Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości przedstawić stanowisko w sprawie informacji o funkcjonowaniu centrów i klubów integracji społecznej przygotowanej dla Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, zawartej w druku nr 679, oraz sprawozdania komisji, zawartego w druku nr 953.
Muszę podkreślić, że z ciekawością przeczytałem przygotowaną informację. Pokazuje ona szczegółowo proces rozwoju centrów rozwoju integracji społecznej i klubów integracji społecznej w Polsce. Możemy się z niej dowiedzieć o tym, jak system prawny i kolejne zmiany ustawy o zatrudnieniu socjalnym wpływały na formy organizacyjne i powstawanie oraz likwidowanie poszczególnych centrów. Warto podkreślić wpływ doświadczeń pierwszych centrów integracji na późniejsze zmiany w ustawie o zatrudnieniu socjalnym. Jest to na pewno warte zaakcentowania, że te zmiany w ustawie były wprowadzane w wyniku dialogu i z wykorzystaniem doświadczeń centrów.
Według informacji w Polsce było 74 centrów integracji społecznej na koniec 2011 r. i 286 klubów integracji społecznej na koniec 2010 r.
Przez osiem lat od uchwalenia ustawy o zatrudnieniu socjalnym centra integracji społecznej i kluby integracji społecznej wpisały się na trwałe w system wsparcia i pomocy obejmujący osoby zagrożone wykluczeniem społecznym. Stały się miejscem współpracy urzędów pracy, ośrodków pomocy społecznej i organizacji pozarządowych, które w dużym stopniu są tu inicjatorami i prowadzą centra integracji społecznej i kluby integracji społecznej.
W 2011 r. w zajęciach w centrach integracji społecznej uczestniczyło 8410 osób. Podkreślić należy duży procent osób, które po zakończeniu zajęć w centrach usamodzielniały się ekonomicznie. Także kluby integracji społecznej wpisały się pozytywnie w system integracji osób wykluczonych społecznie, stały się ważnym instrumentem dla pracowników socjalnych we wdrażaniu w życie kontraktów socjalnych. Szacuje się, że około 25% uczestników klubów integracji społecznej znajduje zatrudnienie na rynku pracy. Niestety ciągle widać także słabości istniejącego systemu. Wskazać tu należy ciągle niewielką liczbę centrów integracji społecznej w skali kraju, szczególnie w niektórych województwach, w których te centra albo nie istniały, albo są dopiero zakładane w ostatnim okresie. Należy także podkreślić, że duża część osób, które są przyjmowane do centrów integracji społecznej, nie kończy pozytywnie zajęć w tych centrach. Według informacji tylko 52% uczestników w 2011 r. pozytywnie zakończyło zajęcia. Niepokój budzi także duża rotacja pracowników centrów integracji społecznej, co na pewno nie wpływa na efektywność ich działań.
Barierą w rozwoju centrów integracji społecznej i klubów integracji społecznej jest brak stabilnego finansowania. Ciągle w zbyt małym stopniu w utrzymaniu centrów integracji społecznej bierze udział Fundusz Pracy, mimo że w centrach gros działalności albo co najmniej połowa działalności to przecież reintegracja zawodowa. Według sprawozdania środki z Funduszu Pracy stanowią tylko 28% budżetu CIS-ów. Szansą dla rozwoju centrów integracji społecznej i klubów integracji społecznej powinna być większa współpraca z podmiotami ekonomii społecznej. Mam nadzieję, że przygotowywana w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny nowelizacja ustawy o pomocy społecznej, która nakłada na marszałka województwa koordynowanie działań na rzecz sektora ekonomii społecznej w regionie, wpłynie także na rozwój centrów integracji społecznej i klubów integracji społecznej - podmiotów, które powinny działać w ścisłym związku z podmiotami ekonomii społecznej, szczególnie ze spółdzielniami socjalnymi.
Jestem bardzo ciekawy następnej informacji przygotowywanej przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, która w sposób bardziej szczegółowy i pogłębiony pokaże sytuację centrów integracji społecznej i klubów integracji społecznej, ich finansowanie, efektywność oraz bariery w ich rozwoju. Mam nadzieję, że będziemy mogli dzięki temu systemowi monitorowania, który został wprowadzony, poznać tę sytuację i możliwości poprawy tej sytuacji. Centra integracji społecznej i kluby integracji społecznej są bardzo kosztownym instrumentem. Na pewno bardzo ważne jest, żeby ich rozwój był jak najlepszy, a efektywność działania - jak największa.
Klub Prawa i Sprawiedliwości pozytywnie ocenia rozwój centrów integracji społecznej i klubów integracji społecznej w systemie integracji społecznej w Polsce oraz przedstawioną informację o funkcjonowaniu CIS-ów i klubów integracji społecznej, przygotowaną dla Sejmu. Dziękuję bardzo. (Oklaski)