15 punkt porządku dziennego:

Poseł Dariusz Cezar Dziadzio:

    Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić państwu stanowisko Klubu Poselskiego Ruch Palikota w sprawie proponowanej zmiany dotyczącej Kodeksu karnego. Zasadniczym celem nowelizacji ma być dostosowanie przepisów prawa karnego do obecnej niepokojącej sytuacji w Polsce, a projektowane zmiany wychodzą naprzeciw patologicznemu zjawisku społecznemu, jakim jest mowa nienawiści. W związku z coraz częściej pojawiającymi się przestępstwami popełnianymi z nienawiści z uwagi na płeć, tożsamość płciową, wiek, niepełnosprawność oraz orientację seksualną polski ustawodawca powinien pochylić się nad tym problemem.

    Założenia zawarte w projekcie z druku nr 340 są oparte głównie na ustawie zasadniczej, która gwarantuje w swoich zapisach zakaz dyskryminacji z jakiegokolwiek powodu, zasadę równości wobec prawa, nakaz traktowania wszystkich przez władze publiczne w równy sposób. Założenia proponowanej zmiany wpisują się również w umowy międzynarodowe zawarte przez Rzeczpospolitą Polską. Chodzi o Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Konwencję o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

    Jak już zostało powiedziane, nie wszystkie okoliczności zostały wpisane do polskiego prawa, co należy uznać za niedostosowanie do obecnych uwarunkowań społeczno-gospodarczych. Najwyraźniej zaniedbaliśmy zagrożenia, jakimi są homofobia i ataki na osoby ze względu na niepełnosprawność. W wielu miastach Polski jesteśmy świadkami tworzenia się nowych grup oraz umacniania obecnych o charakterze nacjonalistycznym, rasistowskim i faszystowskim. Przykładem coraz większej eskalacji nienawiści, której podstawą są właśnie homofobia i ksenofobia, jest miasto Lublin, gdzie notorycznie dochodzi do ataków na tle uprzedzeń. Mam nadzieję, że podczas tego posiedzenia uda mi się zadać pytanie o to, co w zakresie przeciwdziałania złym zjawiskom robi resort spraw wewnętrznych.

    Proponowana nowelizacja jest efektem niczego innego jak tzw. mowy nienawiści. To jest odpowiedź na przestępstwa motywowane uprzedzeniami. Wprawdzie obecna regulacja zawiera pewne elementy walki z mową nienawiści, jednak pomija określone grupy osób. Mam na myśli kobiety, osoby transpłciowe, osoby niepełnosprawne, osoby starsze i osoby homoseksualne. Brak ochrony prawnej tych osób jest pierwszym krokiem do budowania atmosfery przyzwolenia na dalszą dyskryminację. Jako państwo europejskie, państwo szanujące prawa mniejszości, przynajmniej oficjalnie, oraz jako państwo, które doświadczyło ogromnej tragedii w latach wojennych, tragedii, która była efektem nienawiści do drugiej osoby, właśnie jako takie państwo Polska jest zobowiązana chronić najsłabsze jednostki w kraju.

    Bardzo ważne jest to, że w przypadku art. 119 § 1, art. 256 § 1 oraz art. 257 Kodeksu karnego chodzi o ściganie z oskarżenia publicznego. Jest to o tyle ważne dla osób z tzw. - przez niektórych - mniejszej grupy w Polsce, że będąc słabszymi jednostkami, mają zapewnioną pełną ochronę ze strony państwa i, co najważniejsze, mają pomoc nawet w toku postępowania. W przypadku przestępstw, których motywem jest zjawisko homofobii, Polska na szczęście posiada statystyki, co już jest w pewnym sensie dobrą drogą do tworzenia ochrony dla pewnych grup. Zadziwiający jest jednak brak takiej statystyki w przypadku osób niepełnosprawnych. Brak takiej statystyki jest niepokojący. Myślę, że tym bardziej należy pochylić się nad tym i przedstawić propozycję prawnej ochrony tych osób.

    Zdaniem Klubu Poselskiego Ruch Palikota proponowane zmiany są potrzebne, a dokładna analiza przedstawiona przez posła Roberta Biedronia jest tożsama ze stanowiskiem klubu. Mając na uwadze opinię Krajowej Rady Sądownictwa oraz prokuratury, które uznają zasadność procedowania i zwracają się z opinią dotyczącą dalszego procedowania nad projektem, klub Ruch Palikota popiera inicjatywę legislacyjną zawartą w druku nr 340. Dziękuję bardzo. (Oklaski)