3 punkt porządku dziennego:

Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie ustanowienia roku 2014 Rokiem Oskara Kolberga (druki nr 1784 i 1922).

Poseł Sprawozdawca Joanna Bobowska:

    Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Kultury i Środków Przekazu mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o poselskim projekcie uchwały w sprawie ustanowienia roku 2014 Rokiem Oskara Kolberga z druku nr 1922.

    Projekt uchwały... (Gwar na sali)

    Wicemarszałek Wanda Nowicka:

    Przepraszam, pani posłanko.

    Szanowni państwo, informuję, że wznowiłam obrady i w związku z tym proszę o przeniesienie rozmów na korytarz i umożliwienie pani posłance wypowiedzi.

    Bardzo proszę.

    Poseł Sprawozdawca Joanna Bobowska:

    Projekt uchwały do pierwszego czytania w Komisji Kultury i Środków Przekazu marszałek Sejmu skierowała 2 października (druk nr 1784). Po przeprowadzeniu na posiedzeniu komisji pierwszego czytania 7 listopada, dokonaniu wyboru przez członków komisji niniejszego projektu uchwały spośród innych propozycji uchwał, 20 listopada na posiedzeniu komisji rozpatrzono projekt uchwały. W toku dyskusji wprowadzono dwie poprawki w tekście uchwały i jednogłośnie przyjęto jej treść.

    Niezwykłą postać Oskara Kolberga - etnografa, znawcy i badacza kultury ludowej, kompozytora i muzyka - czcimy uchwałą w 200-lecie jego urodzin. My, Polacy, zostaliśmy obdarzeni dokumentacją etnograficzną na niespotykaną skalę.

    Urodzony w 1814 r. Oskar Kolberg zebrał i usystematyzował rodzimą kulturę ludową w wielu regionach Polski przedrozbiorowej i na obszarach Ukrainy, Białorusi, Litwy, Śląska, a także kulturę Czechów, Słowaków, Łużyczan i Słowian południowych. To 12 tys. pieśni, 1200 podań, 670 bajek i wiele, wiele innych przejawów kultury ludowej, które znalazły odzwierciedlenie w jego zapiskach. Przez lata wędrował on w nieznane regiony kraju, pielęgnował kontakty z ludźmi, przebywał w zaprzyjaźnionych domostwach, tworząc w ten sposób warunki do wnikliwej obserwacji człowieka, jego umiejętności, talentów, cech charakterystycznych koniecznych w procesie gromadzenia wiarygodnych zapisów.

    Jego gigantycznym planem zgromadzenia materiałów kultury wiejskiej objęte zostały ziemie szczególnie wówczas zaniedbane etnograficznie, a była to zdecydowana większość terytorium kraju. Zapisy prowadził w sposób niezwykle wytrwały. Prowadząc badania terenowe, w dokumentacji przedstawił wzajemny związek wszystkich dziedzin kultury ludowej, zwracając uwagę na jej zmienność i wariantywność. Stworzył podstawy etnografii jako dyscypliny naukowej.

    Kluczowe dzieła Kolberga to wielotomowe wydanie pt. ˝Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce˝, zeszyty melodii pt. ˝Pieśni ludu polskiego˝ i wielotomowe dzieło ˝Obrazy etnograficzne˝. Badacz zainteresowany był głównie kulturą muzyczną, zapisywał też opowieści, kładąc nacisk na oryginalny zapis. Ustrzegł się przed pokusą poprawy tej ludowej epiki.

    Warto wspomnieć, iż Kolberg z racji wykształcenia pianistycznego i kompozytorskiego oraz osobistej znajomości z Fryderykiem Chopinem był pierwszym chopinologiem. Będąc znawcą jego twórczości, komentował praktykę interpretacji jego utworów oraz proces stylizacji polskich melodii i tańców. Był konsultantem międzynarodowych wydawnictw dzieł Chopina.

    W historii zapisał się jako muzykolog, ale także pianista i kompozytor utworów fortepianowych, scenicznych i chóralnych, których tematyka przewodnia pochodzi z melodii i tekstów rodzimych.

    Bezcenne dzieło polskiej kultury narodowej zgromadzone przez Oskara Kolberga jest dla następnych pokoleń wyzwaniem. Wymaga z pewnością upowszechnienia, wykazania patriotycznej dbałości o popularyzację dawnych tradycji i zachowania pamięci o bogatej kulturze naszych przodków. Jest to wyzwanie twórcze i edukacyjne, z którym będziemy mieć zaszczyt zmierzyć się w nadchodzącym 2014 r. pod patronatem Oskara Kolberga.

    W imieniu Komisji Kultury i Środków Przekazu niniejszym rekomenduję przyjęcie uchwały zawartej w sprawozdaniu w druku nr 1922. Dziękuję bardzo.