona praw człowieka, która powinna być w tym momencie polityki wobec Ukrainy bardzo mocno eksponowana. Uważamy to za ogromnie istotne i ten element, jak sądzę, powinien być eksponowany także przez polską politykę zagraniczną. (Oklaski)

    Musimy tutaj działać z pełnym zdecydowaniem, z pełną determinacją, bo z jednej strony zobowiązuje nas do tego nasza relacja, choć trudna historycznie rzecz biorąc, z narodem ukraińskim, a z drugiej strony zobowiązuje nas do tego także dbałość o polskie bezpieczeństwo, które w razie daleko idącej destabilizacji na Ukrainie będzie z całą pewnością zagrożone, będzie gorsze niż w tej chwili, a powinniśmy się starać o to, by to bezpieczeństwo wraz z pozytywnymi przemianami na Ukrainie było coraz lepsze.

    Dziś historia biegnie jakby w drugą stronę, ale historia ostatnich dziesięcioleci pokazuje, że odwrócenie biegu jest możliwe. Ten bieg niejeden raz - i to też jest nasze własne, polskie doświadczenie - się odwracał, nie zawsze w złą stronę, bo odwracał się także w dobrą stronę. Na to powinniśmy liczyć, na to powinniśmy stawiać, to powinien być sens naszej wspólnej, w tym wypadku zintegrowanej w odniesieniu do wszystkich sił politycznych, polityki naszego wspólnego działania.

    Oczekujemy, że to działanie będzie proponowane, będzie podejmowane przez tych, którzy w tej chwili ponoszą największą odpowiedzialność, bo dzierżą ster władzy, że w tym działaniu będzie także miejsce dla innych, będzie miejsce dla Prawa i Sprawiedliwości i że będzie to miejsce nie w ramach jakiejś kontrowersji, nie w ramach jakiegoś starcia, tylko w ramach realizacji jednego planu. Dziękuję bardzo. (Długotrwałe oklaski)

    (Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Cezary Grabarczyk)